2022 fırsat yılı olacak

Nilüfer Gözütok Ünal

ngozutok@capital.com.tr

Yemeksepeti pandemiden olumlu etkilenen şirketlerden biri oldu. Faaliyet gösterdiği eve teslim yemek ve hızlı teslimat pazarı son dönemde yükselişe geçerken Yemeksepeti de beklentilerinin ötesinde büyüdü. Yemeksepeti CEO’su NEVZAT AYDIN, önümüzdeki dönem artan rekabete rağmen büyümede hız kesmek niyetinde değil. Yeni oluşumlar ve teknolojik çözümlerle pazarı yeniliklerle tanıştırmaya hazırladıklarını belirten Aydın, “Yemeksepeti’ni insanların ihtiyaç duyacağı her yere taşımak istiyoruz” diyor.

Yemeksepeti Türkiye’nin en başarılı girişimlerinden biri. 2015 yılında Delivery Hero’ya satıldıktan sonra kurucusu Nevzat Aydın’ın liderliğinde büyüme yolculuğuna devam eden şirket, son dönemde yoğun bir ajandaya sahip. 2019 yılında market ürünlerini hızla eve teslim eden Banabi’yi hayata geçiren Yemeksepeti, ardından Yemek.com içerik portalini devreye aldı. Bu yıl da önce Yemeksepeti Mahalle ile esnafı tüketiciyle buluşturan yeni bir konsepti hayata geçirdi. Ardından Marketyo satın almasına imza attı. Yemeksepeti Kurumsal Cüzdan ve Yemeksepeti Pay uygulamalarıyla da yeni ihtiyaçlara yeni çözümlerle yanıt vermeye çalışan şirket, rekabetin yeni oyuncu girişleriyle daha da arttığı bir ortamda hızlı büyümesini sürdürüyor. Geçtiğimiz yıl, öngördüklerinin 2 kat üzerinde bir büyüme yaşadıklarını belirten Yemeksepeti CEO’su Nevzat Aydın, bu yıl da hedeflediklerinden daha fazla bir büyüme kaydettiklerini söylüyor. 2022’nin bir fırsat yılı olacağını düşünen Aydın, “Bu fırsatı iyi değerlendireceğiz. 2022’de 5 bin kişi daha istihdam edeceğiz ve toplam istihdamımız 18 bin olacak” diyor. Yemeksepeti CEO’su Nevzat Aydın’la son dönem yaşadıkları gelişmeleri, rekabeti, değişen tüketiciyi ve gelecek planlarını konuştuk: 

Bugün Yemeksepeti deyince karşımızda nasıl bir yapı, nasıl bir büyüklük var? 

 Yemeksepeti olarak 25 milyonu aşkın kullanıcımız, 55 binin üzerinde üye restoranımız, 10 bini aşkın çalışanımızla 81 il ve 400 ilçede operasyona devam ediyoruz. Banabi’yi 2019 yılında hayata geçirdik. O da 250’den fazla hizmet noktasında kullanıcılara 4 binden fazla ürün çeşidiyle hizmet veriyor. Üçüncü projemiz Yemek. com içerik portalımız. Yemek.com’un günlük ortalama 1 milyondan fazla organik trafiği ve 10 milyon organik sosyal medya erişimi var. 

 Gelirlerinizin dağılımı nedir? Yeni kurduğunuz işler gelire nasıl katkıda bulunuyor? 

 Büyüme hızlarına baktığınızda henüz yeni olduğu için Banabi’nin büyüme hızı Yemeksepeti’nden çok daha fazla. Bugün Banabi’nin 250 olan hizmet noktası sayısını 3 yıl içinde 1.000’in üzerine çıkaracağız. Bu sayede Yemeksepeti’nin sipariş hacminin yüzde 30’unun Banabi’de olması bekleniyor. 

 Sipariş hacminin yüzde 30 olması gelirin de aynı oranda olacağı anlamına mı geliyor? 

 Hayır, çünkü komisyon oranları farklı. Banabi daha pahalı bir operasyon. İşin içinde lojistik olduğu için masrafı da daha fazla. Bu nedenle birebir kıyasladığımızda kârlılık anlamında Yemeksepeti kadar olmaz ama daha fazla ciro yaratır. 

Geçtiğimiz yıl genel olarak zor bir yıldı. Ama sizin sektörünüz açısından hareketli geçti. Siz nasıl bir büyüme planlamıştınız, gerçekleşen büyüme ne oldu?

 Rakam veremiyorum ama beklediğimiz büyümenin neredeyse 2 katı büyüdük. Siparişler e-ticarete kaydı. Kapanmalarla beraber restoranlarda sadece paket servis açık hale geldi. Biz dijitalde doğmuş bir şirket olduğumuz için pandemi sürecinde diğer şirketlere göre daha hazırlıklı ve avantajlıydık. O dönemde Yemeksepeti siparişleri ciddi oranda arttı. Ama restoranlar çok sorun yaşadı. Biz de elimizden geldiğince destek olmaya çalıştık ve onları dijitalleştirdik. 

 Bu nasıl gerçekleşti? 

 Normal şartlarda restoranların dijitalleşmeleri için ayrı bütçe ve teknik altyapı gerekirken biz o süreci üzerimize devraldık. Çok kısa sürede restoranların online siparişe geçmelerine fırsat sağladık. Son 1,5 yılda 45 bine yakın restoranı dijitalleşme sürecine aldık ve online paket servisine başlattık. Bu restoranların yüzde 82’sinin tekil restoranlar yani mahalle restoranlarından oluşması, bu dönemde yerel ekonomiye olan katkımızı da gösteriyor. 

Zorlanan restoranların ne kadarı yola devam edemedi?

 Özellikle paket servise ayak uyduramayan, paket servis hizmetine menü olarak uygun olmayan restoranlar kapanma yaşadı. Zaten ekonomik olarak çok rahat bir dönemden geçmiyoruz. Yüzdesel olarak söyleyemem ama her ay aşağı yukarı 900 ila 1.100 arası restoranın kapandığını söyleyebilirim. 

 Peki 2020’nin ardından 2021’e hangi hedeflerle giriş yaptınız? Yıl sonunda hedeflere ulaşır mısınız? 

 Yemeksepeti, Almanya’da halka açık olduğu için maalesef bu rakamları paylaşamıyorum. Ancak 2021 yılı için hedeflediğimizden daha fazla bir büyüme yaşıyoruz. Ama sipariş sayısı büyümesiyle gelir büyümesi arasındaki o fark giderek açılıyor. Bunun nedeni ortalama paket tutarının yani yemek enflasyonunun artıyor olması. Burada 20 yıldır daha önce görmediğimiz bir açıklık oluştu. Umarım enflasyonun kontrol altına alınmasıyla beraber bu rakamlar tekrar eski haline döner. 

 Banabi’nin bu yıl büyümeye katkısı nasıl olacak? 

 Toplam 250 noktada olan Banabi’yi bu yıl sonunda 400’e çıkarmayı planlıyoruz. Geçen yıla göre Yemeksepeti Banabi siparişi 2,5 kat civarında büyüdü. Çok kısa bir süre içinde Banabi ile çok hızlı büyüyoruz ve büyümeye devam ediyoruz. Banabi ile şu anda 39 ilde varız ve tüm illerde faaliyet gösterene kadar çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Milyonlarca kullanıcı 4 binden fazla ürünü sipariş verdikten 14 dakika içinde teslim alıyor ve buradaki işimiz gayet başarılı bir şekilde hedeflediğimiz gibi gidiyor. 

Peki tüm şirket için büyüme ağırlıklı olarak nereden geliyor?

 Şu anda kullanıcı sayımız 25 milyondan fazla. Bu sayı artıyor. Tamamen kullanıcı merkezli bir iş modelimiz var. Her yeni inovasyon her hızyeni büyüme adımı kullanıcıyı merkeze alarak yapılıyor. Türkiye’nin her yerindeyiz. Pandemiyle beraber İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerde ciddi büyümeler yaşadık. Anadolu’da da çok hızlı büyüdük ve büyümeye devam ediyoruz. Hatta 2021 yılında Anadolu’daki restoran oranımız 2020 yılına göre yüzde 50 arttı. Yemeksepeti olarak kullanıcılarımıza farklı mutfak ve fiyat çeşitliliği sözü veren bir şirketiz. Bu sözü yerine getirebilmek için girmek istediğimiz küçük büyük her şehri bir vaka analizi gibi ele alıyoruz ve şehirlerde bulunan restoranları farklı mutfak gamından ve fiyat çeşitliliğinden seçiyoruz. Böylelikle bulunduğumuz şehirlerde kullanıcılarımıza stratejik bir şekilde her mutfaktan ve fiyattan hizmet verecek şekilde varlık gösteriyoruz. 

Pandemiyle birlikte tüketici davranışları nasıl değişti? Sizin gözlemleriniz neler?

 Bu dönemde hayatımıza daha fazla kampanya kovalayan tüketici girdi. Daha önce de tabii ki indirimler, fırsatlar takip ediliyordu. Özellikle üniversite öğrencileri tarafında ciddi bir promosyon avcılığı vardı. Ama bu dönem bu artışta yemek enflasyonunun ciddi payı var. Yemek enflasyonunun artmasıyla beraber kullanıcılar daha kaliteli ürünü daha ucuza almak için kendi zamanlarını daha fazla kullanmaya başladı. Biz de onlara “İndirim Yağmurları” altında kampanyamızla destek oluyoruz. 10 binden fazla restoran yüzde 25 ve daha fazla indirim yapıyor. Dolayısıyla bugün daha indirim ağırlıklı bir kullanıcı kitlesiyle karşı karşıyayız. Bunun kısa süre içinde geçeceğini düşünmüyorum. 

 Bu dönemde özellikle yeni oyuncu girişleriyle rekabetin de arttığına tanıklık ettik. Bu rekabet sizi nasıl etkiliyor? 

 Şu anda dünyadaki en popüler sektörlerden birinde hizmet veriyoruz. Bunu sadece yemekle daraltmamak gerek, tüm tüketim mallarının eve hizmeti yapılabiliyor. Rakiplerimiz gayet güçlü. Onlar da ellerinden geldiğince işlerini yapmaya çalışıyor. Tabii Yemeksepeti’nin 20 yıllık birikimi var. Yirmi yıldır bu işi mümkün olduğunca inovatif bir şekilde yapmaya çalışıyoruz. O yüzden sektörde hala birçok şirkete yer olduğunu düşünüyorum. Her gelen şirketle sektör daha farklı bir yere evriliyor ve verilen hizmetin kullanıcıya yansıması daha pozitif oluyor. Ben kısa dönemli düşünmeyen, kullanıcıyla ilişkisini uzun dönemli konumlandıran şirketlerin kalıcı olacağını düşünüyorum. 

Pandemi olmasaydı bu derece yeni giriş ve hızlı büyüme olur muydu?

 Yine olurdu. Pandemiyle beraber sektör popüler olmuş değil. Dünyanın her yerinde Asya, Avrupa ve Güney Amerika da dahil farklı projelerin sıyrıldığını ve çok başarılı olduğunu görüyoruz. Pandemi bizim dijitalleşmemizi hızlandırdı. İnsanlar birçok şeyi internet üzerinden akıllı telefonlarla yapıyor. Yemek siparişi ve eve sipariş bunlardan biri haline geldi. Sorunuzun yanıtına gelecek olursak evet rekabet yine oluşurdu ama sipariş sayıları bu kadar fazla olmazdı. Buna rağmen önümüzdeki yıllarda hala çok ciddi büyümeler öngörüyoruz. 

 Hızlı teslimat sektörüne yatırımcı ve girişimci ilgisinin bu denli yüksek olmasının bir diğer nedeni kârlı oluşu mu? Bu sektör ne kadar kârlı? 

 Bence Yemeksepeti’ne göre çok daha az kârlı bir sektör. Tabii bu modeli nasıl kurguladığınıza da bağlı. Biz Yemeksepeti olarak baştan sona bütün sorumluluğu üzerimize alıyoruz. O yüzden çalışanlarımız kendi çalışanlarımız. Ama farklı modellerle hizmet veren farklı şirketler var. Onlar çalışanları kendi bünyelerine almayı tercih etmiyor. Etmedikleri zaman daha farklı rakamlarla operasyonu sürdürmeleri söz konusu oluyor. Ama biz kaliteden ödün vermemek ve hizmet kalitesini belli bir seviyenin üzerinde tutmak için mümkün olduğu kadar çalışanların Yemeksepeti çalışanları olmasını istiyoruz. Bu nedenle diğer şirketlere göre daha az kârlı olduğumuzu ama daha farklı bir hizmet verdiğimizi söyleyebilirim.

 Sektörde satın alarak büyüyenler de var. Siz bundan sonra büyümeye nasıl devam edeceksiniz? Satın almalar gündeme gelecek mi? 

 Bu değişebilir. Şu an için ajandamızın en önemli maddesi hızlı ticaret yani Banabi. Orada kullanıcıya bu alanda en iyi hizmeti sunmaya odaklanıyoruz. 2022 yılında da hızlı ticaret tarafında projelere devam edeceğiz. Bunlardan biri Yemeksepeti Mahalle. Yemeksepeti Mahalle ile kullanıcılar, Yemeksepeti uygulaması üzerinden kendi mahallelerindeki esnaftan ve yerel market zincirlerinden istedikleri her türlü ürünü anında sipariş edip dakikalar içinde ihtiyaçlarını giderme kolaylığına sahip olacak. Diğer yandan da Yemeksepeti Mahalle ile mahallenin esnafına sahip çıkarken tüketicilere ve kullanıcılara bildikleri ve tanıdıkları ürünlere ulaşma fırsatı sunacağız. Kasap, manav, şarküteri, kuruyemişçi, aktar, balıkçı gibi küçük işletmeler dijitalleşmeye adım atacak. Bunun ilk aşaması 60 ilde hizmet veren Marketyo isimli ticaret platformunu kendi bünyemize katmamız oldu. Bundan sonra da ihtiyaçlarımız ve büyüme hedeflerimiz doğrultusunda buna benzer satın almalara devam edebiliriz.

“Bizi satın alın” diye kapınızı çalanlar oluyor mu? 

 Çok oluyor. Özellikle gıda sektörü inovasyona açık bir sektör. Gerek restoranlara gerek tüketicilere farklı projelerle kendini konumlandırmış irili ufaklı birçok start up mevcut. Çok başvuru oluyor. Biz herhalde biraz fazla ince eleyip sık dokuyoruz. Son 3 yıl içinde tek yatırım yaptığımız şirket Marketyo. Bizim için o sinerjiyi yakalamak, veriyle uğraşmak çok anlamlı işler. Bunları yapabilen şirketler bizim gözümüzde ön plana çıkıyor. 

 Üzerinde çalıştığınız yeni girişimler ve projeler var mı? 

 Bir sürü farklı proje üzerinde çalışıyoruz. Hala çok hızlı büyüyoruz. Geçtiğimiz yıl, toplamda 5 bin kişiyi istihdam ederek 9 bin kişilik bir aile olduk, şu an çalışan sayımız 10 bini aşıyor. Bu yıl sonuna kadar Yemeksepeti ailesini 13 bin kişiye çıkarmayı planlıyoruz. Sağladığımız istihdamla hem her bir çalışanımıza hem ülke ekonomisine fayda sağlıyoruz.

2022 nasıl bir yıl olacak? 

 2022 yılının pandeminin etkilerinin geçtiğimiz yıllara nazaran azalmasıyla tüm sektörler için bir fırsat yılı olacağını düşünüyorum. Bu noktada biz de bu fırsatı iyi değerlendireceğiz ve bu kapsamda çeşitli hedeflerimiz var. 2022 yılında 5 bin kişi daha istihdam edeceğiz, toplam istihdamımız 18 bin kişi olacak. 2022 de dahil bence bundan sonra her yıl bir öncekinden farklı olacak. Bir kere hem bireyler hem kurumlar olarak buna alışmamız gerekiyor. Eksponansiyel bir değişim ve dönüşüm içindeyiz. İş modelleri dijitalleşiyor çalışma sistemleri hibritleşiyor, günlük alışveriş alışkanlıklarımız değişiyor. Sosyalleşme ve iletişim kurma anlayışımız bile evriliyor. 2022’yi kapatırken de yepyeni trendler ve inovasyonlar üzerine konuşacağımıza eminim. 

 Yatırım ajandanızda neler olacak?

Biz kâr dağıtan bir şirket değiliz, elde ettiğimiz kârın tamamını yatırıma döndürüyoruz. 2019-2020’de bu Banabi’ydi. 2021’de Mahalle oldu. 2022’de farklı yazılımlar olacak. Şu anda elde ettiğimiz gelirin tamamı yatırıma gidiyor. İstihdama bakarsak o yatırımın ciddi kısmı iş gücüne ve yazılıma harcanıyor. Bundan sonra Mahalle gibi ya da Marketyo satın alımı gibi benzeri fırsatlar olduğu takdirde Yemeksepeti kendi işinden elde ettiği kârı bunlar için kullanacak. 

 2015 yılından itibaren Yemeksepeti bir Delivery Hero şirketi. Delivery Hero içinde Yemeksepeti nasıl bir yere sahip? 

 Yemeksepeti olarak Delivery Hero’nun ülke operasyonları içinde oldukça farklı bir yere sahibiz ve grubun amiral gemisi görevini üstleniyoruz. Grubun faaliyet gösterdiği 42 ülke içinde hızlı ticareti Banabi ile ilk uygulayan bizdik ve bizim modelin aynısı diğer ülkeler tarafından uygulandı. Global teknoloji ve inovasyon merkezinin de Türkiye’de hayata geçirilecek olması grubun bize ne kadar güveniyor olduğunun kanıtı. Bununla birlikte Delivery Hero bünyesindeki diğer operasyonlara know-how transferi gerçekleştiriyoruz. Türkiye’de hayata geçirdiğimiz birçok yenilikçi uygulamayla global yemek siparişi sektörüne yön veriyoruz. 

 Yurt dışında Yemeksepeti olarak faaliyet göstermiyorsunuz… 

 2015 yılında Yemetsepeti’ni sattığımızda 11 ülkede faaliyet gösteriyorduk. Hem Orta Doğu’nun her tarafında hem Yunanistan, Romanya ve Bulgaristan’da operasyonumuz vardı. Şirketi sattığımız zaman bu operasyonların hepsini devrettik. Türkiye’nin hakkını vermek istediğimiz için bu kararı aldık, onlar da “evet” dedi ve şu an sadece Türkiye operasyonu bizde. 

 Önümüzdeki dönemde Türkiye üzerinden yurt dışına tekrar yayılma söz konusu olabilir mi? 

 Hayır zannetmiyorum. Ama grubun içinde daha fazla inisiyatif alabiliriz. Zaten kurulacak teknoloji merkeziyle bu konuda önemli bir adım atmış olduk. 

 Gelecekte Yemeksepeti’ni nereye taşımak istiyorsunuz? Hayaliniz nedir? 

 Yemeksepeti’ni insanların ihtiyaç duyacağı her yere taşımak istiyoruz. Aslında bu üç yıl önce hızlı ticaretti, bir yıl önce mahalle esnafıydı, belki bir yıl sonra bambaşka bir yere gidecek. Şimdi Yemekpay isminde yeni kurduğumuz bir fintek şirketimiz var. Onun bünyesinde birtakım şeyler yapacağız. Detay veremiyorum. Sektörün gittiği yere bakıp kullanıcının ihtiyaç duyduğu ürün ve hizmetleri onlara en uygun fiyata en uygun şekilde getirebilen şirket olmayı istiyoruz.