2030'da değerimiz 3 milyar dolar olacak

Ayçe Tarcan Aksakal

[email protected]

Alarko kültürüyle yetişen ÜMİT NURİ YILDIZ, 7 aydır CEO olarak görev yapıyor. “Organizasyonel olarak yüzde 80 dönüştük, kültürel dönüşümünse başındayız” diyen Yıldız, evrim geçirdiklerini anlatıyor. 2023’te Alarko’yu yeni bir sektörle daha tanıştıracaklarını açıklayan yönetici, bir portföy şirketi gibi hareket edeceklerine dikkat çekiyor. “Bu yıl yüzde 75 büyümeyle 45 milyar TL konsolide ciro hedefliyoruz” diyen Yıldız, hedeflerinin 2030’da 3 milyar dolar piyasa değerine ulaşmak olduğunu söylüyor.

Ümit Nuri Yıldız, 7 ay önce Alarko Holding’in CEO’luğuna atandı. 24 yıldır aynı holdingde çalışan ve son 3 yıldır CEO’luk görevine hazırlanan Yıldız, 3’ü halka açık olmak üzere 26 şirketi bulunan Alarko’da büyük bir dönüşüm ve yeniden yapılanma hareketi başlattıklarını söylüyor. Son 20 yılda ana iş kolu taahhütten enerji sektörüne doğru evrilen Alarko’nun son dönüşüm hamlesiyle yeni ve farklı sektörlere yöneleceğini belirten Yıldız, önümüzdeki dönemde toplam ciroda enerji sektörünün payının bir miktar azalacağını ifade ediyor. Hedefinin holdingi daha çevik ve modern bir yapıya dönüştürmek olduğunu söyleyen Yıldız, yatırım kriterlerinden işe alım stratejisine kadar pek çok alanda önemli değişiklikler yaptıklarını belirtiyor. Pandemi sonrasında haftada 4 güne kadar uzaktan çalışma sistemini kalıcı hale getirdiklerini, üst düzey pozisyonlarda şirket dışından transfer yaptıklarını söyleyen Yıldız, yeniden yapılanma sonrasında holdingin büyüme hızının arttığını söylüyor. Alarko Holding’in yeni CEO’su Ümit Nuri Yıldız’la evrim geçiren holdingi ve yeni yönetim stratejilerini konuştuk: 

Yeni CEO olarak ilk 7 ayınız nasıl geçti? 

 3 yıl önce holdinge genel müdür olarak atandım. 7 ay önce CEO olduktan sonra ise geçiş sürecinde yaptığım hazırlıkların bir bölümünü uygulamaya geçirdim. Bir strateji dokümanı hazırlamıştım. Bu doğrultuda holdingde organizasyonel değişiklikleri yaptık. Sürdürülebilir bir şirket olmak için alınması gereken proje ve önlemleri belirledik. Şirketler özelinde yatırım kriterlerini ortaya koyduk ve yeni yatırımlara yönelik çalışmaları başlattık. 

 Neden böyle bir değişime ihtiyaç duydunuz? 

Alarko bu haliyle bile çok güçlü bir firma. Hem finansal hem insan kaynağıyla çok güçlüyüz. Çalışan bağlılığına baktığımızda hepimiz çok uzun yıllardır bu şirkette çalışıyoruz. Özellikle finansal açıdan bilanço yapımız çok güçlü. Çok ciddi bir borcumuz yok, aksine nakit açısından oldukça iyi durumdayız. İsteğimiz, holdingin kendini portföy yönetim şirketi olarak konumlandırmasını sağlamak. Organizasyonel değişiklikle aslında dikey bir yapılanmadan daha yatay yapılanmaya geçtik. Yeni yapıda daha otonom genel müdürler olacak. Otonom yönetim, merkezi denetim zaten Alarko’nun temel prensibiydi. Ancak yeni dönemde bunun biraz daha sınırlarını genişletiyoruz. Yöneticilerin kendilerini daha özgür hissetmesini sağlıyoruz. 

Yeniden yapılanırken başka neleri değiştirdiniz?

 Son 7 ayda aldığımız önemli kararlardan biri hibrit çalışma sistemini şirkette uygulamaya başlamak oldu. Topluluk genelinde haftada 4 güne kadar uzaktan çalışma imkanı getirdik. Bununla sadece çalışan memnuniyetini artırmayı değil aynı zamanda şirketin daha çevik, daha modern ve yeni jenerasyona daha uygun bir iş modelini sağlamasını istiyoruz. Bu nedenle yeni çalışma modelinin uzun vadede katma değere dönüşeceğini inanıyorum. Çünkü hibrit çalışma modeli dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kalıcı hale gelecek ve önümüzdeki dönemde iş yapma modelleri değişecek. Dolayısıyla bugün yaptığımız hazırlıklar önümüzdeki 3-5 yılda rekabette Alarko’yu öne çıkaracak. 

Çevik olmak için yaptığınız başka yenilikler oldu mu?

 Dijital dönüşüm projelerini başlattık. Ancak buradaki hedefimiz kültürel dönüşüm. Hem organizasyonel hem teknolojik dönüşümün birlikte yaşandığı bir olgudan bahsediyoruz. İnsan kapasitemizi gerek eğitim gerekse yeni yetenekleri şirket dışından bünyemize katarak son teknolojiyi kullanabilir yetkinliklerle donatmaya ve böylece bir dönüşüm gerçekleştirmeye çalışıyoruz. 

 Yapmak istediğiniz dönüşümün yüzde kaçı gerçekleşti? 

 Organizasyonel olarak yüzde 80’ini yaptık. Ancak kültürel dönüşüme baktığınızda daha yolun başındayız. Yapmaya çalıştığımız bir devrim değil, aslında bir evrim. İhtiyacımız olan yetenekleri dışarıdan aldık, eskiden böyle bir kültürümüz yoktu. Yetenekleri tamamen kendi içimizde yetiştiriyorduk. Bu da belli zaman alıyordu. Daha hızlı olabilmek adına dışarıdan aynı yetkinliğe sahip insanları almayı kabullendik. Bu da önemli bir değişim. Sonuçta bizim Alarko’da esas yapmak istediğimiz yeni jenerasyonun çok rahatlıkla tercih edeceği bir şirket yaratmak. Çünkü şirketleri var eden insanlar. 

 Dönüşüm ve yeniden yapılanma sonrası 2021’i nasıl kapattınız? 

 Holdingin kombine cirosu 2018’de 9 milyar lirayken 2021 yıl sonunda 26 milyar liraya ulaştı. TL bazında yıllık ortalama büyüme yüzde 62 büyüdü. 2021 kombine ciro artışı 2020 yıl sonuna kıyasla yüzde 78 daha fazla oldu. 

Geçen yılki büyüme neden kaynaklandı?

 Enerji dağıtım ve enerji üretim şirketlerimizin güçlü performansıyla ciddi büyüme yakaladık. Enerji iş kolumuzun kombine cirosunun 2007’den 2021 yılı sonuna kadar TL bazında yıllık bileşik büyüme oranı yüzde 50. Ayrıca son dönemde pandemiye rağmen turizm grubumuz da geçen yıl oldukça iyi bir dönem geçirdi ve orada da oldukça iyi bir ciro yaptık. Geçen yıl, turizm gelirleri neredeyse 2 katına çıkarken taahhüt ve arazi geliştirme gelirleri, geçen yıl aynı döneme kıyasla neredeyse 3 katına ulaştı. 

 Yeniden yapılanma sonrası portföydeki sektörlerin cirodaki payında nasıl bir değişim oldu? 

 Enerji iş kolunun toplam kombine ciro içindeki payı 2021 sonunda yüzde 87’ye ulaştı. Taahhüt iş kolunun 2007 kombine cirodaki ağırlığı yüzde 46 iken 2021’de ise yüzde 9’a geriledi. 

 Bu dağılım aynı şekilde devam edecek mi? 

 Önümüzdeki dönemde bu yapıda bir değişiklik olmasını bekliyoruz. Yeniden yapılanmada 4 başkanlık oluşturduk. Bunlardan biri strateji ve iş geliştirme. Bu da bizim yeni alanlara doğru bir hamle yapmamıza neden olacak. 

 Neden yeni sektörlere girmek istiyorsunuz? 

 24 yıl önce Alarko’ya ilk geldiğimde amiral gemi taahhüt grubuydu ve toplam ciro içindeki payı yüzde 50’ler civarındaydı. Hatta bazı yıllar bu oran yüzde 70’lere kadar çıkıyordu. 2004-2005 yıllarında taahhüt grubundaki volatilite nedeniyle bunu eşitleyecek, taahhüt grubunun ağırlığını aşağıya çekebilecek sektör arayışına girildi ve o dönemde enerji sektöründe büyüme öne çıktı. Alarko her ne kadar muhafazakar bir şirket olarak görülse de aslında ilk cesur adımını 2006’da elektrik dağıtım sektörüne girerek yaptı. Bu sayede 2008 yılında Meram Elektrik Dağıtım şirketini satın aldık. Son dönemde taahhüt grubunun ağırlığını çok ciddi azalttık, ancak bu sefer enerjinin payını ciddi şekilde yukarı çektik. Şu anda toplamda enerjinin payı yüzde 85’lere ulaştı. Bu da aslında Alarko Holding’i portföy şirketi olarak düşündüğümüzde çok istediğimiz bir durum değil. Bu nedenle yeni sektörlerle ilgili çalışmalarımız var. 2023 yılına kadar yeni bir sektörle Alarko’yu tanıştıracağız. 

 Bu sektör ne olacak? 

 Hizmet ihracı gibi düşünebilirsiniz. Türkiye’de katma değer yaratıp döviz kazandırıcı bir işlem yapmayı düşünüyoruz. Yabancı bir ortakla yapacağımız bir iş olduğu için ayrıntı veremiyorum. Ancak know how yurt dışından gelecek. 

Yeni gireceğiniz başka bir sektör daha var mı?

 Enerjideki en büyük işimiz Karabiga Termik Santrali. Buradaki karbon ayak izimizi hafifletmek için yenilenebilir enerjiye yatırım yapmaya karar vermiştik. Ancak bugüne kadar beklediğimiz kadar mesafe kaydedemedik. Önümüzdeki günlerde hem yenilenebilir enerji hem enerjinin teknoloji tarafında olmayı hedefliyoruz. Özellikle güneş enerjisi tarafında ciddi yatırımlar yapmayı düşünüyoruz. Ayrıca enerjinin depolanmasıyla ilgili arkadaşlar çalışma yapıyor. Hidrojen gibi yeni enerji kaynaklarıyla ilgili çalışmalar da yapıyoruz. Önümüzdeki dönemde bu alanda da yatırım yapmayı hedefliyoruz. 

 Enerjideki toplam gücünüz ne? Yeni yatırımlarla üretim ne olacak? 

 Enerjideki toplam gücümüz 1.539 megavat. Elektrik üretiminde her yıl 100 MW’lık yenilenebilir enerji yatırımı planlıyoruz. Bu da daha çok güneş enerjisi olacak. Bu yıl 100 megavat güneş enerjisi yatırımı yapmayı hedefliyoruz. Ayrıca enerjide her yıl 1,5-2 milyar TL seviyesinde altyapı ve dağıtıma yatırım yapıyoruz. 

 Turizm sektöründe yeni yatırım olacak mı? 

 Turizmde yeni aldığımız Bodrum Gündoğan projesiyle otel portföyünü geliştirme çalışmalarımız hızlandı. 2024’te açmayı planladığımız yeni otelimiz 850’nin üzerinde yatak kapasitesine sahip ve Hillside markasıyla hizmet verecek. Önümüzdeki dönemde portföyü zenginleştirmeyi ve yeni oteller almayı düşünüyoruz. Özellikle yurt dışında otel arayışlarımız devam ediyor. 12 ay boyunca misafir ağırlayabileceğimiz Maldivler başta olmak üzere Asya Pasifik bölgelerine bakıyoruz. 4-5 otel almayı düşünüyoruz. Yine Bodrum’da yeni bir otel alma düşüncemiz var. 

 Turizme ne kadar yatırım yapacaksınız? 

 55-60 milyon dolar tutarında yatırımla Bodrum otelini devreye alacağız. 2-3 yılda bir bu büyüklükte bir otel yatırımı yapmayı düşünüyoruz. 

Bu yıl için ciro beklentiniz nedir?

 2022 yılında 45 milyar TL civarında konsolide ciro bekliyoruz. Büyümemiz bu yıl yüzde 75 civarında olacak. Kombine kârımızınsa 9 milyar TL civarında olmasını bekliyoruz. 

 Son dönemde yatırımlar ne kadar arttı? 

 Kombine olarak son 10 yılda 11 milyar TL, son 5 yılda ise 9 milyar TL’yi aşkın yatırım yaptık. Geçen yıl yatırım tutarımız 2,8 milyar TL’ydi. 2022’deyse bu rakamın 3,7 milyar TL’ye ulaşmasını bekliyoruz. Bu yılki yatırım tutarının yüzde 40’ını elektrik dağıtım, yüzde 40’ını taahhüt ve yaklaşık yüzde 20’sini turizm oluşturuyor. 

 Yeni yatırımlarla daha agresif büyüme hamlesi içinde misiniz? 

 Daha agresif değil daha sürdürülebilir büyüme hamlesi içindeyiz. Holdingi bu haliyle tutsak çok uzun yıllar hissedarlarına çok ciddi temettü verecek bir konumda. Ancak daha iyi bir pozisyona getirebilmek için sürdürülebilir bir büyüme gerekiyor. Büyümeyi enerji, turizm ve yeni iş kollarında yapmayı hedefliyoruz. 

 En önemli hedefiniz nedir? 

 850 milyon dolar seviyelerinde piyasa değerimiz var. Bunu 2030 kadar 3 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz. 

 İhracatta büyüme olacak mı? 

 İhracat yapan ana şirketimiz Alako Carrier. Satışlarının yaklaşık yüzde 20’si ihracata yönelik. Turizm grubumuzda ise Hillside’da elde edilen gelirin yaklaşık yüzde 75’i uluslararası ziyaretçilerden geliyor. Bu yıl ihracatımızın yüzde 45 oranında artmasını hedefliyoruz.