Çıkışı olmayan hiçbir işe girmiyoruz

Kent Gıda’yı sattıktan sonra sanayiden çıkan Tahincioğlu Holding, stratejik görüp girdiği 3 sektörden 2’sinde aradığını bulamadı. Sadece gayrimenkulde hedeflerini gerçekleştirip 1 milyar dolarlık büyüklüğe ulaştı.

10 yılda Türkiye’de ofis pazarının lideri olduklarını söyleyen Tahincioğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Tahincioğlu, gayrimenkulde en büyük ilk 3 oyuncu arasına girmeyi hedeflediklerini söylüyor.

Holdingi hissedar değeri yaratmaya odaklı bir fon yaklaşımıyla yönettiklerini söyleyen Tahincioğlu, bu 3 ana sektörün dışındaki “diğer” kategorisindeki restoran, bilgi teknolojileri gibi işlerinin de hızlı büyüme gösterdiğine dikkat çekiyor. Özcan Tahincioğlu, Tahincioğlu Holding’in yönetim kurulu başkanı ve kurumdaki

Oson 10 yıldaki büyük dönüşümün mimarı. Geçen yıl vefat eden babası Yakup Tahincioğlu’nun kurduğu Kent Gıda’yı CadburySchweppes’e sattıktan sonra holdingin yönünü gıdadan gayrimenkule çevirdi.

58 yıllık holdingi sanayiden tamamen çıkarıp yatırım odaklı yapıya dönüştüren Tahincioğlu, kendine gayrimenkulün dışında enerji ve tarım olmak üzere 2 stratejik sektör daha belirledi. Bu sayede holdingin cirosunu 2,5 milyar dolara yükseltti. Tahincioğlu, son 10 yılda en hızlı büyümeyi ise eskiden beri faaliyet gösterdikleri ancak son 10 yılda stratejik baktıkları gayrimenkulde kazandığını söylüyor.

Diğer stratejik sektörleri tarım ve enerjide ise aynı başarıyı elde edemediklerini anlatıyor ve “Enerji gibi regüle olan pazarlarda esnek olamadığımız için başarılı olamadık” diyor. Yatırım fonu mantığıyla çalıştıklarını söyleyen Tahincioğlu, en önemli büyüme hedeflerinin gayrimenkulde olduğunu söylüyor. Özcan Tahincioğlu’yla son 10 yılda gerçekleştirdikleri büyük dönüşümü ve yeni yatırım planlarını konuştuk:~

Kent Gıda’yı sattıktan sonra hayatınızda nasıl bir değişim oldu?
Daha önce amiral geminiz gıdaydı. Son 10 yılda en büyük işimiz inşaat oldu.

Neden inşaata yöneldiniz?
Gayrimenkule 1965’te ilk kez kendi fabrikamızın inşaatını yaparak girdik. O dönem hedefimiz daha çok kendi ihtiyaçlarımızı karşılamaktı. Baktığınızda 1994 krizinde de inşaat yapıyorduk. 2001’de Anayasa fırlatıldığında da ciddi inşaat yatırımlarımız vardı.

Biz, aslında gayrimenkulde bu büyük kriz dönemlerinden geçerek ciddi paralar kaybederek, bugünlere geldik. O yüzden de gayrimenkulde çok daha kalıcı, uzun vadeli düşünen ve gayrimenkulde çok büyük hedefleri olan bir grup olduk.

Para kaybetmenize rağmen neden gayrimenkulde olmak istediniz?
Kent Gıda’yı sattıktan sonra kendimize gelecekte stratejik olarak olmamız gereken 3 sektör belirledik. Gayrimenkul kesinlikle bunlardan biriydi. Enerjide de uzun vadede olmamız gerektiğine inanıyorduk. Tarım da stratejik gördüğümüz 3’üncü sektör oldu.

Gayrimenkulün holding içindeki payı ne oldu?
Önümüzdeki yıl gayrimenkuldeki 50’nci yılımızı kutlayacağız. 2010 yılına dek holding olarak 1,5 milyon metrekare inşaat yaptık. Şu anda elimizde 48 yılda yaptığımızdan daha fazla iş var. Baktığınızda 10 yıl önce gayrimenkul işlerimiz grubun yaklaşık yüzde 10’unu oluştururdu. Şimdi bu oran yüzde 40’lara çıktı.~

Neden gıdada devam etmek istemediniz?
Gıda işi bizim DNA’mızda var. Kent’ten sonra bazı aile bireylerimiz irili ufaklı gıda şirketleri kurarak bu alandaki faaliyetlerini sürdürdü. Biz de bu dönemde hızlı tüketim mallarında neler yapabiliriz diye araştırdık. Ancak gıdada istediğiniz boyutta bir iş bulamadık ve holding olarak bu alanda stratejik olarak iler-lememe kararı aldık. Bundan dolayı da tarıma yöneldik.

Tarımda ne yapıyorsunuz?
Tarıma 7 yıl önce girdik ve 20 milyon doları aşkın yatırım yaptık. Daha çok işlenebilir meyvelere odaklıyız. Bu nedenle çekirdekli meyve üretimine ağırlık veriyoruz. İleride tarımda katma değerli farklı ürünler üretebilme opsi-yonumuzu açık tutuyoruz.

Ancak, tarımda beklediğimizden çok daha yavaş gidiyoruz. Oysa tarımda çok daha agresif hedeflerimiz vardı. Tarımda çok daha fazla büyümek istiyorduk şu an kesinlikle istediğimiz boyutta değiliz. Tarım uzun vadeli baktığımız, bir nevi kumbara olarak gördüğümüz bir iş.

Tarımda neden agresif büyüyemediniz?
Türkiye’de tarımda büyük arazi bulmak çok sıkıntılı. Bu yüzden hedeflediğimiz büyüklüğün çok altındayız. Yaklaşık 3 bin dönüm civarında tarım arazimiz var. Bunun çok daha üzerinde olmayı hedefliyorduk.~

Tarımda bundan sonra planınız ne?
Şu anki hedefimizin içinde tarımda meyve üreterek büyümek bulunuyor. Arazilerimizden elde ettiğimiz meyveleri işlemeden satıyoruz. Belli bir boyuta geldikten sonra ürettiğimiz meyveleri işleyebiliriz. Ancak şu an böyle bir konu gündemimizde değil. 50 bin dönümü aşmadan bir sonraki adımı atma niyetinde değiliz.

Gıdaya tekrar dönecek misiniz?
İleride gıda işini tekrar yapabiliriz. Ancak şu anki hedefimizin içinde meyve üreterek tarımda büyümek bulunuyor. Tarımda belli bir boyuta geldikten sonra ürettiğimiz meyveleri işlemek söz konusu olabilir. Ancak şu an için gündemimizde değil. İleride belki meyve suyu, reçel üretebiliriz. 50 bin dönüme ulaşınca üretime girebiliriz. Ancak henüz bu hedefin çok altındayız. Şu anki hedefimizin içinde tarımda büyümek var.

Enerjide hedefler gerçekleşti mi?
Enerjiye Gazprom kontratını özelleştirmeden devralarak girdik. Hedefimiz enerjide faaliyet gösterdiğimiz alanları çeşitlendirerek büyütmekti. Dağıtımdan doğalgaz santraline kadar geniş bir yelpazede faaliyet göstermeyi istiyorduk. Enerjide de hedeflediğimiz büyümeyi yakalayamadık.

Neden enerjide de hedefler gerçekleşmedi?
Amacımız Avrasyagaz’ı sektörde çok daha farklı bir yere getirmekti. Ancak geçen yıl Gazprombank’ın iştiraki Promark’ın şirketin yüzde 60’ını satın almasıyla azınlığa düştük. Ayrıca holding olarak regüle pazarlarda esnek olamadiğimiz için çok başarılı olamadığımızı düşünüyorum.

Dolayısıyla regüle pazarlarda aktivitelerimizi çok daha fazla artırmak istemedik ve enerjide temkinli büyümeye odaklanarak sadece doğalgaz ithalatıyla kaldık. Enerjideki büyümemiz bundan sonra daha kısıtlı olacak.~

Bundan sonrası için planınız ne? Hangi alanda büyümek istiyorsunuz?
Stratejik gördüğümüz tarım ve enerjide istediğimiz boyuta ulaşamadığımızdan dolayı gayrimenkule daha fazla ağırlık vermeye başladık. Önümüzdeki yıllarda holdingin yüzde 40’ını oluşturan gayrimenkul sektörü, “diğer” kategorisindeki işlerimizin de büyümesine rağmen holding içindeki payını yüzde 60’lara çıkaracak.

Enerji ve tarımda belki istediğimiz yere gelemedik ancak gayrimenkulde ve “diğer” kategorisindeki yatırımlarımızda önemli büyüklüğe ulaştık.

“Diğer” dediğiniz alanlar neleri kapsıyor?
Diğer diye adlandırdığımız sektörlerin içinde çok çeşitli yatırımlarımız var. Bunlar stratejik olarak görmediğimiz tamamen finansal yatırımcı gözüyle baktığımız işler. Boyut olarak datopladığınızda holding bünyesinde önemli bir büyüklük oluşturuyor.

Diğer dediğimiz işlerde restoranlarımız, bilişim sektörüne yönelik kurduğumuz fonumuz bulunuyor. Burada tamamen bir nevi yatırım bankası gibi çalışarak çeşitli sektörlere girip çıkıyoruz.

Son dönemdeki büyük dönüşümden sonra holdingin büyüklüğü ne oldu?
Gayrimenkul işimiz şu an holdingin toplam iş hacminin yüzde 40’ını oluşturuyor, aktif büyüklüğü ise 1 milyar dolara ulaştı. Hedefimiz Tahincioğlu Gayrimenkul’ü en az 2 milyar dolarlık aktif büyüklüğe ulaştırdıktan sonra halka açmak.~

Önümüzdeki dönemde gayrimenkule ne kadar yatırım yapacaksınız?
Son 2 yılda gayrimenkule 320 milyon dolar yatırım yaptık. Önümüzdeki 3 yılda ise 690 milyon dolar yeni yatırım hedefliyoruz. Tabii, her yıl rakamlarımız değişiyor. Son 3 ayda bile gündemimizde olmayan 3 arsa alımı yaptık.

Gayrimenkul dışında yeni yatırım planlıyor musunuz?
Biz şu anda holding olarak gayrimenku-le odaklanmış vaziyetteyiz. Diğer sektörlerdeki büyümemizi tarım hariç kısıtlamış vaziyetteyiz. Yeni bir yatırım arayışı içinde değiliz.

Yeni bir işe yatırım yaparken ne gibi şartlar arıyorsunuz? Hangi işler cazip geliyor?
Yatırım yaptığımız sektörlerin dinamikleri, ileriye dönük büyüme hedefleri çok önemli. Yeni satın alma veya ortaklık yaparken, bizim için en önemli konu kiminle ortaklık yaptığımız. Ayrıca hep nasıl çıkarız diye bakıyoruz. Çıkışı olmayan hiçbir işe girmiyoruz. Dolayısıyla artık yaptığımız yatırımlarda bir nevi girişim sermayesi mantığıyla hareket ediyoruz.

Gayrimenkule de bu gözle bakıyor musunuz?
Gayrimenkulü ana işimiz olarak görüyoruz ve burada büyümeyi hedefliyoruz. Ancak gayrimenkul işimizde de halka açılma kesinlikle opsiyonlarımız arasında. Bir de gayrimenkulde sadece Tahincioğlu Gayrimenkulü değil Nida İnşaat’ı da büyütme hedefindeyiz. İşimizi çeşitlendiriyoruz. Gayrimenkulün çeşitli alanlarında ve boyutlarında ilgimiz artarak devam ediyor.

Gayrimenkulde şu anda satışlar nasıl?
Her projemizden yer alan 300’den fazla sadık müşterimiz var. Bundan dolayı yeni projelerimizin yüzde 50-60’ını lansman sırasında satabilme lüksüne sahibiz. Sadece iyi zamanda değil kötü zamanda da bunu yapabilmek önemli bir lüks.~

Gayrimenkulde hangi alanda büyümeye devam edeceksiniz?
Ofis ve konutta büyüme hedeflerimiz var. Nida Kuleleri ciddi anlamda artırmak istiyoruz. En son Nida Kule Ataşehir’in lansmanını yaptık. Bu yıl içinde Nida Kule Levent’in lansmanını yapacağız. Aynı zamanda konut projelerimizi çoğaltıp bu alandaki büyümeyi artırmayı hedefliyoruz.

Konut projelerimizin markasını Nida Parkolarak belirledik. Konutta Nida Park Beşiktaş projemiz devam ediyor. Yakında 320 konutluk Nida Park Seyrantepe lansmana çıkacak. Toplamda 2014 sonuna kadar 3 projenin lansmanını yapacağız. Gelecek yıl ise konutta Nida Park Çengelköy projesine başlayacağız.

Gayrimenkulde başka planlarınız var mı?
Karma kullanımlı projelere de bakıyoruz. Ayrıca İstanbul’da arsa kalmadığı için kentsel dönüşüm projeleriyle de çok ilgiliyiz. Bu konuda İstanbul’un iki yakasında da çalışmalarımız var. Kentsel dönüşüm için Nida Park adında yeni bir şirket kurduk. Bu şirket Anadolu Yakası’nda Ataşehir’de, Büyük Sahra’da ve Fikirtepe’de kentsel dönüşüm işleriyle ilgilenecek.

Bundan sonrası için hayaliniz nedir?
Biz bugün itibarıyla ofis konusunda çok odaklanmış durumdayız. İyi de gittiğimizi düşünüyorum. Ofiste pazarda lider olmaya devam edeceğiz. Konutta ise daha çok şehir merkezlerine odaklıyız.

Şehir dışında toplu taşımanın ulaşmadığı hiçbir yere bakmıyoruz. Bana göre gayrimenkulde en önemli konu lokasyon ve zamanlama. Doğru zamanda doğru projeye doğru lokasyo-na giriyor olmak lazım.~

10 yıl önce ofis pazarında Türkiye’de lider olacağınızı düşünür müydünüz?
Hayır, hiç düşünmüyordum. Gözümü fabrikalarda açtım. Hatta niye mühendislik okumadım diye kendi kendime dövünürdüm. Hep sanayi odaklı devam edeceğimizi zannediyordum. Öyle olmadı. İyi ki de olmadı. Geçmişte de şantiye gezilerinden çok keyif alırdım. Şu anda da en büyük keyfim inşaatları gezmek.

Ofis pazarında lider oldunuz? Konutta da hedef liderlik mi?
Orta vadede Tahincioğlu Gayrimenkul olarak ilk 5 gayrimenkul oyuncusu arasına girmeyi hedefliyoruz. Uzun vadede ise hedefimiz ilk 3 oyuncu arasında olmak.

Tahincioğlu Holding’in dönüşümündeki kilometre taşlan
1- Kent Gıda'dan sonra gayrimenkul, enerji ve tarımı 3 stratejik sektör olarak belirledik.

2- Tarıma 7 yılda 20 milyon doları aşkın yatırım yaptık. İşlenebilir, çekirdekli meyvelere odaklıyız.

3-Tarımda şu an kesinlikle istediğimiz boyutta değiliz. Ancak, tarıma uzun vadeli, bir nevi kumbara gibi bakıyoruz.

4- Tarım ve enerjide istediğimiz yere gelmediğimiz için gayrimenkule daha fazla ağırlık vermeye başladık.

5- 10 yıl önce işlerimizin yüzde 10'u gayrimenkul idi, şimdi bu oran yüzde 40'lara çıktı, 60'ı da bulacak.

6- 2010 yılına kadar 1,5 milyon metrekare inşaat yaptık. Şu anda 48 yılda yaptığımızdan daha fazla işimiz var.
7- Gayrimenkul işimizin aktif büyüklüğü 1 milyar dolara ulaştı.~

8- Hedefimiz Tahincioğlu Gayrimenkul'ü en az 2 milyar dolarlık aktif büyüklüğe ulaştırdıktan sonra halka açmak.

9- Son 2 yılda gayrimenkule 320 milyon dolar yatırım yaptık. Önümüzdeki 3 yılda ise 690 milyon dolar yatıracağız.
10-
Orta vadede ilk 5 gayrimenkul oyuncusu arasına girmeyi hedefliyoruz. Uzun vadede ise hedefimiz ilk 3'e girmek.

"GAYRİMENKULDE TEHLİKE KAPIDA"
DÜZELTME OLACAK
Gayrimenkul piyasası her zaman inişli çıkışlıdır. Son 10 yılda gayrimenkulde sadece çıkışı yaşadık. Bu durum tehlikeli. Bir düzeltme olması lazım. Çünkü bu işin doğasında var. Nitekim 17 Aralık sürecinden sonra seçime kadar geçen belirsizlik döneminde gerçekten insanlar tedirgin oldu.

“ARSA YATIRIMI YAPTIK”
Biz de bu dönemde arsa yatırımlarımızı yaptık. Bana göre gayrimenkulde doğru zamanlama budur. İnsanlar korkup tedirgin olurken daha cesur davranabiliyorsanız gayrimenkulde başarılı olursunuz. Tabii burada cesaretle temkinliliği iyi ayırt etmek lazım. Temkinli cesaretli olabiliyorsanız en doğrusu.

SERMAYE YAPISI ÖNEMLİ
Sermaye yapınızı gayrimenkuldeki inişli ve çıkışlı zamanlara göre ayarlamanız lazım. Bizim gayrimenkuldeki en büyük öğrenimimiz bu oldu. Hiçbir projeye sermaye ve borç miktarını netleştirmeden girmiyoruz.

DOĞRU BÜYÜMEDİ
Maalesef birçok kişi gayrimenkul sektöründe son 10 yılda projeden elde ettiği hasılatı yeni arsa kullanımda kullanarak büyüdü. Biz bu durumu doğru bulmuyoruz. Bizim sektörde kazandığımız en önemli deneyimlerden biri de her projeyi başından sonuna kadar fonunu kendi içinde tutacak şekilde organize etmek oldu. Tahincioğlu Gayrimenkul’ün genelindeki tüm projelerde yüzde 50-50 mantığıyla hareket ediyoruz.~

"BİLGİ TEKNOLOJİLERİNDEKİ YATIRIMLAR HIZLI BÜYÜYECEK"
YÜKSEK BÜYÜME
Son dönemde gayrimenkulün dışında büyüme bilgi teknolojileriyle ilgili işlerimizde var. Holding olarak son 5 yıldır bu gibi şirketlere direkt yatırım yapmıyoruz. En son bu alanda faaliyet göstermek için Revo adlı bir fon kurduk.

YATIRIM FONU KURDUK
Revo yatırım fonu gibi çalışıyor. Elindeki fonla bilgi teknolojileri alanındaki girişimcilere yatırım yapıyor. Önümüzdeki dönemde bilgi teknolojilerindeki faaliyetlerimizi muhakkak büyütmek istiyoruz. Bunu da Revo’yu büyüterek yapmak istiyoruz. Belki ileride ikinci fonu karacağız.

"FON MANTIĞIYLA BAKIYORUZ"
SANAYİ ODAKLIYDI
Geçmişte faaliyet gösterdiğimiz her sektörde çok sanayi ve üretim odaklıydık. Babam Yakup Tahincioğlu kardeşleriyle şirketi ilk kurduğu zamanlarda hammadde ihtiyacından dolayı kendi fabrikalarını kurmaya mecbur kalmıştı ve tamamen dikey entegrasyona gitmişti.

BÜYÜK DEĞİŞİM
Son 15 yılda ise sanayiden tamamen çıktık sayılabiliriz. Bir tek üretim olarak Gebze’de İskender Atakan’la ortak olduğumuz Nova adında mobilya fabrikamız var. Bunun dışında sanayiden tamamen çıktık.

YATIRIMCI GİBİYİZ
Geçmişte sadece üreticiydik şu anda ise tamamen hissedar değeri yaratmaya odaklı bir şekilde şirketi yönetmeye çalışıyoruz. Yaptığımız işlerde tamamen yatırımcı odaklı olmaya başladık. Sanayi tesisine yatırım yapıyor olsak bile ana felsefemiz fon mantığıyla bakmak oldu.~

"RESTORAN SAYISI ARTACAK"
3 RESTORAN
5 yıl önce Polonez’le ortak Braserie Polonez diye restoranlar açtık. Şu anda bin metrekareyi aşkın 3 restoranımız var. 4’üncü restoranımızı bu sene içinde atacağız. Bu alandaki yatırımlarımız büyüyecek.

ZİNCİR OLACAK
Restoran işinde hedefimiz doğru lokasyonlarda büyüyen bir zincir olmak. Restoran işinde de büyümek istiyoruz. Diğer bazı büyük grupların yaptığı gibi burada çok büyük alımlarla değil aksine yavaş yavaş büyümek istiyoruz. Restoran sayımızı önümüzdeki birkaç yıl içinde artırmayı planlıyoruz.