Hedefimiz sınır ötesinde büyümek

Lidyana, yeni nesil girişimci Hakan Baş, ve ortakları tarafından 2012’de kuruldu. Hızlı büyümesiyle e-ticaret alanının gözdesi haline geldi, Rusya’dan Ru-Net, Almanya’dan Burda gibi şirketlerden yatırım aldı. Spor ve moda dünyasından ortakları da olan Hakan Baş, yeni döneme iddialı hazırlandıklarını söylüyor. “2013’te ciromuzu 10’a katlayarak 25 milyon dolara çıkardık” diyerek sıra dışı performansa dikkat çekiyor.

Bundan sonra coğrafi büyümeye odaklanacaklarını belirtiyor ve ekliyor: “İlk hedefimiz Rus pazarı. Türklerin çok olduğu Avrupa’nın ortasındaki ülkelere de girebiliriz. Bir yıl içinde mutlaka global bir oyuncu olmak istiyoruz.”ABD’li ünlü teknoloji dergisi Wired, 2012 yılının Eylül ayında Avrupa’nın en ‘kral’ 100 internet girişimini seçti.

Bu listede henüz 28 yaşında genç bir Türk girişimci olan Hakan Baş da yer aldı. Genç girişimci listeye, kurucu ortağı olduğu iki internet sitesiyle girdi. Bunlardan ilki dünyanın en büyük 3’üncü sosyal oyun sitesi haline gelen Peak Games. Diğeri ise henüz 2012’nin Şubat ayında kurduğu, Burda International ve Ru.net gibi yabancı devlerin ortağı olduğu takı ve aksesuar sitesi Lidyana.com.

Lisans diplomasını Cornell, MBA yüksek lisansını ise Yale Üniversitesi’nden alan Baş, kısa bir finans macerasının ardından e-ticaret alanında Türkiye’deki fırsatları görerek bu alana girmeye karar verdi. Peak Games ve dijital pazarlama ajansı Krombera’nın ardından futbolcu Alex de Souza ve Arda Turan ile Lidyana.com için yola çıktı. Şirket kurulduğu ay 70-80 bin TL ciro yaparken, 2012 sonunda 2,5 milyon TL ciroya ulaştı.

Bugün sadece takı değil, moda alanındaki tüm kategorilerde ürün sunan Lidyana.com, 2013 sonunda ise 25 milyon TL’lik bir ciro hedefliyor. Hızlı büyümesiyle yabancı yatırımcıların da dikkatini çeken şirket ilk tur yatırımını kurulduktan 4 ay sonra Yandex’in ortaklarından Rus Ru-Net’ten aldı. ~

Üç milyon dolarlık bu yatırımın ardından 3-4 ay kadar önce Burda International’ın Almanya’daki fonu da yaklaşık yüzde 23’lük bir hisse ile Lidyana.com’un en büyük ortaklarından biri oldu. Lidyana.com Kurucu Ortağı ve CEO’su Hakan Baş, yabancı ortaklıklarla birlikte büyüme hedeflerini daha da hızlandırdıklarını söylüyor ve ekliyor:
“Şimdi aldığımız yatırımla satın almaları artıracağız...

Mutlaka global bir oyuncu haline gelmek istiyoruz. Bunun için de hem Ru.net’in katkısı, hem Burda’nın Rusya’daki yatırımları bize bir sonraki hedef olarak Rusya pazarını gösteriyor.” İşte Hakan Baş ile Lidyana.com’un gelişimi, geleceği ve Türkiye’de e-ticaretin geleceği üzerine sohbetimizden satırbaşları:

E-ticarete ilginiz ne zaman başladı?
- 2010 yılı Ekim ayında ABD’den Türkiye’ye döndüm. Orada lisans ve yüksek lisans eğitimlerimin ardından 2,5 yıllık bir çalışma dönemim olmuştu. Döndükten sonra kendi işimi kurmak istiyordum. Yurtdışında bu sosyal oyun işleri özellikle Farmwille’i yapan Zynga, çok iyi bir iş planı olarak ortaya çıkmıştı.

Bunun lokalizasyonunu yapıp, Türkiye’de benzer bir girişim oluşturmak için 2010 Ekim’inde şu anda dünyanın en büyük üçüncü sosyal oyun şirketi olan Peak Games’i kurduk.

Benim internet ve teknoloji girişimciliğine başlangıcım aslında böyle oldu. Bu sektörün içine girdikten sonra da bazı fırsatları görmeye başladık. Mart 2012’de Krombera adında bir dijital pazarlama ajansı kurduk. Şu anda büyük şirketlerin dijital yazılım pazarlama, sosyal medya işlerini yapan baya büyük bir şirket haline geldi.~

Lidyana’yı kurmaya nasıl karar verdiniz?
- 2011 ’in sonlarına doğru sektördeki trendleri yakından takip ediyorduk. E-ticaretin yıllık yüzde 35 büyümesi, yabancıların yatırım konusunda Türkiye’ye olan ilgisi bizi cesaretlendirdi. Potansiyeli gördük ve öyle yola çıktık diyebilirim. Böy-lece 2012 Şubat’ında Lidyana doğdu,

Bugün lidyana.com takı-aksesuar dışında giyim ve kozmetik gibi başka alanlarda da hizmet veriyor. Nasıl ve ne zaman genişlemeye karar verdiniz?
- 2012 Şubat ’ta takı sitesi olarak kurulduk, ama ardından kategori genişlemesi yaşayıp tamamen bir moda sitesi haline geldik. Başlarken ünlüleri kullanarak PR yapan bir iş modeli kullanıyorduk. Elimizdeki bütçenin çoğunu da pazarlamaya ayırdık. Çünkü, yeni kurulduğumuz için hem güvenilirlik sağlamamız hem de adımızı bir yerlerde duyurmamız gerekiyordu.

İşin PR kısmında daha kurulduğumuz gün Sinem Kobal, Burcu Esmersoy, Şebnem Çapa, Güliz Onursal gibi isimlerle yola çıktık. Onlara “zarafet elçileri” ismini vererek seçtikleri ürünlerle sitemizde yer verdik.~ Ortaklarımızdan Arda Turan’ın Sinem Kobal ile ilişkisi olması, Saffet Ulusoy ve İsmet Öztanık’ın aile işlerinden ayrı kendi işlerini kuruyor olmaları, benim de Peak Games ve Krombera ile başarı kazanmamla beraber Lidyana hem magazinde hem de ekonomi haberlerinde sıkça yer almaya başladı,

Adımızı çok duyurunca da Lidyana.com artık yurtdışındaki tabirle “destination site” (hedef site) haline geldi. Yani insanlar belli bir ürünü Google’da arattıklarında bize ulaştıkları için değil, sitemizde ne olduğunu görmek için meraktan gelmeye başladılar.

Biz de bu gezer trafiğe sadece küpe, kolye, bilezik göstermeyelim, onları eli boş yollamayalım diye geçen 2012 yazında önce takıyla uyumlu olacak şekilde saat sonra güneş gözlüğü satmaya başladık. Sonra tekrarlayan müşteri elde etmek için kozmetik ve parfüme girmeye karar verdik.~

Giyim işine geçiniz nasıl oldu?
- Zaten bu işin gidişatı belliydi. Biz Milka Karaağaçlı, Deniz Kaprol, Ece Şirin gibi takı tasarımcıları ile çalışıyorduk. Aynı şeyi kıyafet tasarımcılarıyla da yapalım istedik. Onlar da sıcak bakınca çanta, kemer, ayakkabı kategorilerinin hepsine birden Mart 2013’te girdik.

Yabancı ortaklıklarla birlikte yeni hedefleriniz nelerdir? Büyüme, ciro, yeni alanlar gibi...
- Zaten kategori genişlemesi için yola çıktık. Şimdi aldığımız yatırımla satın almaları artıracağız. Pazarlamaya biraz odaklanacağız. Türkiye’de hala bizim segmentimizde tam bir doygunluğa ulaşılamadığını, hala yakalanabilecek bir kitle olduğunu düşünüyorum.

İngilizce bir deyimde söylendiği gibi “Önce olmuş, yere yakınlaşmış meyveleri bir toplamak lazım.” Ama daha sonra biz mutlaka global bir oyuncu haline gelmek istiyoruz. Kategori genişlemesinden sonra coğrafi bir genişlemeyi de hayal ediyoruz. Türklerin çok olduğu ve Avrupa’nın ortasında bulunan Hollanda, Almanya gibi ülkelere de girebiliriz.

Şu anda yurtdışından sipariş alabiliyor musunuz?
- Aslında biz şu anda hem ödeme sistemleri hem de lojistik olarak yurtdışına ürün gönderiyoruz. Ama hem ürün gönderme hızı hem gümrük masrafları nedeniyle orada operasyonel bir merkezinizin olması önemli. Bir de sitemiz şu anda Türkçe, ama yakında İngilizce versiyonu da olacak. I-phone aplikasyonumuz çıkıyor. Müşteriler dolar ve Euro ile alışveriş yapabilecek. İşin kısası bir yıl içinde global bir oyuncu olmak istiyoruz.

Şirketinizin büyüme stratejisi nedir?
- Önce Türkiye’de dokunulmamış, özellikle A, A-segmentindeki gelir düzeyi yüksek insanları e-ticarete çekmek... Hem halihazırdaki pastadaki payımızı büyütürken hem de pastanın içinde olmayan insanları o pastaya almak. Sonrasında da global bir oyuncu olmak.~

Siteniz ortalama günde/ayda ne kadar ziyaretçi alıyor? Ziyaretçilerin yüzde kaçı müşteriniz haline geliyor?
- Günde 80-90 bin kişiyi ziyaret ediyor. Ayda ziyaretçi sayısı 2 milyon civarı. Günlük bazda baktığınızda siteyi ziyaret edenlerin yüzde 1’in-den azı sipariş veriyor. Rakamlar genelde binde 5 ila yüzde 1 arasında değişiyor. Bizde zaten binde 7’lerdeyiz. Yani siteye gelen bin kişiden 7’si alışveriş yapıyor.

2013 sonunda ulaşmayı hedeflediğiniz ciro nedir?
- Kafamızda ciro toplam 25 milyon TL civarı. Biz 2012’de toplam 5 milyon TL ciro yapmışken, 2013’te 25 milyon TL’yi hedefliyoruz.

Takı, aksesuar ve giyim dışında başka alanlarda da e-ticarete başlayacak mısınız?
- Moda deyince akla gelen her şeyi biz siteye taşımaya çalışıyoruz. Bunun içinde beats kulaklıklar gibi teknoloji modası ürünler de var. Giyilebilir, takılabilir ve taşınabilir tüm moda ürünlerini satabiliriz

Türkiye’de e-ticaret potansiyeli ne durumda?
- Rakamlara bakınca sektör yıllık yüzde 35 büyüyor. Türkiye’de dünyaya göre daha büyük bir potansiyel var. GSMH’de toplam yaratılan değerin içinde e-ticaretin payına baktığımız zaman Türkiye’nin çok geride kaldığını görüyoruz. ABD’de bu rakam yüzde 3’lerin üzerindeyken Türkiye’de yüzde 1 bile değil. Bu da gösteriyor ki biz o potansiyele zaten daha ulaşamamışız.

“ALEX VE ARDA İLE YOLA ÇIKTIK"
ALEX’İN FACEBOOK HESABI
İşin özü aslında biz Krombera adında bir dijital pazarlama ajansı olarak o dönem Fenerbahçe’de oynayan Alex de Souza’nın Facebook hesabını yönetiyorduk. Onun adına 50 bin-700 bin arası takipçili irili ufaklı sahte hesaplar vardı. Biz onları bir araya getirerek 2,5 milyon takipçili bir hesap oluşturduk. Türkiye’de futbolcular arasında en çok takipçisi bulunan Facebook sayfası haline geldi.~

“ÜNLÜ” İLE E-TİCARET
Alex’le de yakın ilişkiler içindeydik. O “Ben Türkiye’de bir şey yapmak istiyorum. Siz internet sektöründesiniz. Sizinle beraber bir şey yapalım” dedi. Biz de ne yapalım derken, elimizde Alex olduğu için yurtdışında “celebrity endorse ecommerce” denilen ünlüyü kullanarak e-ticaret işini yapmayı uygun bulduk. Öyle başladık bu işe aslında.

“3 TEMMUZ” AYRILIK GETİRDİ
Ama sonra 3 Temmuz süreci, şike davaları derken Alex “Ben Türkiye’de iş yapmak istemiyorum” dedi ve aramızdan ayrıldı. Başlangıçta futbolcu Arda’da vardı. Ama Alex gitti, Arda kaldı. Lidyana’da Alex, Arda ben yola çıktık diyebiliriz. Tabii yanımızda Saffet Ulusoy ve İsmet Öztanık da vardı. Markafoni kurucuları Sina Afra, Ahmet Emre Sarı ve Tolga Tatari ile Yemeksepeti’nin kurucusu Nevzat Aydın da ilk ortaklarımızdan.

2013 YIL SONU HEDEFİ 25 MİLYON TL CİRO
HEDEF GLOBAL OYUNCU OLMAK
Lidyana.com’u 2012 Şubat’ta kurduk. Şubat cirosu 70-80 bin TL idi. 2012 Aralık sonuna baktığınızda 2,5 milyon TL’ye ulaşmıştık. Üç kişi başladığımız işte şu an 55 kişi çalışıyor. Ciro ve sunduğumuz markalar anlamında da Türkiye’deki internet şirketleri arasında kendi alanımızda birinciyiz. 2013 sonunda ise toplam 25 milyon TL civarında bir ciro hedefliyoruz. Bir yıl içinde de global bir oyuncu olmak istiyoruz.

DİZAYN VE İŞLEVSELLİKTE İDDİALIYIZ
Bizim teknik ekibimiz şirketin içerinde. Dışarıdan servis almıyoruz. Çok iyi bir teknik ekibimiz var. Kısa sürede hem dizayn hem işlevsellik anlamında iddia ediyorum ki Türkiye’nin en iyi e-ticaret sitesi biziz. Lidyana bu anlamda da öncü bir şirket. Aralık ayında hızla I-phone, I-pad ve mobil uygulamalarımızı hayata geçireceğiz. Altı ay içinde tüm teknik eksikliklerimizi tamamlayacağımızı düşünüyorum.~

YABANCI ORTAKLAR NASIL GELDİ?
RU-NET NETWORK SATIN ALDI
2012 Şubat’ta kurulduktan sonra hemen mart ayında Yandex’in ortaklarından Rus Ru-Net ile el sıkıştık. Ru-Net ilk kez Türkiye’ye yatırım yapacaktı. Ru-Net Türkiye’de bebek bir şirkete ortak olurken bir anda Yemeksepeti’ni, Markafoni’yi, Peak Games’i, Krombela’yı, Ulusoy Ailesi’ni, Arda Turan’ı network’üne aldı.

YÜZDE 20 İLE GİRDİ
Yani bir şirkete yatırım yapıp bütün network’e ortak olmuş oldu. Ru-Net ortaklığında network çok etkili oldu. Ru-Net, Haziran’da tamamlanan yatırım sonucu Lidyana’ya 3 milyon dolarla yüzde 20 ortak oldu. Başlangıçta 1 milyon dolara kurulan şirkette beşinci ayının sonunda bir anda 15 milyon dolar değerleme oldu.

BURDA’DAN 6 MİLYON DOLAR YATIRIM
İki üç ay önce de Burda Grubu’ndan bir yatırım aldık. Türkiye’de Doğan Burda ile hareket eden Burda International’ın Almanya’daki fonu, bize 6 milyon dolarlık bir yatırımla yüzde 23 civarında ortak oldu. Girişimciliği destekleyen Endeavour’un bir fonu da yüzde 2 civarında ortak oldu.

EN BÜYÜK ORTAK BURDA İLE BENİM
Şu anda en büyük ortak hemen hemen aynı oranda olmak üzere Burda ile benim... Burda yatırımından sonra Ru-Net’in payı yüzde 17’ye düştü. Arda, Saffet, İsmet ve Markafoni kurucularının Akinon şirketinin başlanıçta yüzde 10’ar hissesi vardı. Onlarınki de bu iki yatırımla yüzde 7’lere düştü.