Hobi değil gayet ciddiyim

FERİT ŞAHENK, 5 milyar 257 milyon dolarlık cirosuyla Türkiye’nin en büyük kuruluşlarından Doğuş Holding’in yönetim kurulu başkanı. İş dünyasının en güçlü ve en önemli isimlerinden biri. Bu nedenle ajandası büyük önem taşıyor, yaptığı işler yakından takip ediliyor. Ferit Şahenk’in yeni girdikleri restoran, eğlence, spor ve e-ticaret işlerinde önemli hedefleri var. Mevcut işlerde ise bölgesel güç olma yolunda ilerliyor. Tüm bu atakları “Farklılaş ya da öl” felsefesiyle açıklayan Şahenk’in gelecek dönem hedefi ise oldukça iddialı: “Faaliyette olduğumuz tüm işlerde ilk 3’te yer alacağız.”
HEDEF HER İSTE İLK 3'TE OLMAK Doğuş Holding, son dönemde yaptığı yatırımlarla ön planda. Grubun yeni girdiği eğlence, restoran, spor ve e-ticaret işleri dikkatle izleniyor. Kimilerinin “hobi” olarak adlandırdığı bu işlerde Doğuş Holding’in kaptanı “gayet ciddi” olduğunu söylüyor. “Ben hobi olarak gördüğüm hiçbir işi Doğuş Holding çatısı altında gerçekleştirmem” diyen Şahenk, bu alanlarda büyük potansiyel olduğuna inandığını belirtiyor. Ferit Şahenk’in genelde girdiği yeni işlerde izlediği tek bir model var. Şahenk, güçlü bir yabancı ortakla yola çıkıyor. Yüzde 50-50 ortaklık kurarak ilerlemeyi tercih ediyor. Spor ve moda işine global dev IMG ile, e-ticaret işine ise Güney Kore’nin en büyük gruplarından SK Group’la girmesi de bu stratejinin bir parçası. Doğuş Holding, mevcut işlerinde de önemli yatırım atağında... Bankacılıkta, BBVA ortaklığı ardından bölgede güç kazanma hedefi var. İnşaatta sadece yurtiçinde değil yurtdışmda da önemli projeler start almış durumda. Medya işinde, Star TV’nin alınmasının ardından farklı projeler gündemde. Marina işletmeciliğinde de önemli network oluşturulmuş durumda. Bütün bu atakları “farklılaş ya da öl” felsefesiyle açıklayan Şahenk, hedeflerinde de oldukça agresif. “Bulunduğumuz her sektörde ilk 3’te olacağız” diye konuşuyor. Ferit Şahenk’le grubun girdiği yeni işlerini, mevcut işlerdeki hedeflerini ve ajandasını konuştuk:

Capital: Doğuş Holding’i son dönemde spor, moda ve eğlence işinde atakta görüyoruz. Bu kulvarda ne kadar iddialısınız?
- Türkiye’de 75 milyonluk bir nüfus var. Biz bunun yüzde 50’sini 30 yaşın altında olarak tanımlıyoruz. Türkiye artık olimpiyatlar, Avrupa Kupası gibi global spor organizasyonlarına ev sahibi olmak istiyor. Bunu yaparken Türk sporuna da önem vermek lazım... Bu bağlamda bizim IMG’yle birlikte bir spor akademisi kurma planımız var. Tabii olimpiyatlara ve dünya kupalarına sahip olmak için bu işin yönetimini iyi bilen, statları olan, statları yönetecek bir altyapıya da ihtiyaç var.~
Bunu da bu konuda dünya devi olan IMG’yle beraber yapmak istiyoruz. Bunun yanında Türk tekstili de büyük bir atak içinde. Yavaş yavaş markalarımız oluşuyor. Perakendede birkaç markamız dünyaya açılmış durumda. Modada yeni nesil ilerliyor. Bunların değerlendirildiği, dünya piyasasına çıkarıldığı işler yapmak lazım. IMG, Word Fashion Week’leri gerçekleştiren bir grup. Biz de İstanbul Fashion Week’i yapmak istiyoruz.

Capital: Bu yeni alana neden girmeye karar verdiniz? Nasıl bir potansiyel gördünüz?
- Pazarlamada “farklılaş ya da öl” diye bir felsefe vardır. Biz kendimizi biraz daha fazla hatırlatacak, ürünlerimize ve markalarımıza misafirlerimizin yakınlık göstereceği bir şeyler yapmak istiyoruz. Aslında bunun adı “Entertainment economy” (Eğlence ekonomisi). Biz bu konuya 1998 yılında eğilmeye başlamıştık. Araya kriz girdi, yeniden toparlanma dönemi yaşadık. Türkiye bu zaman zarfında büyüdü. Grup, bu gelişim ortamının içine girince yeniden eğlence işine odaklanmaya karar verdik. Son dönemde ilgili olduğumuz restoran işi de IMG ile yaptığımız işbirliği de bu düşüncenin bir uzantısı.

Capital: Spor alanında tam olarak ne yapmayı planlıyorsunuz?
- Biz Türkiye’de değişen ve gelişen stadyumların yönetimine talibiz. Ayrıca Türkiye’de yaz ve kış belirli dönemlerde dünyanın bilinen sporcularının ve takımlarının katıldığı turnuvalar yapmak istiyoruz. Bunların sponsorluğunu, organizasyonunu, bilet satışını, TV yayınını yapmak amacındayız. Hepsi bu değil. Aynı zamanda bu işleri markalaştırıp yurtdışına da satmayı planlıyoruz. IMG, 1.000’e yakın sporcu ve ünlünün yönetimini yapıyor. Biz de aynısını Türkiye’de yapmak istiyoruz. Bu iş zamanla gelişecek. Ama ben spor alanında çok daha hızlı bir ilerleme olacağını düşünüyorum. Aslında “Bu büyük bir işe dönüşür mü” sorusunun yanıtı, IMG’nin performansında gizli. IMG, büyük bir potansiyel görmese zaten Türkiye’ye girmezdi. Sonuçta 30 ülkede 3 bin çalışanıyla faaliyette. Türkiye’de olmaları ve burayı seçmeleri de buradaki potansiyeli gösteriyor. Hindistan, Çin ve Brezilya’ya yine aynı şekilde ortaklık kurarak girdiler. Zaten dünyada da gelişmenin motoru olarak görülen 4 ülkeden bahsediyoruz. Türkiye de bunun içinde.

Capital: Restoran işine bir hobi gibi başladığınız düşünüldü Doğuş Grubu içinde oldukça küçük bir iş olarak görüldü. Burada hedef nedir?
- Ben bu grubun yönetim kurulu başkanıyım. Ayrıca hem annemin hem kız kardeşimin ortağıyım. Yani hobi olarak yapacağım hiçbir şeyi Doğuş Holding çatısı altında yapmam. Bu konularda gayet ciddiyim. Aslında bu algıda bizim iletişim eksikliğimiz de var. Belki biz bu işin iletişimini çok doğru yapamadık. Biz bu işe girdikten sonra çok heveslenen de oldu. Başka grupların fizibilite yapmasına da gerek kalmadı.

Capital: Bu alanda beklentiniz ne yönde peki?
Türkiye bulunduğu yer bakımından dünyadaki birçok mutfağın merkezi. Bizim mutfağımızda da unutulmuş pek çok yemek var. Tüm bunları geri getirmek istiyoruz. ~
Türkiye’de bir et lokantasına gittiğinizde karşınıza belli yemekler çıkarırlar. Dikkat edin, Nusret biraz daha değişiktir. Bunun yanında bizbir kebap konsepti Uzerinde çalışıyoruz. İstiyoruz ki bizim menümüzün yüzde 40’ı her kebapçıya gittiğinizde yiyeceklerinizden, yUzde 60’ı da “unutulan yemeklerimizden” olsun. Burada hedeflediğimiz iki müşteri kitlesi var. Biri Türk insanı, diğeri yabancılar. Bunun yanında Türkiye’ye has özel işler yapmamız lazım. Bence Türkiye’de yUzde 100 iyi bir deniz mahsulleri menüsü yok. Bu gibi alanlarda yapılacak çok iş var.

Capital: E-ticaret de var. Güney Korelilerle bir anlaşma yaptınız. Nasıl bir anlaşma bu?
- Bizim SK Group’la yaptığımız ortak girişim, e-ticaret alanındaki ikinci işimiz olacak. 30 Nisan itibarıyla Bonubon markasıyla başka bir şirket daha kurduk. O da çok hızlı gelişiyor. 300 bin aktif Uyeye ulaştık ki bu oldukça hızlı bir gelişim. Daha da hızlanacak, orada milyon ve katları Uye hedefliyoruz. SK Group, GUney Kore’nin 3’UncU bUyUk grubu. Ağırlıklı enerji, telekomUnikasyon ve petro-kimya alanlarında faaliyet gösteriyor. Bu alanlarda lider konumda ve yaklaşık 70 binin Uzerinde çalışanla 52 milyar dolarlık bir ciroya sahip. Sahip oldukları 11st.co.kr online platformu Uzakdoğu’da eBay’den sonra ikinci sırada yer alıyor. Geçen yıl itibarıyla 4 milyar dolar ciroya ulaşmış durumdalar. Bizim SK ile kuracağımız ortaklık yine yUzde50-50 paylaşımlı olacak. Türkiye’de onların platformunu Türkçe olarak kuracağız. Şirketin adı Doğuş Planet oldu ama platformun adı henüz belli değil. İşi biz bu yıl sonu itibarıyla tamamlamayı ve önümüzdeki yılbaşında da piyasaya çıkmayı düşünüyoruz.

Capital: Bu yatırımlarla birlikte portföyde nasıl bir değişiklik olur?
- Tabii finans bizim amiral gemimiz. Geçtiğimiz yıl ilk kez finansın cirosu, bizim kurumsal ciromuzun 4 puan altına düştü. Yani yüzde 48-52 gibi bir denge oluştu.

Capital: Bu düşüşün nedeni neydi?
- Düşüşün iki nedeni var. Birincisi geçen yıl otomotiv işimiz çok iyi gitti. İkincisi ise BBVA satışı sonrası bizim yüzde 31 olan payımız yüzde 25’e düştü. Bu da ciroda bir farklılık yarattı. Portföy dağılımı olarak baktığımızda gerek restoran ve eğlence gerek marina tarafı gerilerde. Şu anda iki tarafın toplamı yüzde 10’un altındadır.

Capital: Yeni işlere açık bir görüntü çiziyorsunuz. Başka işlere de girmeyi planlıyor musunuz?
- Bizim ilk önce yeni girdiğimiz alanları sindirmemiz gerekiyor. Bizim stratejimiz yaptığımız işlerde ilk 3’te yer almak. Yeni girdiğimiz işlerde de bu hedefe ulaşmamız gerekli. Amacımız, 2000 yılında Türkiye’deki holdinglerin çoğunun yaptığı gibi her işe girmek ve dağılmak değil. Girdiğimiz işlerin hepsi belli bir stratejiye bağlı.~

Capital: Avrupa’ya bakıyor musunuz?
- Evet, Avrupa’daki fırsatlara özellikle marina anlamında bakıyoruz. Ancak ilk etapta komşu ülkelerle ilgilenmeye başladık. Örneğin, Yunanistan’da 4 tane marina üzerinde çalışıyoruz. 5’incisinin ihalesine girdik. Hırvatistan’da Türkiye için çok önemli 3 marinamız var. Birisinin çoğunluğu, öbür ikisinin yüzde 100’ü bizim. Kapasite bakımından Adriyatik’in en büyük marina grubu bir Türk şirketine ait. Bunun yanında otel ve otelcilikle ilgili yine Avrupa’da araştırma yapıyoruz.

Capital: Bu yatırımları yaparken mevcut kriz ortamı sizi korkutmuyor mu?
- Biz şuna inanıyomz: Tabii ki Avrupa şu anda ekonomik ve siyasi anlamda zor bir dönemden geçiyor. Ancak ben bunun çok uzun soluklu bir kriz olacağına inanmıyorum. Sonuçta muhakkak bir çözüm bulunacaktır. Avrupa 5-6 yıl sonra bu durumdan çıkmış olacak.

Capital: Peki nasıl çıkacaklar?
- Artık işlere değişik bir mantaliteyle bakmaya başlayacaklar. Bizim 2001 yılında yaşadığımız gibi bir toparlanma olacak. Markaları olan, sanayisi olan ülkelere yatırım yapacaklar. Bunun yanında buradaki ülkelere bizim gibi gruplar gidip yatırım yapacak.

Capital: Yakın coğrafyada nerelerle ilgilisiniz, nerelere bakıyorsunuz?
- Turizm ve marina grubu çerçevesinde konuşursak İtalya’yla ilgileniyomz. BBVA ile yaptığımız ortaklık uyarınca, bulunduğumuz bu bölgede artık Garanti Bankası ismiyle yayılmaya karar verdik. Romanya’da 90’ın üzerinde şubemiz var. Romanya’da operasyonu olan Avusturya ve İtalyan bankaları kendi evlerindeki problemleri çözmek için bu bölgedeki faaliyetlerini azaltıyor. Biz ise Romanya’ya şimdi daha agresif bakmaya başladık. Bizim işimizin amiral gemisi Garanti Bankası. BBVA ile birlikte baktığımız yerler ise Doğu Avrupa ve değişime göre Ortadoğu.

Capital: BBVA ’in 2016’ya kadar yüzde 1’lik hissenizi temsil eden payı sizden alma hakkı var. Bu opsiyon kullanıldığında dengeler de değişiyor.... Şunda hiç kimsenin bir kuşkusu olmasın. Bu opsiyon kullanılsa da kullanılmasa da Doğuş Grubu, Garanti Bankası’mn ev sahibidir. Biz burada yüzde 20 hisse sahibi de olsak, 1 puanla azınlık ortak dahi olsak aynı şevkle, aynı ev sahipliği düşüncesiyle hareket ederiz. Sonuçta biz Garanti Bankası’na kalben bağlıyız.

Capital: İnşaattaki mevcut hacminiz nedir? Burada hedefiniz nedir?
- İnşaatta şu anda 4,2 milyar dolarlık bir portföy mevcut. Esas ağırlığımızı Katar’a verdik. Katar, 2020’de Dünya Kupası’nı yapacak. O zamana kadar da 26 milyar dolarlık bir altyapı yatırımı gerçekleştirecekler. Altyapı yatırımları ağırlıklı olarak metro ve otobanlardan oluşuyor.~
Bizden 2 metro işi için de teklif istediler. Onların çalışması sürüyor. Katar’dan umutluyuz, buradan iş almak istiyoruz. Katar’daki işler için seçilince, diğer bölge ülkeleri de bize ilgi göstermeye ba��ladı. Mesela Suudi Arabistan yönetiminden bir-iki ihale için davet geldi. Romanya’da ise Bükreş Metrosu için çağrıldık, onun çalışmaları devam ediyor. Bulgaristan ve Sırbistan’da otoyol ihaleleri için yatırımlarımız var. Bu yıl sonunda Doğuş İnşaat için 600 milyon dolar ciro hedefliyoruz.

Capital: Geçen yıl otomotiv sektör olarak iyi bir performans geçirdi. Bu size nasıl yansıdı?
- Otomotiv bizim için iyi gidiyor. Bu yıl Volkswagen Grubu’ndaki en iyi servis kalitesini veren grup seçildik. Bu da yıllar önce herkesin hobi olarak başladığımızı düşündüğü işlerden biri. Ancak geldiğimiz nokta, en iyi cevap diye düşünüyorum. Kaliteli markalarımız var. Volkswagen Grubu ve Porsche Ailesi Türkiye’yi çok beğeniyor. Ancak artık Türkiye’de yatırım yapmaları gerekiyor. Başbakanlık Yatırım Ajansı’yla kendilerinin 2-3 kez görüşmeleri oldu. Volkswagen Grubu da son 4 yıldır büyük bir değişimden geçiyor. Geçtiğimiz aylarda Volkswagen’in Porsche’u satın alması tamamlandı. Şimdi sanıyorum daha rahat yatırım yapmayı düşünebilirler.

Capital: Medyada Star’ı satın aldınız. Televizyonda temalı ilerlerken böyle bir kararı neden verdiniz?
- Biz medyadaki eksiklerimizi Star Televizyonu’nu satın alarak kapattığımızı düşünüyoruz. Bizim portföyümüz içinde tek eğlence kanalı olarak daha fazla ön plana çıkıyor. Bunun yanında birkaç yıldır radyolarda yapılanmaya gittik. Bu yatırımın da sonuçlarını almaya başladık. Medyada Star’ın da katılımıyla bu yılı yaklaşık 650-700 milyon TL arasında bir ciroyla kapatmayı bekliyoruz.

Capital: 5 yıl sonra grubunuzu nerede göreceğiz?
- Doğuş Grubu, Türkiye ve bölgesindeki değişimle birlikte iş yapış şeklini dünyanın gerçeklerine göre şekillendiren, yenilikleri sadece adapte eden değil, kendisi de yapan bir grup olacak.

Capital: Uzun dönemde nereye ulaşmış olursanız başarılı bulursunuz kendinizi?
- Türkiye’nin de dışına çıkarak belli bölgelerde ilk 3’e oynamak lazım. Ancak bunu sindirerek yapmak önemli.

Capital: Grup olarak hedefiniz de çok agresif. Bütün bu işlerde ilk 3’te olmak nasıl mümkün?
- Bu, benim altına imzamı attığım bir hedef. Çünkü hedef koymadan olmuyor. Ama burada kârlı olmak da çok önemli.

"EĞLENCE İŞİNDE KENDİ MARKALARIMIZI YARATACAĞIZ"
KAPASİTE ÇOK YÜKSEK
Restoran, eğlence işi başta küçük bir işmiş gibi algılandı. Ancak, biz bu işe bir araştırma sonucunda girdik. Türkiye'deki nüfusun 14-15 milyonu İstanbul'da yaşıyor ve nüfusun 3'te 2'si 40 yaş altında, Genç nüfus, trendleri sürekli takip ediyor. Dışarıda yemek istiyor. Harcama kapasiteleri geçmişe oranla daha yüksek, Dolayısıyla yeme-içme sektörü Türkiye'de çok ciddi bir gelişme kapasitesine sahip.
KURUMSAL SERMAYE YOKTU
Bu sektörde “kurumsal sermaye" eksikliği var, Çünkü, herkes bireysel girişimci ve bireysel girişimci de belli bir yere kadar ilerleyebiliyor. O nedenle bireysel girişimcilere kurumsal destek verilmesi çok önemli... Bu sayede belki çok büyük girişimlere dönüşebilecekler. Biz de hem mevcut girişimcileri destekleyerek ilerleyeceğiz hem de kendi markalarımızı yaratarak bu işin içinde yer alacağız.~
PASTAYI BÜYÜTECEĞİZ
Türkiye'de bu pazarın büyüklüğü potansiyele göre oldukça küçük, Örneğin, Türkiye'deki restoran sayısı, New York'takinin 3'te 1 'i oranında. Şu anda Türkiye'deki restoran işinde ciro yaklaşık 600 milyon TL, Bu pastayı daha da büyütmek ve cironun da önemli bir kısmını almak istiyoruz.
ORGANİK BÜYÜME HEDEFİ
Eğlence ve restoran işinde 5 yıl içinde 1  ila 1,2 milyar dolarlık bir yapı yaratmayı hedefliyoruz, Bunu da satın almalarla değil, ağırlıklı organik olarak yapacağız, Birtakım markaları yurtdışına da çıkarmayı planlıyoruz. Bunlardan bir tanesi de Nusret.

"YENİ MARİNALAR YOLDA"
HENÜZ ERKEN
Türkiye 'de şu anda Turgutreis, Didim ve Göçek'te marinalarımız var. Bu marinaların toplam deniz ve kara bağlama kapasitesi 2 bin 834 adet, Dalaman'da 1,000 kapasiteli bir marina inşaatı için son dönemece geldik. 1-2 aya kadar inşaatına başlayacağız. Hem yeni yapmak üzere hem özelleştirmeyle girip ilgileneceğimiz marinalar da var, Ancak onlardan bahsetmek için henüz erken.
HIRVATİSTAN’DA İLERLİYORUZ
Yurtdışında Hırvatistan'da 3 marinamız var. Bunlardan ilki Sibenik'te, Yüzde 20 ile başladığımız ortaklığımız yüzde 76'ya ulaştı. Bunun yanına şu anda 80 yat kapasiteli yeni bir marina daha inşa ettik, Doğu Akdeniz çanağının en büyüğü olan Marina Dalmaçya ise 1700 kapasiteye sahip.
PAZAR PAYI YÜZDE 16
Zadar kentinde 250 kapasiteli bir marinanın yüzde 100'ünü satın aldık, Dolayısıyla Hırvatistan'daki kapasitemiz 2 bin 900 seviyelerine çıktı ki bu Türkiye'den 50-60 yat daha fazla bir kapasite demek, Pazar payı olarak şu an Türkiye'de yüzde 16'lardayız, Hırvatistan'da yüzde 14 pazar payımız var.

"İNŞAATTA ATAKTAYIZ"
PRESTİJLİ PROJELER
 Son dönemde atakta olduğumuz bir diğer alan inşaat. Yurtiçinde olduğu gibi yurtdışında da projelere imza atıyoruz. Ukrayna Kiev'de Borispol Havaalanı'nın terminal binasını Avrupa Kupası öncesine yetiştirdik. Sofya'daki metro işimizi bitirmek üzereyiz. Sofya Metrosu'nun diğer fazları için de teklif verdik. Libya'daki işimiz şu anda oradaki karışıklıktan dolayı durmuş durumda.
YÜZDE 100 YATIRIMCIYIZ
Türkiye'de Boyabat Barajı'nı bitirmek üzereyiz, Boyabat, 513 megavatlık oldukça büyük bir proje, Yine aynı şekilde 323 megavat büyüklüğü olan Artvin Barajı'nın yüzde 100 yatırımcısıyız. Bu barajın da yaklaşık yüzde 20'sini tamamladık.
38 AYDA BİTECEK
İstanbul'da 2 ana projemiz var. Birincisi, yüzde 85'ini tamamladığımız Otogar-Bağcılar metro ihalesi işi, Kalan bölümü de yıl sonuna kadar bitirmiş olacağız. Geçtiğimiz aylarda imzaladığımız Üsküdar-Çekmeköy-Ümraniye metro ihalesi için de mobilizasyonu tamamladık ve inşaata başladık, Orası da 38 ayda bitecek bir iş.~

"İŞ GELİŞTİRME TARAFINDA YER ALMAYA ÇALIŞIYORUM"
YENİ NESLİN PEŞİNDE
Ben daha çok arkadaşlarıma yardımcı olmaya çalışıyorum. Bunun yanında grupta yeni nesli tanıyorum, Sonuçta kurumsallaşma bir devamlılıktan geçiyor. Bugünkü başarılı arkadaşların yanında yetişen arkadaşları hem iş toplantılarında hem sosyal ortamlarda tanımaya gayret ediyorum. insanları sadece bir kağıtta yazanlarla değerlendirmemek gerekiyor.
ARTIK CEO DEĞİLİM
Eskiden yaptığım, şimdi yapmaktan vazgeçtiğim hiçbir şey yok. Ama tabii sağ olsun arkadaşlarımızın hayatı kolaylaştırması söz konusu. Şimdi artık CEO değilim, yönetim kurulu başkanıyım. Ancak hala dünyayı analiz etmeye çalışıyorum. iş geliştirme tarafında yer almaya gayret ediyorum.