"Satın alma fırsatlarını izliyoruz"

İdil Yiğitbaşı, 2009 yılında ablası Feyhan Yaşar’ın gruptan ayrılmasıyla birlikte Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı olmuştu. Feyhan Yaşar ise daha önce başkanlığı yine gruptan ayrılarak giden kardeşi Selim Yaşar’dan devralmıştı. 10 yıl geçtikten sonra geçen yıl Selim Yaşar ve 5 yıl sonraysa Feyhan Yaşar gruba döndü. 2014’te yönetim kurullarına girdiler. Kısa süre önce de Selim Yaşar, grubun yönetim kurulu başkanlığını İdil Yiğitbaşı’ndan devraldı. Ayrıca DYO Boya da onun başkanlığına geçti. İdil Yiğitbaşı ve Feyhan Yaşar ise grupta başkan vekili oldular. Pınar Süt İdil Yiğitbaşı’nın, Pınar Et, Pınar Su ve Altınyunus Oteli Feyhan Yaşar’ın yönetimine bırakıldı. Yaşar Holding’de kartlar yeniden dağıtıldı. Peki şimdi ne olacak? Türkiye’nin Pınar ve DYO gibi iki çok önemli markasını yaratan grubun rotası ne olacak? Grup yıllardır kendisinden beklenen sıçramayı yeni dönemde gerçekleştirebilecek mi? Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Pınar Süt Yönetim Kurulu Başkanı İdil Yiğitbaşı, “Süt ve süt ürünlerinde AB’ye ihracat iznini aldık. İşe İngiltere ve Rusya’dan başladık. İhracatta büyümek istiyoruz. Gıdada tüm kategorilerde liderliği hedefliyoruz. Gündemimde büyüme, verimlilik ve sürdürülebilirlik var. Pınar’ı ve DYO’yu dünya markası yapma hedefiyle çalışıyoruz. Satın alma fırsatlarını izliyoruz” diyor. Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Pınar Süt Yönetim Kurulu Başkanı İdil Yiğitbaşı’nın sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle: 
* Yönetimde bir değişim oldu. Selim Bey başkan, siz başkan vekili oldunuz. Bu yeni görev dağılımı nasıl bir stratejik plan dahilinde gerçekleştirildi? 
* Son 1 yıldır Selim Bey de Feyhan Hanım da grup şirketlerimizin yönetim kurullarında yer alıyor. Bütün şirketlerde yönetim kurumlarının değişmesiyle beraber bir süreç dahilinde bir bayrak teslimi yaşadık. Selim Bey, Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı oldu. 6’sı halka açık olmak üzere toplam 22 şirketimiz var. Şirketlerin yönetim kurullarında farklı başkanlıklar bulunuyor. Yönetim kurulu üyeliklerimiz değişti. Hepimiz yönetim kurullarında yer alıyoruz. Yeni dönemde ben ve Feyhan Hanım yönetim kurulu başkan vekili olarak görev aldık. 
* Yeni dönemde sizin ve diğer aile bireylerinin sorumluluk alanlarınız neler? 
* Şu an ben Pınar Süt Yönetim Kurulu Başkanı’yım. Aynı zamanda çeşitli şirketlerde yönetim kurulu başkanlıklarımız var. Feyhan Hanım, Pınar Et, Pınar Su ve Altınyunus Oteli’nin yönetim kurulu başkanı. Selim Bey ise Yaşar Holding’in yanı sıra DYO Boya’nın da başkanlığını yürütüyor. Yani aile bireyleri bu şekilde görev aldık. Tabii yönetim kurullarımızın altında icra başkanımız ve genel müdürlerimiz var. Yaşar Holding’in yönetim kurulu her ay toplanıyor. Şirket yönetim kurullarının da bir kısmı her ay, bir kısmı 2 ayda bir toplanıyor. Bu şekilde bir kurumsal yapılanmamız var. Halka açık şirketlerimizde yönetim kurulu çalışmalarına daha çok önem veriyoruz. 
~
* 2014 yılı grup açısından nasıl geçti? 
* 2014 topluluğumuzda yine büyümeye devam ettiğimiz bir yıl oldu. Yaşar Topluluğu olarak yüzde 13 oranında büyüdük ve brüt ciromuzu 4 milyar TL’ye ulaştırdık. Gıda grubunun net cirosunu takip ediyoruz. Gıda grubunda 2 milyar 117 milyon TL ciroya ulaştık. Gıda grubunun net cirosunun büyümesi yüzde 16,6 oldu. Boya grubumuz da hızlı büyüyor. Farklı sektörlerde olduğumuz için bazen ticari işlerimizde bir azalma yani topluluk ciromuzu etkileyen bazı faktörler oluyor. Geçen yıl yem hammaddeleri ticareti işinden çıktık. Son 2 yılda orada bir azalma oldu. l Çıktığınız ya da yeni girdiğiniz başka bir alan oldu mu? n Yeni alanlarımız oldu. 2014’te toz boya yatırımı yaptık. 2013 sonunda Casati markasını grubumuza kattık. Hem gıdada hem boyada kapasite artırma yatırımları yaptık. 2014 yılında toplam 130 milyon TL yatırım gerçekleştirdik. 
* Şu anda kaç tane Pınar fabrikası var? 
* Yaşar Topluluğu’nun 7 bin 500 çalışanı var, 20 bin üreticiden süt alıyoruz. Gıdada 500 bin kişilik ekosistemimiz var. DYO’yu da katarsak 1 milyona yakın bir ekosistemden bahsediyoruz. Pınar’ın Eskişehir’de süt fabrikası var, Şanlıurfa’da 2015 yılı içinde süt ve süt ürünleri entegre tesisimizin açılışını gerçekleştireceğiz. İzmir dışında iki su fabrikamız daha var. İzmir’deki tesislerle beraber toplam 23 fabrikamız bulunuyor. Yaşar Topluluğu olarak Türkiye’nin önemli sanayi topluluklarından birisiyiz. Çok farklı sektörlerde önemli bir sanayi deneyimine sahibiz. Türkiye’nin boya sanayisinin kurucusuyuz. Yine Türkiye’de ilk bayi teşkilatını biz kurduk. Şu anda da güçlü bir bayi teşkilatımız var. 150 bin satış noktasına ürünlerimizin dağıtımını sağlıyoruz. Sadece uzun ömürlü veya dayanıklı dağıtımı değil soğuk zincir ve dondurulmuş ürün dağıtımımız da var 
* Bunları kendiniz mi yapıyorsunuz yoksa distribütör dağıtıcı şirketlerle mi çalışıyorsunuz? 
* İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya ve Bursa’da kendi dağıtım kanallarımız bulunuyor. 10 ayrı bölge müdürlüğümüz hizmette. Bunun dışındaki bölgelerde sayısı 100’ü aşan bayimiz var.
* Şu an Pınar’ın pazar payları nasıl? Hangi kategorilerde lidersiniz?
* Toplam sütte lideriz. Toplam fonksiyonel ve organik süt pazarında pazar payımız yüzde 71,8. Uzun ömürlü sütte yüzde 27,3 payla, meyveli ve aromalı sütte yüzde 24,1 payla lideriz. Krem peynir pazarında yüzde 21,4 ve dilimli peynir pazarında yüzde 42,6 ciro payıyla liderliği sürdürüyoruz. Pınar Et ise toplam şarküteri pazarında yüzde 24,9 ile lider durumda. Aynı zamanda Türkiye’de en fazla ürün çeşidi yapan süt şirketiyiz. Süt portföyümüz 45 çeşit. 7 çeşit sade süt, 2 çeşit organik pastörize süt, 7 çeşit organik süt, 8 çeşit light süt, 3 çeşit laktozsuz, 1 kalsiyum, 7 çocuk sütü, 8 çeşit Kido, 2 çikolatalı, latteli sütümüz var. Pınar Süt olarak uzun yıllardır süt sektörünü ve süt üreticilerini geliştirmek için eğitim çalışmaları yürütüyoruz. Bu eğitim çalışmalarıyla Türkiye’de süt üretimi ve kalite artışına önemli katkımız oldu. Türkiye’de 20 bin süt üreticisinin sütünü alıyoruz. Bu aslında çok önemli bir toplumsal katkı modeli.
~
* Hangi bölgelerden alıyorsunuz? 
* Ege, Marmara, İç Anadolu ve şimdi de Güneydoğu Anadolu bölgelerinden süt almaya başladık. Tüm Türkiye’ye yayılmış süt alım teşkilatımız var. Sürekli bu üreticileri geliştirmek için çalışmalar yapıyoruz. Ayrıca Pınar Enstitüsü’nü hayata geçirdik. Sağlıklı beslenme ve üreticilerin eğitim çalışmalarını yürütüyor. Toplumsal katkı için oluşturulmuş bir kurum.
* 2014’te ihracatta nasıl bir yıl geçirdiniz? 2015 nasıl gidiyor? 
* İhracata çok önem veriyoruz. Türkiye’nin ihracatını artırmak da en büyük hedeflerimizden biri. Süt sektörünün toplam ihracatının yüzde 21’ini Pınar tek başına yapıyor. İhracatımızın büyük kısmı peynir ihracatı. Süt ve süt ürünleri olarak Türkiye’nin toplam ihracatı 170 milyon dolardı. 2014 yılında Yaşar Topluluğu yurtdışı gelir toplamı yaklaşık 160 milyon dolar. Körfez ülkeleri yani Suudi Arabistan, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt başta olmak üzere Irak, Türk Cumhuriyetleri, KKTC, Almanya ve İngiltere’ye ihracat yapıyoruz. 2015 yılında Rusya’ya ihracat yapmaya başladık. 
* Labne peynir ürününüzle Ortadoğu’da çok başarılısınız. Sınır ötesi için nasıl bir stratejiyle hareket ediyorsunuz? Sınır ötesinde neler olabilir? Fırsatları izliyor musunuz? 
* Evet labnemiz Ortadoğu’da çok başarılı. Diğer peynirlerimizle de başarılı olduk. Ayrıca yeni Avrupa Birliği’nden ihracat için onay aldık. Pınar olarak ilk ihracatımızı İngiltere’ye beyaz peynir ve labne olarak gerçekleştirdik. Rusya için de onay aldık ve ilk sevkiyatımızı yaptık. Yurtdışında peynir ağırlıklı pazar geliştirme çalışmalarımız var. Almanya’da Pınar markasıyla fason üretim yaptırıyoruz. Ama bu ihracattan sayılmıyor. Ama orada da Pınar kalitesiyle üretilen ürünler Pınar markasıyla tüketicilerle buluşuyor. İhracatta ayrıca meyve suyu, su, balık, yoğurt, ayran ihracatımız var. Balık ihracatının önü çok açık. 40’tan fazla ülkeye ihracatımız var.
* Rusya ve İngiltere’nin ardından hedefte başka nereler var?
* Şu anda Avrupa Birliği ve Rusya öncelikli hedeflerimiz. Avrupa Birliği’ne şu an ihracatımız serbest ama yine de fiyatlar açısından bir ön çalışma gerekiyor. 
* İhracat önümüzdeki yıllara dair Pınar’ı güçlendirecek bir adım mı yoksa yine bu seviyede mi kalır?
* Bu konuda çalışmalarımız sürüyor. Henüz bir şey söylemem için erken ama potansiyel var. 
~
* Son yıllarda gıdada devrimci ürünler çıktı mı? 
* Pınar’ın “aç bitir” ürün kategorisi önemli bir yenilik. Tüketim alışkanlıklarının değişimine öncülük ettiğimiz bir kategori. Tüketicilerin küçük porsiyon ürünlere talebi artıyor. “Aç bitir” bu anlamda çok önemli bir ihtiyacı karşıladı. Şarküteride önemli bir paya ulaştı. l Yurtdışında yatırım planınız var mı? n Bazı çalışmalarımız var ama henüz sonlandırılmadı. İhracat ağırlıklı bir çalışmamız var ama şu anda paylaşılabilecek bir noktada değil. 
* Size sıçratma yaptıracak büyük bir hamleniz olacak mı? 
* Tabii ki bazı sektörlerde büyük değişimler oluyor. Ancak gıda sektöründe tüketici alışkanlıklarının çok dramatik olarak değiştiğini hiçbir ülkede görmüyoruz. Daha yavaş gelişen bir sektör aslında ama biz çift haneli büyüyoruz. Sürdürülebilirliğe önem veriyoruz. Sürdürülebilir kârlı büyüme iş modellerimizi sürekli geliştiriyoruz. l Son yıllarda gıda şirketleri fonların, yatırımcıların ilgi alanında. Size de bu tarz teklifler geliyor mu? n Bize çok gelmiyor. Gıda bizim ana iş kolumuz. Gıda sektöründe görüşme hiçbir zaman yapmadık, yapmak da istemiyoruz. Ana iş kollarımızda büyüme hedefimiz var. Pınar ve DYO markalarını dünya markası yapma hedefiyle çalışıyoruz. 
* Satın almayı planladığınız, izlediğiniz fırsatlar oluyor mu? 
* Tabii yönetim kurullarımızda değerlendirdiğimiz projeler oluyor. Hem yurtiçi hem yurtdışı fırsatları izliyoruz. l 2015 ve sonrasına dair büyüme hedefleriniz neler?
* Türkiye’nin büyümesinin üstünde bir büyüme planımız var. Yaşar Topluluğu olarak gıda ve boya sektöründe büyümeye devam edeceğiz. 2015, büyüme, verimlilik ve sürdürülebilirlik çalışmalarına ağırlık verdiğimiz bir yıl olacak. Karbon ayak izimizi azaltacağız. 2020 yılına kadar karbon ayak izimizi yüzde 15 azaltma hedefimiz var.
* Şu ana kadar ne kadar azaltınız? 
* Son 2 yılda hedefin yarısından fazlasını gerçekleştirdik. 2007’de Küresel İlkeler Sözleşmesi’ni imzaladık 2009’dan buna yana da her gün raporluyoruz. Şirketlerimiz bu konuda eğitim aldı. Karbon ayak izimizi ölçüyoruz. Geçen yıl da su ayak izimizi yani su tüketimimizi ölçmeye başladık. Ölçemediğinizi iyileştiremezsiniz, bu anlamda ölçerek enerji tüketimimizi azaltmaya çalışıyoruz. Çok iyi noktalara geliyoruz. Belki 2020 hedefimizi daha önceden tamamlayabiliriz. 
~
“PINAR’I DÜNYA MARKASI YAPACAĞIZ”
 YURTDIŞINDA REKLAM Pınar’ı dünya markası yapmak bizim için çok önemli bir hedef. 2014 ve öncesinde ihracatı tek elde topladık, ihracat pazarlama grubumuzu kurduk. Ülkeler bazında ürün lansmanları ve reklam yaptık. Bu işe önemli bir bütçe ayırıyoruz. Irak ve Azerbaycan’da Pınar süt reklamlarımız gerçekleşti. Yurtdışında reklam yatırımı yapan marka bir günde yaratılmıyor. Bu uzun dönemli bir iş. Yıllardır markamıza yatırım yapıyoruz. Türkiye’deki iş yapma, pazarlama, tedarik sistemimizi yurtdışı pazarlara da taşıyoruz.
YILIN ÜRÜNÜ Körfez ülkelerinde Pınar Labne yılın ürünü seçildi. Türkiye’de de labne deyince akla ilk Pınar gelir. Pınar Labne’nin arkasından diğer ürünlerimizle yurtdışında büyüme hedefimiz var. Yurtdışında ağırlıklı peynirde büyüme hedefimiz var. Pınar markasının marka değerleri bizim açımızdan yön gösterici. Hem stratejik hem ürün olarak markanın varoluş sebebinin çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Yenilikçilik, sağlık ve lezzet çok önemli. Bu değerler çerçevesinde marka stratejimizi yönetiyoruz. Ürün geliştirme çalıştırmalarını bu çerçevede yapıyoruz. 

GIDADA BÜYÜTECEK TRENDLER
AMBALAJLI GIDA BÜYÜYOR Süt sektöründe ve ambalajlı gıdada büyüme oldu. Modern fabrikalarda işlenen ve ambalajlı satılan süt ve süt ürünleri oranı yüzde 56’ya yükseldi. Tüketicinin beslenme alışkanlıklarındaki değişimle daha sağlıklı ve ambalajlı gıdaya talep artıyor. Özellikle ambalajlı peynir sektöründe büyüme görüyoruz. Toplam ambalajlı peynir pazarı 2014’te miktar bazında yüzde 6,3 büyürken Pınar peynirde yüzde 7,7 büyüdü.
EV DIŞI TÜKETİMİN YÜKSELİŞİ Ayrıca dağıtım kanallarında, müşterilerde değişim oluyor. Tüketicilerin ev dışında tüketim alışkanlıklarında bir değişim var. Ev dışı tüketim büyüyor. Biz de bu doğrultuda 2013 yılında Pınar Profesyonel adıyla bir ürün gurubu oluşturduk ve müşterilerimize daha iyi hizmet sunmak için ürün çeşidimizi artırdık. Ev dışı kanalda büfeler, restoran, otel, okul gibi çok farklı ev dışında tüketim yapılan yerler var.
50 MİLYARLIK DEV PAZAR Türkiye’de toplam ev dışındaki gıda tüketiminin ölçümü pek yapılamıyor. Konuştuğumuz pazar payları hep perakende payları. Ipsos tarafından yapılan Foodservice Monitor Araştırması’na göre ev dışı tüketim pazarının yaklaşık 50 milyar TL cirosu bulunuyor. Bizim gıda grubunun cirosunun yaklaşık yüzde 30’u ev dışı tüketim kanalından geliyor. Türkiye’de çok büyük bir ambalajsız pazar da var. Onun için Türkiye’nin toplam pazarının ifade edilmesi biraz güç SAĞLIK VE REGÜLASYONLAR Tüketicilerin daha sağlıklı beslenme beklentileri artıyor. Bu doğrultuda okul kantinlerine yönelik getirilen kurallar var. Türkiye’de bu alandaki kurallar da iyileşiyor, düzenlemeler yapılıyor. Bu da süt sektöründeki markalar için büyük potansiyel doğuruyor. Okul kantinlerinde bazı ürünler için kısıtlamalar geldi. Çocukların daha sağlıklı ürünleri tüketmelerinde bir artış oluyor. Sütlü içeceklerin büyüme potansiyeli yüksek.
YAŞLILARA, HASTALARA ÖZEL ÜRÜN Yaşam süresinin artmasıyla birlikte her yaş grubuna yönelik hedeflerimiz de artacak. Yani hastanelere özel tek kullanımlık ürünlerimiz var. Sağlık sektörüne yönelik yağsız yoğurt, yağsız ayran gibi ürünlerimiz bulunuyor. Fonksiyonel gıdanın gelişimiyle birlikte tüketicilerimize daha iyi ürünler sunmaya çalışıyoruz.
~
 “HER KATEGORİDE İLK 3’Ü HEDEFLİYORUZ”
HEDEF LİDERLİK 2015 yılında Yaşar Topluluğu olarak yüzde 15 bandında büyüme hedefimiz var. Pınar da tabii aynı hedef doğrultusunda çalışıyor. Türkiye gibi büyüyen bir ülkede bunun altında büyümemiz düşünülemez. Bulunduğumuz tüm kategorilerde lider olmayı hedefliyoruz. En azından ilk 3’te olmak her kategoride hedefimiz.
BÜYÜYEN PAZAR Türkiye’de gıdada pasta her zaman büyüyor. Süt ve süt ürünlerinde açıktan kapalıya geçiş devam ediyor. Ambalajlı gıda büyüyor ve bu daha devam eder. Regülasyonlar ve Avrupa Birliği’nin normlarına gelmek için yapılan çalışmalar arttıkça ambalajlı gıdanın büyümesi bekleniyor. Türkiye çevre ülkeler için de gıda sektörü anlamında büyük bir potansiyele sahip. Türkiye’den ihracatı artırabiliriz. Bu konuda çalışmalar yapıyoruz. Ayrıca Turquality desteğinden de yararlanıyoruz.
YATIRIMLAR SÜRÜYOR Türkiye’nin büyümesiyle paralel kapasite artış yatırımlarımız olacak. Her yıl kapasite artırımı için 150 milyon TL yatırımımız oluyor. Şanlıurfa’da süt ve süt ürünleri entegre tesisimizi 2015’te açıyoruz. İki yıllık bir süreçte yatırım yapıldı. Tamamlandığında 250 kişiye doğrudan, 5 bin kişiye dolaylı olarak dokunan bir yatırım olacak. Bütün bölgeden süt toplanılacak. Çok fazla üreticiye ulaşan bir yatırım. 100 milyon TL’lik bir yatırımdı.

Yeni dönemin yenilikleri ve hedefleri
1 Daha önce gruptan ayrılan Selim Yaşar ve Feyhan Yaşar 2014’te Yaşar Holding’in şirketlerinin yönetim kurullarına girdi.
2 Yeniden yapılanan Yaşar Topluluğu, 2014’te yüzde 13 oranında büyüdü ve brüt ciroyu 4 milyar TL’ye ulaştırdı.
3 Gıda grubunda 2 milyar 117 milyon TL ciroya ulaştık. Gıdadaki net ciro büyümesi yüzde 16,6 oldu.
4 Boya grubumuz da hızlı büyüyor. 2014’te toz boya yatırımı yaptık. 2013 sonunda Casati markasını grubumuza kattık.
5 Geçen yıl yem hammaddeleri ticareti işinden çıktık. Son 2 yılda orada bir azalma oldu.
6 2014 yılında gıda ve boyadaki kapasite artırımları için 130 milyon TL yatırım gerçekleştirdik.
7 İhracata çok önem veriyoruz. Bu alanda Türkiye’nin ihracatı 170 milyon dolar. Yüzde 21’i bize ait.
8 40’tan fazla ülkeye ihracatımız var. Avrupa Birliği ile Rusya’dan onay aldık ve şu an ihracatımız serbest ama yine de fiyatlar açısından bir ön çalışma gerekiyor.
9 Yurtdışında peynir ağırlıklı pazar geliştirme çalışmalarımız var. Global marka hedefimiz devam ediyor.
10 2015 yılında yüzde 15 bandında büyüme hedefimiz var. Tüm kategorilerde lider olmayı, en azından ilk 3’ü hedefliyoruz.