Aselsan Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. Haluk Görgün, Capital’in sorularını şöyle yanıtladı...
Özlem Aydın Ayvacı
oaydin@capital.com.tr
Aselsan, dünyada savunma şirketleri arasında 57’nci sırada yer alıyor. Aselsan Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. GÖRGÜN, bundan sonra önceliklerinin ihracatı artırmak olduğunu söylüyor ve 2018 sonunda yüzde 25-35 aralığında büyüme hedefliyor. Görgün, halka arzdan elde ettikleri yaklaşık 3 milyar TL’lik geliri ise yurt içi ve yurt dışı yeni yatırımlarda değerlendireceklerini belirtiyor. Görgün, “Hedefimiz dünya çapında bilinirliği olan bir teknoloji ve savunma şirketi olmak. Şirket birleşmeleri ve satın almalarıyla büyümemizi daha da ivmelendireceğiz” diyor.
Aselsan, 2017 yılında ulaştığı 5 milyar 360 milyon TL’lik cirosuyla Türkiye’nin en büyük 47’nci şirketi oldu. Şirket, 2017’de yüzde 42 oranında büyürken ihracatta da 784 milyon TL’ye ulaşarak önemli bir başarıya imza attı. Aselsan, dünyadaki savunma şirketleri arasındaysa 57’nci sırada yer alıyor. Cirosunun her yıl yüzde 7’sini Ar-Ge’ye ayıran şirketin 6.071 çalışanının 3.533’ü de Ar-Ge personeli. Aselsan, 2017’de sözleşmeli projeler kapsamında ise yaklaşık 1,4 milyar TL Ar-Ge harcaması yaptı. Şirketin kaptan köşkünde yönetim kurulu başkanı ve genel müdür unvanlarıyla 4 aydır Prof. Dr. Haluk Görgün bulunuyor. Prof. Dr. Görgün, 2017’de büyümenin hem savunma hem savunma dışı alanlardan geldiğini söylüyor. Görgün, ajandasının en önemli maddesinin ihracatı artırmak olduğunu söylüyor. Aselsan için 2018 yılının da başarıyla devam ettiğini belirtiyor. Aselsan Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. Haluk Görgün, Capital’in sorularını şöyle yanıtladı:
Dört ay önce Aselsan’ın genel müdürü oldunuz. Şu anda ajandanızın en önemli maddeleri neler?
İhracat… Önceliğimiz ihracat olacak. 2018’de geçen yıla göre ihracatımız çok daha fazla olacak. Aselsan, askeri elektronik alanda dünyadaki şirketler içinde en geniş ürün yelpazesine sahip şirketlerden biri. Telsizden termal silah dürbününe, silah kulesinden radar ve elektronik harp ürünlerine kadar katkımızın olduğu her noktada yer alıp, küçük büyük demeden ihracat için çalışacağız. Bir diğer önceliğimiz de milli ve yerli çözümlerle savunma alanında ülkemiz ihtiyaçlarının karşılanması. Savunma ve havacılık sanayinin yanı sıra sivil teknolojiler alanında da yenilikçi özgün ürünler üretmek, ekosistemimizle birlikte gelişmek, şirket birleşmeleri ve satın almaları ile büyümemizi daha da ivmelendirmek de öncelikli gündem maddelerimiz arasında yer alıyor. Burada alt yüklenici ağımıza özellikle dikkat çekmek istiyorum. Adil ve şeffaf tedarikçi seçme ve değerlendirme sürecimizle nitelikli bir alt yüklenici ağı oluşturduk. Tedarik zincirimizdeki alt yüklenicilerimizin sürekli gelişimini sağlamak için eğitimler ve destekler sağlıyoruz.
Türkiye savunma sektörünün geldiği noktadan bahseder misiniz?
Ülkemizde geliştirilen ve üretilen savunma ürün ve hizmetleri hem Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) hem farklı coğrafyalardaki stratejik iş birliğinde bulunduğumuz dost ve müttefik ülkelerin silahlı kuvvetlerine teslim ediliyor. 2017’de ülkemizin savunma ve havacılık sanayi toplam cirosu önceki yıla göre yüzde 12 artışla 6,7 milyar dolara yükseldi. İhracatın bunda payı 1,8 milyar dolar oldu. Son 15 yılda Türk savunma sanayi ürünlerinin ihracatı yaklaşık 7 kat arttı. TSK, yerli imkanlarla üretilen askeri ürünleri kullanmayı ilk tercih olarak benimsiyor. Proje bazlı bakıldığında MİLGEM, füze ve roket sistemleri, ALTAY ana muharebe tankı, ATAK helikopteri, insansız hava araçları, HÜRKUŞ başlangıç ve temel eğitim uçağı gibi çok sayıda proje önümüzdesavunma sanayimiz tarafından başarıyla yürütülüyor. Türkiye, savunma ve havacılık başta olmak üzere teknolojide tam bağımsız olmanın yanı sıra dünyanın en iyilerinden biri olma hedefiyle çalışmaya devam ediyor.
2017’de 2016’ya göre yüzde 42 civarında bir ciro büyümesi gerçekleştirdiniz. Bu büyüme hangi alanlardan geldi?
2017 sonunda 5 milyar 360 milyon TL ciroya ulaştık. Bu büyümede her faaliyet alanımız hayati önem taşıyor. Bir yıl radar veya silah sistemleri ciromuzda önemli yer tutarken, diğer yıl havacılık elektroniği sistemleri ipi göğüslüyor. 2017 yılında gerek savunma gerekse savunma dışı alanlarda ciro artışı yaşadık. Bu yıl büyüme önemli ölçüde mikro elektronik, güdüm ve elektro-optik, ulaşım, güvenlik, enerji ve otomasyon sistemleriyle haberleşme ve bilgi teknolojileri alanları kaynaklı olarak gerçekleşti.
Burada payı değişecek yükselecek azalacak alanlar olacak mı?
Yurt içi ve yurt dışı ihracat siparişleriyle birlikte radar ve elektronik harp ürünleri, orta ve alçak irtifa hava savunma füze sistemleri, namlulu hava savunma sistemleri ve sivil teknolojilere yönelik projelerle ilgili alanlarda önümüzdeki 5 yıl içinde artış olmasını bekliyoruz.
2018’de ne kadar sipariş almış olacaksınız?
Siparişlerimiz 31 Mart 2018 itibarıyla 7,5 milyar dolar seviyesine ulaştı ve tarihi rekor seviyesinde. En büyük siparişlerimiz TSK’dan alındı. Giderek artan oranda da ihracat siparişi alıyoruz. 2018’de aldığımız en büyük siparişler sırasıyla 573 milyon dolarlık uzun menzilli hava savunma füze sistemi, 331 milyon dolarlık Barbaros sınıfı firkateyn yarı ömür modernizasyon projesi, 268 milyon dolarlık dost düşman tanıma sistemi ve 255 milyon dolarlık milli muharip uçak projeleri oldu. Yine de bunu daha da yukarı çıkararak HAVASOJ, MİLGEM, ALTAY tankı gibi büyük ölçekli muhtemel işlerin önümüzdeki 12 ayda siparişe bağlanacağını öngörüyoruz.
~
Şirketin yüzde 15’ini daha halka arz ettiniz. Halka arzdan ne kadar gelir elde edildi?
Şirketimizin yüzde 15 olan halka açıklık oranını yüzde 30’a çıkarmak amacıyla 210 milyon TL’lik sermaye artırımı hedeflenmişti. Ancak ekonomik konjonktür göz önünde bulundurularak bu tutar 140 milyon TL olarak yeniden belirlendi. Halka açıklık oranımızı yüzde 15’ten yüzde 25’e çıkaracak şekilde halka arz planlandı. İkincil halka arzın tamamlanması sonrası halka açıklık oranımız yüzde 25,7’ye çıkarken, halka arzdan 2 milyar 989 milyon TL gelir elde edildi.
Elde edilen geliri nerede değerlendireceksiniz?
Halka arzdan gelen geliri, “Türkiye’nin Aselsan’ı” olan şirketimizi çok daha ileri götürmek için yüksek milli teknolojiyi hedefleyen Ar-Ge çalışmalarında yurt içi ve yurt dışı yeni yatırımlarda değerlendireceğiz.
Hangi ülkelerde hangi alanlarda üretim yapıyorsunuz?
Aselsan son 10 yılda sahip olduğu yetkinlik ve geliştirdiği iş birliği modelleriyle ülke sınırları içinde ve ötesinde oldukça somut bir gelişim gösterdi. Hedefimiz, dünya çapında bilinirliği olan bir teknoloji ve savunma şirketi olmak. Dünya savunma şirketleri sıralamasında ilk 50’leri ve daha üst sıraları hedefliyoruz. Bu hedeflere yalnızca yurt içi talepleri karşılayarak ulaşmak mümkün olmayacak. Aselsan, küresel pazarlarda değer yaratmayı ilke edinmiş bir şirket. Azerbaycan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kazakistan, Malezya, Ürdün ve Suudi Arabistan’daki iştiraklerimizin başarısı ve büyümesi kısa ve orta vadede Aselsan’ın başarısına olumlu katkı sağlarken, uzun vadede bulundukları coğrafyalardaki yerel savunma sanayinin de gelişmesine katkı sağlıyor. Aselsan’ın Güney Afrika’da bulunan şubesi de tasarım ve satış faaliyetlerine katkı sağlıyor.
Yurt dışı şirketlerinizin toplam cirosu ne kadara ulaştı?
Yurt dışında çoğunlukla ortak girişim şirketi şeklinde kurduğumuz iştiraklerimiz gençlik dönemlerini yaşıyor. Büyüme ve serpilme dönemine girdiklerinde satışlarında önemli artış kaydedecekler. Yurt dışı şirketlerimizin 2017 yılı toplam satışı 30 milyon doların üstünde gerçekleşti. Yakın dönemde Orta Doğu’da önemli bir pazar olan Katar’da olacağız. Bunun dışında Uzak Doğu Asya, Latin Amerika, Kuzey Amerika ve Avrupa şirketleşme çalışmaları açısından yakından takip ettiğimiz pazarlar.
2017’de ihracatınız ne kadar oldu?
2017’de ihracatımızın toplam büyüklüğü 784 milyon TL olarak gerçekleşti. Bu toplam satışlarımızın yüzde 15’ine karşılık geliyor. Suudi Arabistan, Azerbaycan, Pakistan, Cezayir ve Filipinler’e yapılan ihracat rakamı 2017 yılı cirosunda toplam ihracatımız içinde en önemli paya sahip bulunuyor. İhracatımızda radarlar, telsizler, gece görüş dürbünleri ve termal görüş sistemleri önemli yer tutuyor. Diğer bir elektro-optik ürünümüz olan ve savaş uçakları için geliştirilen çok algılayıcılı hedefleme podunun (ASELPOD) ilk yurt dışı satışı da 2017 yılında gerçekleştirildi.
Dünyada Aselsan nasıl bir konumda yer alıyor?
Defense New dergisi her yıl dünyadaki savunma şirketlerin değerlendirerek ilk 100 şirketi belirliyor. Aselsan bu değerlendirmede 57’nci sırada. Şirketimiz 2007 yılından itibaren dünyanın ilk 100 savunma şirketi arasında yer alıyor ve her yıl sıralamadaki yeri yükseliyor.
Aselsan’ın son yıllarda hayata geçirdiği en önemli yenilikler neler oldu?
Aselsan silah ve savunma sistemleri konusunda 30 yılı aşkın bir tecrübeye sahip. Aselsan mini/mikro insansız hava araçlarından balistik füzelere kadar çeşitlenen tehditlerin önlenmesi ve etkisiz hale getirilmesine yönelik hava ve füze savunma sistemlerinde önemli yetenekler kazandı. Elektromanyetik fırlatma sistemi konusunda da önemli bir seviyeye ulaşıldı. Akıllı mühimmatlar konusundaki çalışmalarımızı da yoğun şekilde sürdürüyoruz. Türkiye’nin dışa bağımlılığını en aza indiren ve yüksek teknoloji içeren Aselsan tasarımı milli sistemlerimizin başta T-129 ATAK Helikopteri, F-16 Savaş Uçağı, S-70 Black Hawk Helikopteri, HÜRKUŞ ve ANKA olmak üzere pek çok hava platformunda kullanılması sayesinde, ordumuz daha güvenilir ve etkin görev kabiliyeti kazandı. Savunma alanında daha entegre, hibrit sistemlere olan ihtiyaç giderek artıyor. Gece görüş teknolojisi ile termal görüntüyü füzyon yoluyla birleştiren Van Kedisi silah üstü dürbününü buna örnek verebiliriz. Yenilikçilik ödülü alan bu ürünümüz, yakın gelecekte muharebe sahasında fark yaratacak. Aselsan sualtı dünyasına ayrı bir önem veriyor. Torpido karşı tedbir sistemleri alanında dünyadaki önde gelen şirketlerle rekabet edebilir bir seviyeye ulaştık.
Ar-Ge’nizde hangi alanlara odaklanıyorsunuz?
Aselsan’da sektör başkanlıkları ihtiyaçları doğrultusunda çalışan 5 Ar-Ge merkezi var. Yanı sıra genel müdürlüğe bağlı olarak çalışan araştırma merkezimizde derin öğrenme, otonom sistemler, ileri görüntüleme teknolojileri, biyo-savunma, nanoteknoloji ve ileri malzemeler konularında çalışılmaya başlandı. Öz kaynaklı Ar-Ge bütçemiz ciromuzun yüzde 7’si olarak gerçekleşti. Aynı dönemde sözleşmeli projeler kapsamında yaklaşık 1,4 milyar TL Ar-Ge harcaması yapıldı. 2018 yılı içinde öz kaynaklı Ar-Ge projelerimizin yüzde 5’i milli ve yenilikçi projeler ve yüzde 2’si kapasite artırımı kapsamında değerlendiriliyor. Aselsan’da 1 Temmuz itibarıyla 6 bin 71 kişi çalışıyor. Ar-Ge personeli sayımız da 3 bin 533.
~
“YAPAY ZEKA VE IOT’YA ÖZEL İLGİ” Yapay Zeka Destekli Mobil Komuta Kontrol Sistemi öz kaynaklı geliştirme çalışmamızla Aselsan tarafından önümüzdeki dönemde geliştirilecek. komuta kontrol bilgi sistemlerine kazandırılması hedeflenen karar destek fonksiyonlarında, yapay zeka ve IoT teknolojilerinin kullanılmasına imkan verecek altyapıların kazanımı ve milli olarak oluşturulmasını amaçlıyoruz. Araştırma merkezimizi yeniden yapılandırdık. Yapay zeka ve bilişim teknolojileri araştırma programları, otonomi ve mekatronik araştırma programları, sensörler ve görüntüleme teknolojileri araştırma programları, ileri malzemeler araştırma programları, biyosavunma araştırma programları gibi bölümler açtık. Mevcut çalışmalarımızı daha ileriye taşıyabilecek insan kaynağı ve teknoloji yatırımını artırmak istiyoruz. |
“İLK 6-7 ŞİRKET İÇİNDE OLACAĞIZ” ÖNEMLİ OYUNCU Önümüzdeki 10 yıl içinde özel görev uçaklarını geliştirip, üreten ilk 6-7 şirket içinde olmayı planladık. Uzun menzil hava savunma ve gözetleme radarları, AESA muharip uçak burun radarı konularında özgün çözümlerimizi ürüne dönüştürerek dost ülke pazarlarında önemli bir oyuncu olmak istiyoruz. TEKNOLOJİK BAĞIMSIZLIK Türkiye’nin teknolojik bağımsızlığına hizmet etmeye savunma dışı alanlarda da devam edeceğiz. Ulaşım, sağlık, enerji gibi kritik önem arz eden alanlardaki sistemlerden bahsediyorum. Türkiye’nin 2023 ihracat ve büyüme hedeflerine de destek olmayı amaçlıyoruz. HALKA ARZ GELİRİ İkincil halka arz sürecinde yatırımcılara elde edilecek kaynağın kullanım alanları için 4 ana başlık bildirmiştik. Bunlar Aselsan’ın kritik teknoloji yatırımları, öz kaynak ile finanse edilen Ar- Ge yatırımları, ihracat finansmanı ile şirket satın alımları ve ortak girişim şirketleri için kullanılacak. Kritik öneme haiz malzemelerin milli ve yerli olmasını sağlayacak yeni yatırımlar gerçekleştireceğiz. |
“HEDEFLER KOYARAK KENDİMİ SINIRLAMAM” YÖNETİM KURULU DAHA AKTİF Hedef koymayı, kendimi sınırlamak olarak görüyorum. Hedef koyup onu yakalama ve yakaladıktan sonra da bir rehavet oluşması endişesini hep taşıdım. Hedef gökyüzü… Ulaşabildiğimiz kadar, geliştirebildiğimiz kadar yapacağız. Burada özellikle yönetim kurulu üyelerimizin daha aktif olmasını istedim. GÖREV PAYLAŞIMI Gerek Aselsan’ın içindeki sektörleri gerek iştiraklerimizi gerekse iş yaptığımız ülkeleri ve potansiyel ülkeler konusunda görev paylaşımı yaptık. Daha sıkı takip ederek, kullanabileceğimiz ne varsa kullanarak ihracatımızı artırma gayretinde olacağız. GENİŞ YELPAZE Çok ciddi bir mühendislik kabiliyetine sahibiz. Askeri sistemlerden sivil sistemlere, çok geniş bir yelpazede ürünler ve sistemler üretiyoruz. Otoyollarda ücret toplama sistemlerinin neredeyse tamamı bizim. Sağlık sektöründe cihazlar üretiyoruz. Enerji alanında yenilenebilir enerji sistemleri için güç sistemleri üretiyoruz. CARİ AÇIĞI KAPATACAĞIZ Bunlarla birlikte şimdi sağlık sektöründe özellikle X-Ray ve MR cihazlarının üretilmesi konusunda çalışmalarımız var. Bunlarda da ciddi bir getiri bekliyoruz. Asıl amacımız teknolojik bağlılığımızı en aza indirmek ve cari açığımızı kapatmak. BÜYÜMEDE KUR ETKİSİ 2018 yıl sonunda satışlarımızda yüzde 25-35 aralığında büyüme; FAVÖK marjımızın da yüzde 18-20 aralığında olmasını hedefliyoruz. Ancak bu bütçesel öngörümüzde ortalama dolar/ TL kurunun 4 olacağını varsaydık. Gerçekleşen dolar kurunun öngördüğümüzden yüksek olması büyümeyi ve kârlılığı olumlu etkileyecektir. Önümüzdeki 3 yıl içinde ihracatımızın satışlarımız içindeki payının yüzde 25’e çıkmasını hedefliyoruz. |
BAŞKANIN ÖNCELİKLERİ Hedefimiz dünya çapında bilinirliği olan bir teknoloji ve savunma şirketi olmak. Önceliğimiz ihracat. 2018’de geçen yıla göre ihracatımız çok daha fazla olacak. Milli ve yerli çözümlerle savunma alanında ülkemiz ihtiyaçlarının karşılanması bir başka önceliğimiz. Birleşme ve satın almalarla büyümeyi daha da ivmelendirmek gündemimizde ön sıralarda yer alıyor. Yakın dönemde Katar’da olacağız. Uzak Doğu Asya, Latin Amerika, Kuzey Amerika ve Avrupa şirketleşme çalışmaları açısından yakından takip ettiğimiz pazarlar. 2018 yıl sonunda satışlarımızda yüzde 25-35 aralığında büyüme hedefliyoruz. 3 yıl içinde ihracatımızın payının yüzde 15’ten yüzde 25’e çıkmasını hedefliyoruz. Dünyada savunma şirketleri arasında 57’nci sıradayız, hedefimiz ilk 50’ye girmek. Siparişlerimiz 31 Mart 2018 itibarıyla 7,5 milyar dolar seviyesine ulaşarak tarihi rekoru kırdı. İkincil halka arzdan 2 milyar 989 milyon TL gelir elde ettik. Bunu büyüme için kullanacağız. |
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?