Sabancı Holding Sanayi Grup Başkanı Cevdet Alemdar’la sanayi şirketlerindeki dönüşüm çalışmalarını, yeni girecekleri sektörleri ve satın alma planlarını konuştuk...
Ayçe Tarcan Aksakal
Sanayide yeni girecekleri alanlarla büyümeye devam edeceklerini söyleyen Sabancı Sanayi Grup Başkanı CEVDET ALEMDAR , yurt içi ve dışında yeni fırsatların peşinde olduklarını söylüyor. Yeni girecekleri işlerde Brisa ve Kordsa büyüklüğünde şirketler yaratmak istediklerini belirten Alemdar, “Sanayide büyümeye devam edeceğiz bunu da yeni teknolojilerle yapacağız” diyor. Alemdar, son iki yılda yaptıkları satın almaların bunun kanıtı olduğuna dikkat çekiyor.
Cevdet Alemdar, 4 kıtada 10 bin çalışanı, 16 fabrikası olan 32,5 milyar TL cirolu Sabancı Holding Sanayi Grubu’nun başkanı. 3 yıl önce Brisa’nın CEO’luğundan şimdiki görevine atanan Alemdar’ın yeni dönemde ajandasında sanayi şirketlerini yeni alanlara girerek büyütmek var. Bunun için yurt içinde ve dışında satın alma fırsatlarını yakından takip ettiğini söyleyen Alemdar, “Önümüzdeki 5 yılda yeni iş alanlarından Kordsa ve Brisa büyüklüğünde şirketler yaratmak istiyoruz” diyor. Sanayide rakiplerinin çok üzerinde kârlılık elde ettiklerini söyleyen Alemdar, “Sanayide büyümeye devam edeceğiz, bunu da yeni teknolojilerle yapacağız” diye konuşuyor. Alemdar, son iki yılda yaptıkları satın almaların bunun kanıtı olduğunu söylüyor. Alemdar, yeni yatırım yapacakları alanlarıysa enerji ve iklim teknolojileri, ileri malzeme teknolojileri, dijital ve sağlık teknolojileri olarak özetliyor. Hidrojen üretecek araçların üretiminin de hedeflerinde olduğunu söyleyen Alemdar, solar paneller üzerinde de çalıştıklarını anlatıyor. “Son iki yılda salgın öncesi ciro ve kârlarımızı geçtik” diyen Alemdar, geçen yıl 443 milyon dolar ihracat, 32,5 milyar TL ciro elde ettiklerini belirtiyor. Sabancı Holding Sanayi Grup Başkanı Cevdet Alemdar’la sanayi şirketlerindeki dönüşüm çalışmalarını, yeni girecekleri sektörleri ve satın alma planlarını konuştuk:
Sanayi, Sabancı’da hep önemli bir iş kolu oldu. Bugün, Sabancı’nın portföyünde sanayinin payı nedir?
Kuruluşundan beri Sabancı Holding finans ve sanayi grubu oldu ve olmaya devam ediyor. Sanayi grubu olarak Sabancı Holding’in banka dışı net varlık değerinin yüzde 20’sini oluşturuyoruz.
Sorumluluğunuzda kaç şirket, fabrika ve çalışan var?
Grubumuzdaki Kordsa, Brisa ve Temsa’nın 4 kıtada 16 fabrikası bulunuyor. Toplam 10 bin çalışanımız var. Bunun 2 bin 500’ü yurt dışında çalışıyor.
Geçen yılı grup olarak nasıl geçirdiniz?
2021 ve 2022 dünyada sanayinin Türkiye’nin avantajına olduğu bir dönem oldu. Her şirketimiz pazar payını dikkate değer şekilde rakiplerine karşı artırdı. Özellikle geçen yıl en güçlü iş sonuçlarını elde ederek pandemi öncesi ciro ve kârlarımızı geçtik. Kordsa 1,2 milyar dolar seviyesine çıktı. Brisa ve Temsa’da ciddi büyümeler gördük.
Grubun cirosu, ihracatı ne oldu?
Geçen yıl toplam kombine gelirlerimiz 32,5 milyar TL’ye yükseldi. 443 milyon dolar ihracat yaptık. 3 şirketimizin uluslararası gelirlerinin oranı yüzde 70’in üzerinde.
Sorumluluğunuzdaki şirketlerin büyüklüğü, pazar payları nedir?
Bu yıl 50’nci yılını kutlayacak Kordsa, teknik tekstil alanında dünyanın bir numaralı şirketi. 4 kıtada 13 fabrikasıyla Sabancı Topluluğu’nun küresel ayak izine önemli katkı sağlıyor. Dünyada her 3 otomobil lastiğinden birinde, her 2 uçak lastiğininse birinde Kordsa var. Sadece uçak lastiği tarafında, dünyadaki pazar payı yüzde 66. Brisa ise yurt içindeki iki fabrikasında gerçekleştirdiği üretimle, Türkiye’de kendi segmentindeki en yakın 2 rakibinin toplamından fazla pazar payına sahip. 87 ülkede 7 binden fazla satış noktası var.
Temsa’yı satıp geri almıştınız. Oradaki son durum nedir?
Son 3 yıldır Temsa müthiş bir dönüşüm performansı gösteriyor. Bugün cirosunu 3’e katladı. Kârlılık açısından da çok başarılı bir dönüşüm gerçekleştirdi. Pandemi döneminde Türkiye’ye yatırımcı çektik. Geçtiğimiz yıl da ABD’de kendi segmentinde yakaladığı yüzde 18’lik pazar payıyla Kuzey Amerika’da bugüne kadarki en yüksek pazar payına ulaştı. Ayrıca son yıllarda elektrifikasyon başta olmak üzere alternatif yakıtlı araçlarda sadece ülkemizin değil, dünyanın en ileri üreticilerinden biri haline geldi. Geçen yıl Aselsan’la geliştirdiğimiz Türkiye’nin ilk yerli elektrikli otobüsünü Samsun Büyükşehir Belediyesi’ne teslim ettik.
Temsa’da bundan sonraki hedefiniz ne olacak?
Temsa şu anda bir otobüs şirketi ama elektrikli otobüs şirketine ve daha sonra da hidrojenli otobüs şirketine doğru emin adımlarla ilerliyor. Temsa’nın gideceği yol da bu. Mobilitenin elektrikli araçlar tarafında dünyada çok önemli bir oyuncu olacak. 2025 yılında ürettiğimiz şehir içi otobüs segmentindeki araçların yüzde 50’sinin alternatif yakıtlı olmasını hedefliyoruz. Bugün İsveç’ten ABD’ye, Litvanya’dan Çekya’ya giden tüm elektrikli araçlarımızda kullandığımız batarya paketleri Temsa’nın Adana’daki üretim tesisinde geliştirilerek araçlara entegre ediliyor. Zaten Temsa’nın elektrifikasyondaki en büyük gücü de teknoloji üretme kabiliyetinden geliyor.
Kordsa ve Brisa için planınız nedir?
Sanayide önemli bir dönüşüm ve değişim içindeyiz. Kordsa’yı ileri malzemeler şirketine dönüştürmek istiyoruz. Hedefimiz bu alanda Kordsa’yı dünya lideri yapmak. Bu konudaki ilk adımımızı 2018 ve 2019 yıllarında yaptığımız kompozit satın alımlarıyla yaptık. Son dönemdeyse kompozit alanındaki yatırımlarımıza hız verdik. Yakın zamanda İtalya’da gerçekleştirdiğimiz Microtex’in alımıyla kompozit pazarındaki uygulama alanımızı havacılığın yanı sıra elektrikli araçlar ve motor sporları gibi yeni alanlarla çeşitlendirdik. Bugün tüm elektrikli araç üreticilerine Kordsa kompozit ürün veriyor ve satışlarımızın yüzde 15’ini kompozit işinden sağlıyoruz.
Yeni satın almanın sağladığı en önemli avantaj ne?
Artık Amerika’nın yanı sıra Avrupa pazarında da varız. Kordsa, ileri malzemeler konusunda dünyanın en iyi şirketlerinden biri olacak. Bugün bu yolda çok emin adımlarla ilerliyor.
Brisa için dönüşüm planınız nedir?
Brisa’yı yolculuğun öncüsü yapacağız. Brisa’nın bugün kendinden sonra gelen iki rakibinin toplamı kadar pazar payı var. Ortağımız Bridgestone’un networkünde Türkiye en yüksek pazar payı olan iki ülkeden biri. Önümüzdeki dönemde Brisa’yı mobilite şirketine dönüştürmek istiyoruz. Bu hedef doğrultusunda Türkiye’nin 500 büyük bilişim şirketi arasında yer alan ve yüzde 50 pazar payıyla araç takip sistemleri pazarının lideri olan Arvento’yu satın aldık. Bu alımla Brisa’nın mobilitedeki gücünü artıracak bir adım attık. Şu anda Arvento’yla toplam 730 bin araç takip ediyoruz ve bu araçlara otopratik servislerimizde hizmet veriyoruz. Otopratik servis noktalarımızdaki şarj istasyonu sayımızı artırıyoruz. Brisa önümüzdeki dönemde mobilite alanındaki aksiyonlarına devam edecek.
Temsa için hedefiniz nedir?
Temsa’da sadece elektrikli araçlarla yetinmiyoruz. Hedefimiz elektrikli ve hidrojenle çalışan araçlar üretmek. Özellikle hidrojen konusunda da ortağımız Skoda Transportation’la Ar-Ge çalışmalarımız sürüyor.
Sanayideki büyük dönüşüm için son 3 yılda ne kadar yatırım yaptınız?
Son 3 yılda toplam 320 milyon dolar yatırım yaptık. Bunlara ek olarak Ar-Ge’ye de 3 yılda toplam 75 milyon dolar civarında yatırım yapmayı planlıyoruz.
Yeni sektörlere girme planınız var mı?
Yeni ekonomi odaklı büyüme stratejisi kapsamında çalışma yapıyoruz. İleri malzeme teknolojileri, enerji ve iklim teknolojileri ve dijital teknolojiler alanlarında organik ve inorganik büyüme fırsatlarını yakından takip ediyoruz.
İlgilendiğiniz başka yeni alanlar var mı?
Büyüme stratejimizin iki bacağı var. İlki mevcut işlerimizi koruyup güçlendirmek, ikincisi ise yeni platformlarla büyümek. Burada yeni platformları da kendi içinde ikiye ayırıyoruz. İleri malzemeler ve iklim teknolojileri araçları. İleri malzeme tarafında kompozit ürünlerin yanı sıra bio kimyasallar, bio polimerler ve kimyasal geri dönüşüm bu alanda takip ettiğimiz konular arasında. Özellikle Kordsa’da bundan sonraki adımımız ileri malzeme teknolojileri olacak. İklim teknolojileri araçlarında ise elektrikli araçlardan güneş panelleri üretimine, şarj ünitesinden hidrojen ekosistemine kadar pek çok ekipmanı değerlendiriyoruz. Elektrikli araç üretimi ve ihracatında Temsa’yla pazarda önemli bir yerdeyiz. İhraç yaptığımız yerler, talebin düşük olduğu pazarlar değil. Bugün İsveç’e, ABD’ye elektrikli otobüs ihraç ediyoruz. Solar panel üretiminde ise silikon bazlı olmayan teknolojilere odaklanıyoruz ve burada yapabileceklerimize bakıyoruz. Oyunu değiştirecek yeni panel teknolojilerini araştırıyoruz. Çünkü bugün silikon bazlı solar panel teknolojilerinde yüzde 97 oranında Çin’e bağımlıyız. Solar paneller konusunda Amerika’da ve başka ülkelerde şirketlerimiz üzerinden küçük yatırımlar yaptık. Diğer bir konu da hidrojen. Bugün hidrojen zinciri çok büyük değil ancak geleceği çok parlak. Eğer hidrojen enerjisi olmazsa dünyanın net karbon sıfır hedeflerine ulaşması mümkün gözükmüyor. Biz de hidrojen üreten cihaz işinde Avustralyalı bir start up’a yatırım yaptık ve bu alanda yatırımlarımız devam ediyor.
Yeni yatırım alanları için kaç şirket satın aldınız?
Sanayi grubu şirketlerinin doğrudan gerçekleştirdiği Microtex gibi satın almalar dışında Sabancı Holding bünyesinde bir kurumsal girişim sermayesi fonumuz var. Sabancı Ventures kapsamında 2020 yılından itibaren doğrudan 9 şirkete, iştiraklerimiz kanalıyla ise 4 olmak üzere toplam 13 girişime yatırım yaptık. 2010 yılından itibaren gerçekleştirdiğimiz toplam yatırım tutarıysa 16 milyon doları buldu.
Satın almalar devam edecek mi?
Müthiş şekilde yatırımıza devam ediyoruz. Yurt içi yurt dışında inorganik ve organik bütün büyüme şekillerine bakıyoruz. Satın alacağımız şirketlerin yüksek ve yıkıcı teknolojiye sahip olmasına bakıyoruz. Bu noktada geleceğin teknolojilerine odaklanıyoruz. Özellikle ileri malzemeler ve iklim teknolojileri cihazları tarafında herhangi bir coğrafya limitimiz yok. Yurt içine de yurt dışı kadar bakıyoruz. Şu anda üzerinde çalıştığımız projelerimiz var, sonuçlanırsa duyuracağız.
Çıkış planladığınız bir alan var mı?
Hayır yok. Çünkü şu an bizim stratejimizin içinde olan yeni alanlar mevcut portföyümüzle uyumlu. Biz de bunu büyütmeye çalışıyoruz.
Yıl sonu için en önemli hedefiniz ne?
Bu yıl dünyada otomotiv hariç sanayi için zor bir sene. Bizim hedefimiz de bu zorlu yılda 2021 ve 2022’deki pazar paylarını korumak, hatta artırmak. Bu yıl da ilk 7 ayda her 3 şirketimizde pazar paylarımızı koruyup artırdığımızı görüyoruz.
Yeni işlerle ilgili hedefiniz nedir?
Portföy ve coğrafi olarak çok çevik bir yapıdayız. Bunu önümüzdeki dönemde de maksimum şekilde kullanarak kârlı büyümemize devam etmeyi planlıyoruz. Önümüzdeki 5 yılda hem ileri malzeme teknolojilerinde hem sürdürülebilirlik için cihaz ve ekipman üretiminde Kordsa ve Brisa’nın büyüklüğünde yeni şirketlere sahip olmak istiyoruz. Sonuçta sanayide büyümeye devam edeceğiz, bunu da yeni teknolojilerle yapacağız. Son iki yılda yaptığımız satın almalar da bunun kanıtı. En önemli hedefimiz sanayi şirketlerimizin entegre bir ileri malzeme ve mobilite grubuna dönüşmesini sağlamak.
SANAYİNİN EN BÜYÜKSINAVI DEĞİŞİM Eskiden sanayiciler çok büyük tesisler kurup büyük üretimler yapmanın maliyetleri düşüreceğine inanırdı. Ancak şimdi bu değişiyor. Artık müşterinin ihtiyaçlarına özel, modüler üretimlerle müşteriye iyice yaklaşma önemli. Biz de bu ana temayı izliyoruz. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Sürdürülebilirlik, özellikle sanayi şirketlerinin vereceği en büyük sınav olacak. Hem Avrupa Yeşil Mutabakatı’na uyum sağlamayı hem net sıfır hedefleri kapsamında karbon salımını azaltmayı, yeni nesil sanayinin en büyük zorluğu olarak görüyorum. Biz de topluluk olarak sürdürülebilirliği yeni bir iş kolu olarak görüyoruz ve bu kapsamda yatırım yapıyoruz. DİJİTALLEŞME Dünyada sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmanın yolu yeni teknolojilerden geçiyor. Üretimin ortaya çıkardığı karbonun yakalanması, bunun katma değerli başka ürünlere dönüştürülebilmesi gibi henüz fizibilite sonuçları ispatlanmamış yeni uygulamalara geçiş yapılması sanayi şirketlerinin karşılaşacakları en büyük dönüşüm alanları olacak. YENİ ÜRÜNLER Sadece fabrikalarımızı değil aynı zamanda ürünlerimizi de sürdürülebilirliğe göre şekillendiriyoruz. Lastik güçlendirme segmentinde, küresel lastik üreticileriyle geleneksel kimyasalların yerine yeşil teknolojilerin kullanıldığı ürünler geliştirip piyasaya sunuyoruz. Metal malzemelere göre daha hafif olan ve bu sayede enerji tasarrufu sağlayan kompozit ürünlerimizin havacılıktan pil endüstrisine kadar geniş bir kullanım alanı bulunuyor. |
“SIFIR RİSK HEDEFLİYORUZ” BELİRSİZLİK Dünya ekonomisinde belki de ilk kez bu kadar yoğun sorunları aynı anda yaşıyoruz. Böylesine kalıcı belirsizlik ortamında, şirketlerin finansal mükemmeliyetten vazgeçme ya da sağlıklı bilanço yapılarını riske atma lüksü yok. HEDGE Enerji fiyatlarından ve kur başta olmak üzere bu tarz ani şoklardan korunabilmenin yolu hedge mekanizmalarını aslında bir şirket kültürü haline getirebilmekten geçiyor. Genellikle gelirlerimizi ve giderlerimizi, aynı para biriminde ya da doğal hedge yapıyoruz. Burada ana hedef her zaman sıfır risk taşımak. GÜÇLÜ BİLANÇO Sabancı Holding’in ve topluluk şirketlerinin en büyük önceliği, güçlü bilanço yapılarını her koşulda korumak. Zaten bilançoya baktığımızda da bunun ne kadar etkili ve yararlı olduğunu görebiliyoruz. YÜZDE 70 Kurdaki yükselişleri hedge edebilmek için FX gelirleri de çok önemli. Bugün grup olarak uluslararası gelirlerimizin payı yüzde 70’in üzerinde. Bu oran, kur tarafında yaşanan hareketlilik karşısında, şirketlerimize çok ciddi esneklik sağlıyor. |
“DÜNYANIN SABANCI’SINA EVRİLİYORUZ DÖNÜŞÜM Türkiye’nin Sabancısı’ndan dünyanın Sabancısı’na evrilirken grup şirketlerimizin yenilikçi bakış açısı en büyük gücümüz. Bu anlayış, doğal olarak bizim büyüme ve yatırım planlarımıza da yansıyor. Hem dijitalleşme hem Ar-Ge faaliyetleri sadece bugün değil çok öncesinden tohumlarını ektiğimiz iki konu. Ar-Ge merkezlerimizde 500’ün üzerinde patentimiz var. AR-GE Bugün hem daha önce yaptığımız yatırımların meyvelerini yiyoruz hem yeni tohumlar ekiyoruz. Kordsa’da 2, Brisa ve Temsa’da birer olmak üzere toplam 4 Ar-Ge merkezimiz var. Sadece Temsa her yıl toplam cirosunun yaklaşık yüzde 4’ünü Ar-Ge faaliyetlerine ayırıyor. Ar-Ge çalışmaları yarattığımız katma değere de büyük destek sunuyor. Bugün ülke olarak ihracatımızın kilogram birim değeri yaklaşık 1,6 dolar. Grubumuzun ortalama ihracat değeri bu rakamın 5 katından fazla. |
RAKAMLARLA SABANCI SANAYİ GRUBU
|
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?