Yeni paket neler getirecek?

Uzun zamandır merakla beklenen yeni teşvik paketi, nisan ayında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından bizzat açıklandı. Paketin içeriği hem yerli hem yabancı yatırımcılar tarafından oldukça olumlu karşılandı. Yeni sistemle Türkiye 6 bölgeye ayrılıyor, yatırımlara vergi, faiz ve prim desteği veriliyor. İthalatımızın yüksek olduğu, dolayısıyla cari açığa menfi etki yaratan 11 sektördeki yerli üretim ise yatırım yerine bakılmaksızın destekleniyor. Birçok iş adamı, bu çalışmanın şimdiye kadar yapılmış en kapsamlı teşvik paketi olduğunu düşünüyor. Türkiye’nin önde gelen sanayicilerinden Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanı ABDULKADİR KONUKOĞLU da böyle düşünenlerden. “Teşvik paketi adil, gerçekçi ve yeterli” diyen Konukoğlu, özellikle stratejik sektörlere yabancı yatırımcı ilgisinin artacağını düşünüyor. Abdulkadir Konukoğlu ile yeni teşvik paketinin ekonomiye getireceği katkıları konuştuk.

1- Sizce yeni teşvik paketi sanayici için nasıl fırsatlar doğuruyor? En çok hangi sektörlerde, hangi illerde hareketlenme bekliyorsunuz?
- Elbette birçok alanda yatırım ve istihdam fırsatı doğuruyor. İstihdam üzerindeki yükleri azaltması sanayici için iyi bir yatırım fırsatı oluşturuyor. Yeni teşvik paketi, yapılacak yatırım çeşidine göre illerde hareketlenmelere yol açacaktır. Yatırımın sektörü ve fizibilitesi dahi, hangi ilde olursa olsun, mutlaka dinamizme neden olacaktır.

2- Stratejik olarak tanımlanan sektörler var. Bu sektörlerde nasıl bir yatırım artışı olur? Yatırımlar yüzde kaç artar?
- Stratejik sektörlerde yatırım artışı sanayicinin ilgisi ile ilintili. Ancak, bu sektörler özellikle yabancı yatırımcıları ülkeye çeker.

3- Sizce teşvik kapsamında olmayan sektörlere olan ilgide azalma olur mu?
- Elbette olur. Bu tip durumlarda sanayicinin teşvik kapsamındaki bölgelere ve sektörlere, bu alanda yapılacak yatırımlara yönelmesi doğaldır.

4- Özellikle 6'ncı bölge illerine (Doğu'ya) olan teşvikler yüksek. Bu durum Doğu'ya olan yatırımları nasıl etkiler?
- Teşvikler, şimdiye kadar olmadığı kadar ayrıntılı ele alınmış. Teşvik paketinin etkileri
kuşkusuz olumlu olacaktır. Düzenlemede 5’inci ve 6’ncı bölge olarak açıklanan illerde, özellikle bazı sektörlerde yatırımlarda canlanma görülebilir.

5- Bu paketin cari açığa, istihdama, üretime olumlu katkıları ne zaman ortaya çıkmaya başlar?
- Öncelikle istihdam artışı olur. Hem yerli hem yabancı yatırımlar hareketlenir. Bu paket, Türkiye’nin kalkınmasına ve buna bağlı cari açığın azalmasına katkı sağlar. Yatırımlar gerçekleştikçe yani en azından bir yıl sonra somut yansımaları da görülecektir.~

6- Mevcut ve devam eden yatırımlar da bu teşviklerden yararlanabilecek mi?
- “Yeni teşvik sistemi” olarak bilinen bu paket, 1Ocak 2012’den sonra yapılan yatırımları kapsıyor. Daha önce başlamış olan, halen devam eden yatırımlar teşvik paketi kapsamında ele alınmıyor.

7- Sizce bu yöntemle ithalatın ve cari açığın azaltılması mümkün mü? Yeni teşvik paketi cari açık yarasını kapatır mı?
- Hükümetimizin çıkardığı bu teşvik düzenlemesinin özünü, yerli üretimin artırılması ve ithalata olan bağımlılığın azaltılması düşüncesi oluşturuyor. İthalat anlamında bağımlı olduğumuz birçok ürün var. Bu alanlarda yerli üretimi artıracak yatırımlar devreye alındıkça, ithalatımızı azaltacak üretimler başlatıldıkça, cari açığın azalmasına katkı sağlanacaktır.

8- Paketteki sektör ve il sınıflandırmasını nasıl buldunuz? Eklenebilecek başka sektörler / iller olabilir mi?
- Bence gayet iyi düşünülmüş bir paket. Teşvik paketi adil, gerçekçi ve yeterli. Elbette Gaziantep 4’üncü bölgede olsa en azından bölgeye örnek yatırımları gerçekleştirmesi ve Türkiye’ye sağladığı katkıyı artırması açısından daha iyi olurdu. Ama bu haliyle de kapsayıcı ve adil bir çalışma olduğunu düşünüyorum.

9- Bu teşviklerden daha çok yerli sanayici mi yabancı yatırımcı mı
faydalanır? Direkt yabancı yatırımların sayısı artar mı?
- Burada yerli veya yabancı yatırımcı ayrımı yapılmamış. Teşviklerden yerli yatırımcıların yanı sıra yabancı yatırımcılar da yararlanacaktır. Çünkü paketin ruhunu, yatırım artışı düşüncesi oluşturuyor. Bundan dolayı da ayrıma gerek kalmadan yatırımların ve buna bağlı olarak istihdamın artırılması öngörülüyor.

10- Sizce pakette eksik kalan noktalar var mı? Varsa neler?
- Devlet, bütçe olanaklarını da dikkate alarak yapılabileceklerinin en güzelini, bugüne kadarki en kapsamlı ve en iddialı teşvik paketini hazırlamaya çalıştı. Ne yapılırsa yapılsın birilerine göre mutlaka eksiği vardır, olacaktır. Bu çok doğal. Ancak bugüne kadarki en gerçekçi, en kapsamlı paketin hazırlanmasına çalışıldığı bir gerçek. Bence başarılı bir çalışma.

PAKETTE NELER VAR?
4 TİP TEŞVİK
Teşvik paketinde 4 tip teşvik yer alıyor. Bunlar; genel teşvik uygulamaları, bölgesel teşvik uygulamaları, büyük ölçekli yatırımların teşviki ve stratejik yatırımların teşviki. Özellikle büyük ölçekli ve stratejik olanlara önemli teşvikler veriliyor. Paket kapsamında belirlenen 11 sektöre yapılacak yatırımlar, belli bir büyüklüğün üzerindeyse yatırım bölgesine bakılmaksızın teşvikten yararlanabilecek.
TEŞVİKLİ SEKTÖRLER
Kimyasal madde ve ürün imalatı, petrol rafinerileri, transit boru hatları, otomotiv, vagon imalatı, LCD/plazma-elektronik, tıbbi ve optik aletler, hava ve uzay taşıtları, madencilik yatırımları, eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal üretimi, nano teknoloji malzeme üretimi sektörlerine dönük yatırımlar, yatırım bölgesine bakılmaksızın desteklenecek.
NASIL DESTEKLER VAR?
Stratejik yatırımlara sağlanacak teşvikler şöyle: Yatırım malı ithal makine ve teçhizat için gümrük vergisi muafiyeti, makine ve teçhizat için ayrıca KDV istisnası, yatırımın tamamlanmasını müteakiben 7 yıl süreyle sigorta primi işveren hissesi desteği, yapılan yatırım tutarının yüzde 50’sine tekabül eden miktarda vergi indirimi imkânı, yatırımcıların kullanacakları yatırım kredileri için 50 milyon liraya ulaşan faiz desteği, yatırım yeri tahsisi, asgari 500 milyon TL tutarındaki yatırımların bina-inşaat harcamaları için KDV iadesi.