"Yeni yönetmelik rekabeti artıracak"

Elçin Cirik

ecirik@capital.com.tr

Leasing, faktoring ve finansman şirketlerini tek çatı altında toplayan Finansal Kurumlar Birliği, bu yıl üç alanda da olumlu gelişmeler bekliyor. Birliğin başkanı Mehmet Cantekin, ilk çeyrekte toplam işlem hacmini yüzde 25 artıran bu alanlarda, yılın sonunda da paralel bir büyüme bekliyor. “Ekonomideki finansal desteğin, kredi kolaylıklarının etkisi, yılın ikinci çeyreğine de sarkıyor. Bu olumlu etkinin yılın tamamında süreceğini düşünüyorum” diyen Cantekin, leasing sektöründe sat geri kirala ürünü ve Karayolları Taşıma Yönetmeliği’nde beklenen düzenlemeden umutlu. Faktoring tarafında da kurulacak tedarikçi finansmanı platformuyla sektörün işlem hacminin katlanacağı görüşünde. Finansal Kurumlar Birliği Başkanı ve Turkcell Finansman’ın genel müdürü Mehmet Cantekin ile leasing ve faktoringin 2017 performanslarıyla özellikle hareketlenen finansman şirketlerinin büyüme fırsatlarını masaya yatırdık: 

• Birlik bünyesinde bulunan faktoring, leasing ve finansman şirketleri sektörleri için 2017 nasıl geçiyor? Yıla iyi bir başlangıç yapılabildi mi?

 2016, hem siyasi hem ekonomik olarak oldukça zor bir dönemdi; bu zorlukların bizim oyuncularımızın beklentilerinde olumsuz etkisi oldu. Ama 2016 yılını Birlik sektörleri olarak beklentilerimizin üzerinde tamamladık. Yaşanan olumsuz şartlara rağmen Birlik olarak 2016 yılını yüzde 20’ye yakın büyümeyle tamamladık. 2017 yılının ilk çeyreğinde de leasing, faktoring ve finansman şirketleri sektörü toplamında işlem hacmimiz yüzde 25 arttı. Toplam işlem hacmi, 2016 yılı ilk çeyreğindeki 36 milyar TL’den bu yılın ilk üç ayı sonunda 45 milyar TL’ye çıktı. Bu artışta özellikle finansman sektörüne yeni giren oyuncuların baz etkisiyle büyümesi ciddi rol oynuyor. Aynı şekilde toplam aktif büyüklükte yüzde 22, sağlanan toplam finansmanda da yüzde 22’lik bir artış yaşandı. Böylelikle verilen toplam finansman 104 milyar TL’ye kadar ulaştı. Kârlılığımızda da sektör olarak yüzde 46’lık artış oldu. 2016’dan kalan birtakım sorunlarla girilen 2017’de hükümetin aldığı Kredi Garanti Fonu kredileri ve KOSGEB vasıtasıyla sağlanan krediler çok etkili oldu. Bankacılık sektörü kredi hacmindeki ciddi artış ve piyasadaki kredi müşterilerinin rahatlamasının bize dolaylı yollardan olumlu etkileri oldu. Yüzde 46’lık bu kâr artışında, elbette hükümetin aldığı finansal kolaylıkların etkisi olduğu bir gerçek. 

 İşlem hacmindeki yüzde 25’lik büyüme üç sektör bazında nasıl değişiyor? 

 Detaylara baktığımızda faktoring sektöründe işlem hacmi, 2016 yılı ilk çeyrekteki 28 milyar TL’den bu yılın ilk çeyreğinde 32,5 milyar TL’ye yükseldi. Ufak da olsa bir reel artış var. Faktoringin bu dönemde sağladığı en önemli ilerleme, kredi kalitesinin iyileşmesi oldu. İlk çeyrekte sorunlu alacak rasyosunda yüzde 0,6 oranında azalma görüldü. Leasing tarafında ise işlem hacmi 2016 yılı ilk üç ayında 40 milyar TL iken 2017’nin aynı döneminde 50 milyar TL’ye çıktı. Yani yüzde 25’lik bir büyüme gerçekleşti. Bu sektörde aktif büyüklüklerde de yüzde 25 ve kârlılıkta yüzde 20’ye yakın artış var. 

•  KGF destekli krediler, banka dışı finans sektörlerini nasıl etkiliyor? 

 KGF’den yeterli oranda faydalandığımızı söyleyemeyeceğim. Birlik üyelerimizin KGF kefaletinden faydalanması adına çalışmalarımız oldu. Banka iştiraki olan leasing ve finansman şirketi üyelerimizin, bankaların sağlamış olduğu sermaye çerçevesinde KGF’den faydalanmasının yolu açıldı. Ama banka iştiraki olamayan leasing ve finansman şirketlerinin de KGF’den faydalanması yönünde Bakanlar Kurulu kararı çıkmasına rağmen KGF ile mutabık kalamadık. KGF, tüm şirketlerin 5 milyon TL asgari sermaye sağlanması şartıyla yararlanabileceğini söyledi. Dolayısıyla banka iştiraki olmayan üyelerimiz için KGF’nin doğrudan faydasını göremiyoruz. Birlik olarak KGF konusunda bir nebze hayal kırıklığına uğradık. 

•  Yılın devamı da bu olumlu tabloda mı sürecek?  

 Ekonomideki finansal desteğin, kredi kolaylıklarının etkisi yılın ikinci çeyreğine de sarkıyor. Bu olumlu etkinin yılın tamamında süreceğini düşünüyorum. Birlik olarak 2017’de toplamda yüzde 20-25 büyüme beklentimiz var. 2017 yılı başında bu beklentimiz yüzde 15’ti; yukarı yönlü revize ettik. Bu büyüme beklentisini yukarı çeken unsurların başında leasing sektöründeki sat geri kirala ürününün ciddi etkisi var. Yine leasing sektöründe Karayolları Taşıma Yönetmeliği’nde beklenen düzenlemenin gerçekleşmesiyle ilave yüzde 10’luk işlem hacmi artışı olacağını öngörüyorum. Faktoring ile ilgili de çalışmalarımız var. Öncelikle algısı nedeniyle sektörün adını değiştirmeyi planlıyoruz. Ayrıca bu yıl tedarikçi finansmanı platformu kuruyoruz. Bu platformu hayata geçirdiğimizde işlem hacminde ciddi bir artış bekliyoruz. Bu, faktoring sektöründe işlemlerin katlanarak büyümesi anlamına geliyor. Faktoringde 2017 yılında yüzde 20-25 büyüme olacağını tahmin ediyoruz. Bu iki sektörde kârlılık da yıl sonunda yüzde 25-30’lar seviyesinde olur.

~

• Finansman şirketleri sektörünün bu yıl sonu ve uzun vadede geleceği nasıl olacak? 

 Bu yılın ilk çeyreğinde finansman şirketlerinin işlem hacmi yüzde 94 büyüme yakaladı. Burada en büyük rol, Turkcell Finansman’ın. Finansman şirketlerinde bu yılın ilk çeyreğinde yine baz etkisi nedeniyle kârlılıkta yüzde 100’ü aşan rakamlar görülüyor. Bu yıl sonunda da baz etkisinden dolayı kârlılık en az yüzde 30 olacaktır. Finansman şirketleri sektörü ikiye ayrılıyor: Bir otomotiv ve ticari araç ağırlıklı çalışan büyük kaptiv finansman şirketleri mevcut. Bir de Turkcell Finansman gibi her türlü ticari ve bireysel müşteriye hizmet veren daha yeni şirketler. Kaptiv finansman şirketlerinin 2017 yılında yine genel ekonomik şartlardaki iyimser gidişata paralel olarak işlem hacminde yüzde 25’lik bir artış olacağını öngörüyorum. Bu alanda yeni oyuncu beklentim yok. Genele hitap eden ve kaptiv olmayan finansman alanında ise Turkcell Finansman’ın ardından Evkur ve QNB Finansbank’ın iştiraki olan Hemenal gibi yeni oyuncular devreye giriyor. Bu alan 2017’ye hızlı başladı. Bu finansman şiketlerinin hem daha geniş kitlelere hitap ettikleri hem ilk yıl baz etkisinden dolayı büyüme beklentileri oldukça yüksek. Kaptiv olmayan finansman şirketlerinin yüzde 50’den daha fazla büyümesini bekliyorum. Bugün kaptiv olmayan 3 şirketin finansman şirketleri sektör işlem hacminde payı yüzde 35- 40 civarında. Bu yılın sonunda bu payı hızla artıracaklar, işlem hacminin yüzde 50’sini gerçekleştireceklerini öngörüyorum. 

•  Finansman şirketlerine yeni oyuncular gelecek mi? 

 İki ay önce bankaların destek hizmetleri yönetmeliğinde değişiklik yapıldı. Bu değişiklik öncesi kaptiv olmayan finansman şirketleri için faaliyet alanları oldukça güvenliydi; bankaların giremediği yaygın dayanıklı tüketim, mobilya ve ya beyaz eşya bayilerinde hızlı ve doğrudan finansman faaliyetlerinde bulunuyorlardı. Ancak maalesef yönetmelik değişikliğiyle artık belli şartları yerine getirmek suretiyle bankalar da tüm satış kanallarında olabilecek. Böylece finansman şirketleri için en çekici olan noktalarda rekabet ortamı oluşacak. Bu da yeni finansman şirketlerinin sektöre girme iştahı azaltıyor.