Velitchka Hristova

Genellikle bir danışmanın çözüm önerisi sunmadan önce aile şirketlerindeki mevcut durum hakkında ayrıntılı bir analiz yapması beklenir. Bu analiz ise danışmanları sıklıkla kadınların aile, şirket ve mülkiyet alanlarının kesiştiği noktada oynadıkları rollerle yüzleşmeye yöneltir. Burada danışmanın kadınların akademik kavramlara bile kolay kolay sığdırılamayan çok sayıda rolü hakkında derinlemesine bir analiz yapmasını anlaması çok önemli. Kadınların geleneksel olarak temel rolü aileyi ve toplumda halen mevcut olan cinsiyete has klişeleri desteklemek ve güçlendirmek olmuştur. Danışmanın rolü ise diğer pek çok konunun yanı sıra aile şirketinde kadınların rolü ve onların ailedeki rolleri hakkında araştırma yapmaktır. Kadınlar eşlik, ebeveynlik rollerinin yanı sıra sıklıkla aile liderinin oynadığı ve profesyonel literatürde CEO (Chief Emotion Officer) yani “Baş Duygusal Yönetici” olarak sözü edilen rolü de kurnazca üstlenirler. Kadınlar aile şirketinde çalışıyor veya çalışmıyor olabilir. Bunun bir önemi yoktur. Sonuçta ailede asıl siyasal ağırlığı olanlar, müzakereleri yürütenler ve arabuluculuk yapanlar onlardır. Bu rolleri adamakıllı anlamak bir danışmana ailenin nasıl işlediğine, kararların nasıl alındığına ve yönetim kurulunda ailenin hangi istikamete gideceğine dair iyi bilgiler verir. Hatta danışmanın anlaşmazlıklara düşüldüğünde şirketle ilgili kararların nasıl verildiğine dair de çok daha iyi bir yaklaşım edinmesini sağlar. Aile ile şirkete yönelik farklı farklı stratejiler yaratarak bir aileye rehberlik yapan bir danışmanın ailenin yaşadığı ülkenin kültürel gelenekleri hakkında bilgi sahibi olması da çok önemli. Bazı kültürel gelenekler iş hayatında kadınları sahne arkasına iten bir anlayışa dayanıyor. Bu gelenekler, kadınları ve erkekleri evde ve işte kendine has sorumluluklara sahip farklı sosyal konumlara yerleştiriyor. Kapsamlı bir aile toplantısında örtülü potansiyel hoşnutsuzlukların açığa çıkarılması ve sorunlara çözüm bulunmasıyla ailedeki kadınların gereksinimleri meselesi üzerinde uzlaşılabilir. Ardından oluşturulacak bir stratejiyle de ailenin tüm üyelerinin gereksinimlerine çözüm bulacak süreçlerin tanımlanmış olması garanti altına alınabilir. Peki Baş Duygusal Yönetici denilen akademik kavram nasıl ortaya çıktı? Aslında kadınların geleneksel olarak en önemli olan rolünden bu kavram geliyor diyebiliriz. Yani şirkette birlikte çalışan akrabalar ama özellikle de şirket kurucusu ve oğulları arasında bir çatışma çıkmasından uzak durulmasını sağlamak için ailede ve firmada barışı ve huzuru koruma misyonundan türemiş bir unvandır bu… Kadınlar aynı zamanda şirket kurucusuna, kocası, oğlu, kardeşi veya babası olmasına bakmaksızın para, zaman ve çaba gibi konularda koşulsuz destek de verir. Dolayısıyla aile şirketindeki kadınlar duygusal anlamda uyumu sağlar ve güvenilir danışmanlar rolünü üstlenebilirler. Vizyoner, destekçi ve duygusal anlamda uyumlu olabilir, aynı zamanda mevcut duruma meydan da okurlar. Onlara misilleme korkusu yaşamaksızın kendilerini ifade edebilecekleri bir oturum sunulması şarttır. Bu aslında aile toplantılarını ve geleceğe yönelik politikaları belirleyen çetrefilli işlerden biri olabilir. Bir aile şirketinin başarılı olmasını sağlayan payandalardan biri de aile şirketinde kadınların rolünü anlamış ve cinsiyete bakılmaksızın ailenin her üyesine eşit eğitim ve kendini geliştirme fırsatı tanınmasını sağlamış olmaktır.