KADIN LİDERLERİN “ZOR YIL” AJANDASI

Özlem Aydın Ayvacı

[email protected]

Türk kadın liderler, global arenada fark yaratmaya devam ediyor. Sürdürülebilirlik, dijitalleşme ve çeşitlilik gibi geleceği şekillendiren alanlara liderlik eden bu güçlü isimler, 2025’te yapay zekadan iklim krizine, jeopolitik belirsizliklerden inovasyona kadar pek çok zorluğu fırsata dönüştürmeyi hedefliyor. Sektörlerinde dönüşüm sağlayan stratejileriyle öne çıkan Global 50 Türk Kadın Lider’in ortak hedefinde ise yenilikçi çözümler üreterek hem ekiplerini hem kurumlarını geleceğe hazırlamak var.

Dünya, son beş yılda eşi benzeri görülmemiş bir hızla dönüşüm yaşıyor. Dijitalleşme ve sürdürülebilirlik, geleceği şekillendiren iki ana trend olarak öne çıkarken bu süreçte ekonomik ve siyasi belirsizlikler giderek daha etkili hale geliyor. İşte böyle bir dönemde, Capital’in geleneksel Global 50 Türk Kadın Lider araştırması, zorlu konjonktürde Türk kadın liderlerin karşılaştıkları zorlukları ve odaklandıkları fırsatları gözler önüne seriyor. Trump’ın yeniden ABD Başkanı seçilmesi, Avrupa’nın en güçlü iki ülkesi Almanya ve Fransa’daki seçimler, Rusya-Ukrayna savaşı ve Orta Doğu’daki dengelerin belirsizliği, 2025’i global kadın liderler için daha karmaşık bir yıl haline getiriyor. Yönetim ve liderlik danışmanı Özgür Tuncer, bu süreçte liderlerin sadece kendi sorumluluk alanlarını değil tüm dünyayı analiz edebilecek bir vizyona sahip olmaları gerektiğini belirtiyor ve “Liderlik, bilgelik ve heyecanı bir arada barındırmalı” diye konuşuyor. Sürdürülebilirlik, kapsayıcılık ve çeşitlilik gibi geleceği şekillendiren alanlara liderlik eden ve milyar dolarlık büyüklüğü olan global coğrafyaları yöneten Türk kadın liderler, pazarlama, finans, insan kaynakları ve satış gibi stratejik konularda da başarılarıyla öne çıkıyor. 2025’te bölgelerinde hangi zorluklarla karşılaşacakları ve nasıl stratejiler geliştirecekleri her lidere göre değişiyor. Ancak ortak noktaları, bu zorluklara karşı yenilikçi çözümler üreterek hem ekiplerini hem kurumlarını geleceğe hazırlama kararlılıkları.

İLK 3’E 1 YENİ İSİM 

Türkiye’den çıkıp yurt dışında global şirketlerde üst düzey liderlik rollerine gelen kadın yöneticileri listelediğimiz Global 50 Türk Kadın Lider araştırması 2 yılda bir güncelleniyor. Geçtiğimiz yıllarda listeyi yapmakta zorlanırken bu yıl global çapta başarılarıyla göz dolduran kadın lider sayısındaki artış dikkat çekti. Ne var ki son 2 yılda zirveyi değiştirecek derecede güçlü bir yükseliş olmadı. Serpil Timuray, liderliğini sürdürerek zirvedeki yerini sağlamlaştırdı. Pınar Abay ise ING’nin en önemli liderlerinden biri olarak listenin ikinci sırasında kalmayı başardı. Öte yandan Hafize Gaye Erkan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlığı görevinden ayrıldıktan sonra henüz gelen teklifleri kabul etmediği için bu yıl listede yer almadı. Bu yılın en dikkat çekici yükselişi, Özlem Fidancı’nın Philips’te icra kuruluna dahil olması oldu. Philips Uluslararası Bölge Başkanı ve İcra Kurulu Üyesi olan Fidancı, artık listenin ilk üç isminden biri. 18,2 milyar Euro’luk ciroda söz sahibi olan Fidancı, gündemindeki öncelikli konuları şu şekilde özetliyor: “Dünya çapında milyonlarca insan temel sağlık hizmetlerine erişemiyor. Bunun yanı sıra iklim değişikliği hem çevresel hem insan sağlığını olumsuz etkiliyor. Yapay zeka, daha önce hiç olmadığı kadar hayatımızı şekillendiriyor. İnovasyon, tasarım ve sürdürülebilirlik yoluyla fark yaratmak için büyük bir potansiyel görüyoruz. Amacımız, sağlık kuruluşlarının daha fazla hastaya verimli ve sürdürülebilir hizmet sunmasını sağlamak. Böylece insanların kendi ve sevdiklerinin sağlığını daha iyi kontrol altına alabilmelerine yardımcı olmayı hedefliyoruz.” 

İLHAM VERMEYE DEVAM 

2025 yılı itibarıyla her sektörde global üst düzey rollerde yer alan başarılı pek çok kadın lider var. Son tüketiciye hitap eden sektörlerde yıllardır başarılı olan Türk kadın yöneticilerden biri de Ece Aksel. PepsiCo Kıdemli Başkan Yardımcısı ve Orta Avrupa Bölge Genel Müdürü Ece Aksel, “Uzun yıllardır sürdürülebilirlik odaklı çalışmalarımızla birçok sektöre ilham verdiğimize inanıyoruz. PepsiCo’da çeşitlilik, eşitlik ve dahil etme kavramlarını toplum ve işimiz için hayati bir mesele olarak ele alıyoruz” diyor. Çok açık bir şekilde sürdürülebilirlik ve dijitalleşmenin iki ana trend olduğunu söyleyen Aksel, 2025’te odaklanacağı alanları şöyle anlatıyor: “Özellikle kadın liderlerin sürdürülebilirlik konusunda çok daha etkili olduğunu görüyorum. Daha iyi bir gelecek ve sürdürülebilir bir yaşam inşa edilecekse ülke ve bölge fark etmeksizin bunda kadın liderlerin önemli bir payı olacak.” İlham veren bir diğer lider Menarini Group CEO’su Elçin Ergun Barker, 2025’i belirsizliklerle dolu bir yıl olarak tanımlıyor. Özellikle Trump’ın yeniden başkan seçilmesinin bu belirsizlikleri artırdığını ifade ediyor ve şöyle açıklıyor: “2025 genel olarak zor bir yıl olacak. Jeopolitik krizler, özellikle Orta Doğu’daki dinamikler, Rusya-Ukrayna savaşı, Avrupa’da Almanya, Fransa gibi ülkelerde seçimler, Almanya ekonomisinin resesyonu zor başlıklarımız arasında. ABD yeni yönetiminin ilaç sanayi politikaları henüz belirsiz ve tüm global ilaç endüstrisi için en önemli belirleyici olacak. ABD, Çin arası dinamikler ve BIOSecure politikasının devam edip etmeyeceği de sektörümüzü etkileyecek.” Shell Küresel Teknolojiden Sorumlu Başkanı Selda Günsel, enerji sektörü için yenilikçi teknolojiler ve ürünler geliştiren 3 binden fazla bilim insanı ve mühendisten oluşan küresel bir ekibi yönetiyor. Günsel, enerji dönüşümünün ancak stratejik iş birliği, tutarlı enerji politikaları ve kapsayıcı bir yaklaşımla mümkün olduğunu vurguluyor ve “Bu enerji dönüşümü için tek bir teknoloji çözümü yeterli değil; birden fazla alanda çalışmamız gerekiyor. 2025’te, rekabet gücümüzü artırmak ve daha az emisyonla daha fazla değer yaratmak için yeniliklere odaklanmayı sürdüreceğiz” diyor. 

DEĞİŞİMİ YÖNETMEK

Global Türk kadın liderleri, büyük dönüşümleri de başarıyla hayata geçiriyor. Örneğin, Bosch Home Comfort Group Birleşme Sonrası Entegrasyon Projesinden Sorumlu Başkan Yardımcısı Pınar Kurt, Bosch’un tarihindeki en büyük satın almanın entegrasyon sürecini yönetiyor. Johnson Controls ve Hitachi’den konut ve hafif ticari iklimlendirme birimlerinin dahil edilmesiyle Home Comfort Group’un cirosu 5 milyar Euro’dan 9 milyar Euro’ya, çalışan sayısı ise 14 bin 600’den 26 bine çıkacak. Kurt, bu satın almanın ve yılın zorluklarını şu şekilde özetliyor: “Değişen pazar ve yasal koşullara rağmen hedeflediğimiz ciro ve kârlılığa ulaşmaya çalışırken Bosch Home Comfort’un büyüklüğündeki bir şirketi bünyemize katmak bu yılın en büyük sınavı olacak.” Elida Beauty Avrupa Başkanı Zeynep Kutlay Özcan da değişimi yönetmeye odaklanıyor ve şöyle anlatıyor: “İkonik yerel markalardan oluşan bir grubu Unilever’den ayırarak yeni bir şirket kurduk. Bu ‘carve out’ sürecinin ardından, geçen haziran itibarıyla şirketi Amerikalı bir özel sermaye şirketine sattık. Şu an en önemli gündemim, bu hızlı değişim ortamında ve değişen önceliklere rağmen ekibimin performansını etkilenmeden sürdürebilmesi. Bu, büyük bir liderlik gerektiriyor.” Unilever Global M&A Başkan Yardımcısı Pelin Gündoğan, şirketin tüm global satış ve satın alma projelerinden sorumlu. Unilever’in global cirosu olan 60 milyar Euro’nun, yıllık yüzde 5 global büyüme hedefinin yaklaşık yüzde 1’inin kendi sorumluluk alanındaki projelerden geldiğini belirtiyor. Gündoğan, “2030 Büyüme Eylem Planımız doğrultusunda dünyada en büyük olduğumuz pazarlarımızda ve en büyük 30 markamızın büyümesine yönelik olarak gerekli portfolyo seçimlerinin ve düzenlemelerin yapılmasını sağlamak, daha güçlü bir tedarik zinciri ve pazara rekabetçi ürünler sunabilmek için öncelik verdiğimiz alanlardan biri olacak” diyor. 

BÜYÜK HEYECAN 

Globalde Türk kadın liderlerin öne çıktığı bir diğer alan pazarlama. Pazarlama liderleri, 2025 ve sonrasındaki gelişmelerden büyük heyecan duyarken sektörün geleceğini şekillendirmede aktif rol oynuyorlar. Bu isimlerden biri de Unilever Pazarlama Dönüşümü Global Başkan Yardımcısı Aslı Kölükfakı. Kölükfakı, Unilever global pazarlama fonksiyonunun önümüzdeki 5 yıllık vizyonunu çizen liderlik ekibinin bir parçası. Kölükfakı, tüketici trendleri, perakende, medya ve eğlence dünyalarının iç içe geçişi, ajans ekosistemi, teknoloji ve yapay zeka alanlarındaki gelişmelerin markalarının iletişim stratejisi, içgörü, içerik, veri kullanımı ve planlama ayaklarında yepyeni bir iş yapış şeklini hayata geçirmelerini zorunlu kıldığını söylüyor. Kölükfakı, ajandasının en önemli maddelerini şöyle anlatıyor: “Yapay zekayla içerik üretiminde radikal dönüşüm, marka iletişim ve medya stratejimizde yepyeni bakış açıları, bütünleşik içgörü ve veri sistemleri ajandamın en önemli maddeleri. Başarıyı doğru tanımlamak ve kolektif bir odaklanma sağlamak, markalarımız için büyük fırsatları hızla hayata geçirmenin ilk adımı. Şu an, pazarlamacı olmak için bundan daha iyi bir zaman olamazdı.” Henkel Tüketici Markaları Kuzey Amerika Kıdemli Başkan Yardımcısı ve Pazarlama ve İnovasyondan Sorumlu Kuzey Amerika Kişisel Bakım Ürünleri Grup Başkanı Vildan Önpeker Çerçi, markalarının ABD pazarında farkındalığını artırmaya çalışacağını söylüyor. “Kanal genişlemesi ve inovasyonla büyümeyi yeni zirvelere taşımayı hedefliyoruz” diyen Çerçi, şöyle devam ediyor: “ABD pazarı için gelecekteki tüketici trendlerini öngörmek, dijitalleşme ve yapay zekayla pazar süresini hızlandırmak ve Z kuşağı gibi hızla büyüyen yeni hedef kitlelere daha çabuk ulaşabilmek istiyoruz.” 

FIRSATLARA ODAKLANACAKLAR

2025 tüm dünyada gözlerin ve kulakların ekonomide, teknolojide, yapay zekada ve finansal gelişmelerde olduğu bir yıl olarak ilerliyor. Citi Orta Doğu ve Afrika Başkanı Ebru Pakcan, “Her yıl olduğu gibi 2025’te de faizler, global büyüme oranları ve jeopolitik gelişmeler iş dünyası açısından önemli. Dünyadaki yeni politikalar ve jeopolitik gelişmeler ve buna bağlı olarak emtia fiyatları ve global yatırımcıların risk iştahındaki değişimler, hem dünya ekonomisi hem bölge ekonomisi için belirleyici olacak” diyor. Dijital dönüşümün de sektörü şekillendirmeye devam ettiğini belirten Pakcan, “2025’te bankacılık sektörü, hızla değişen dijital ekosistemdeki rekabete odaklanacak. Artan rekabet, fırsatları da beraberinde getiriyor. Yapay zekanın hızla benimsenmesi, ileri teknolojilerin süreçlere büyük bir hızla entegre edilmesini sağlıyor. Bu dönüşüm yalnızca verimliliği artırmakla kalmıyor, aynı zamanda işletmelerin inovasyon ve değer yaratma biçimini de yeniden tanımlıyor” diye anlatıyor. MediaMarktSaturn Holding Global Dijital Büyüme ve Performanstan Sorumlu Başkan Yardımcısı Çağanur Atay Uçtu da fırsatlara odaklı. Uçtu, şöyle anlatıyor: “Değişen teknolojiler ve dijitalleşen iş süreçleri, iş gücü kaynağımızda aradığımız profilleri de çeşitlendirmekte ve beklenti setinde değişiklik yaratıyor. Bu beklentileri karşılayacak kaliteli iş gücünü istihdam etmek ve tutundurmak özellikle bizim gibi dijital iş kolları için yine önemli bir gündem konusu olmaya devam edecek.” 

İK AJANDASI 

Mercer’in 2024 Global Yetenek Trendleri raporu, iş dünyasında önceliklerin ve beklentilerin değiştiğini ortaya koyuyor. Bu dönüşüm sürecinde, Türkiye’yi globalde temsil eden İK liderleri de önemli zorluklarla karşılaşıyor. Diageo Kuzey Avrupa İK Direktörü Birsen Çevik Akgünlü, ajandasındaki temel konuları şöyle özetliyor: “Sürdürülebilirlik ve sağlıklı yaşam odaklı tüketici eğilimleri, ekonomik dalgalanmalar ve enflasyonist baskılarla birleşerek sektörümüzde dönüşümü hızlandırıyor. Dijitalleşme, şirketleri e-ticaret, kişiselleştirilmiş müşteri deneyimleri ve veri odaklı teknolojilere yatırım yapmaya zorluyor. Öte yandan yeni nesil doğrudan tüketiciye yönelik markalar, pazar paylarını hızla artırıyor. Hem dijital hem sürdürülebilirlik odaklı yatırımların gerekliliği maliyetleri artırırken, artan rekabet ve tüketici davranışlarındaki değişimler ürünlerin cazip fiyatlarla sunulma zorunluluğunu beraberinde getiriyor.” Pfizer Orta Doğu, Rusya ve Afrika (MERA) Bölge Başkanı Elif Aral ise 2025’in zor ajandasını şöyle açıklıyor: “Bölgemiz hem fırsatlar hem krizler barındırıyor. Portföyümüzdeki tüm ürünleri ve aşıları ülkelerin hizmetine sunarak daha kaliteli ve uzun yaşamlar sağlamaya katkıda bulunacağız. Belirsiz ortamlarda iş yapma konusunda deneyimli, nitelikli bir insan kaynağına sahibiz. Bu ekibin gelişimini, yeni fırsatlar yaratarak desteklemeye devam edeceğiz.”