Yağmur doluya dönüştü

Türkiye’nin önde gelen bankalarından birinin genel müdürü, “BES için yeni bir şirket kuruldu. Sadece resmi işlemleri yapıldı, henüz yönetim kadrosu oluşturulmadı. Buna rağmen sektörde duyulur duyulmaz CV yağmuru ve aramalar başladı” diye konuşuyor. Yeni şirkete girmek için araya hatırlı kişilerin bile koyulduğuna dikkat çekiyor.
Sadece bu banka mı? Ziraat Bankası, daha önce Başak Sigorta’yı satarak çıktığı sektöre yeniden girmek için Ziraat Sigorta’yı kurdu. Şirketin genel kurulu yapılmadan ve yeni genel müdür atanmadan haber, sektöre ve iş dünyasına yayıldı. Ortada yeni yönetim kadrosunu ve çalışanları seçecek bir genel müdür yok. Buna rağmen Ziraat Bankası’nın insan kaynakları bölümü ve yönetici kadrosu adeta “CV yağmuru”na tutuldu.
Aslında işsizliğin önemli bir sorun olduğu Türkiye’de, özel şirketlere, özellikle de öne çıkanlara her zaman büyük ilgi görüyor.
Capital’de daha önce bu konuya dikkat çeken araştırmalar yapmış, tabloyu ortaya koymuştuk. İlk araştırma yaptığımız 2003 yılında, en çok CV alan şirketler 50 bin bandının üzerindeydi. Ancak bu şirketlerin sayısı oldukça azdı. Genel ortalama ise 20-30 bin aralığında seyrediyordu.
Aradan geçen 5 yılda ise bu rakamlar katlanarak arttı. Örneğin Yapı Kredi Bankası, 2003’te 56 bin 944 başvuru alırken 2008 sonunda bankaya ulaşan CV sayısı 718 bini aştı. Bankaya yapılan başvurular, 5 yılda yüzde 1.162 arttı. Sadece Yapı Kredi değil, Doğuş Otomotiv, HP, Orka Group, Pınar Gıda, Cadburry, Reckitt Benckiser gibi şirketlere gönderilen özgeçmiş sayısı, 5 yılda yüzde 300’den fazla artış gösterdi.
İNTERNETEN DOLU GELİYOR
Şirketlere gelen talepten de görüldüğü gibi işsizliğin çok yoğun olduğu bir ortamda, iş bulma konusunda ciddi bir hareketlilik yaşanıyor. Bu yıl da birçok şirketin insan kaynakları departmanına çok sayıda CV yağıyor. Hatta bazı şirketlere gelen CV sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 200’ler oranında artış gösterdi.
İş arayışının internet üzerinde yoğunlaşmasıyla İK portalleri de iş avında son durumu net olarak fotoğraflıyor. Kariyer.net Genel Müdürü Yusuf Azoz, son 6 ayda kendilerine yapılan yeni CV başvurularında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 20’lik bir artış yaşandığını belirtiyor. Yenibiris.com Genel Müdürü Deniz Ceylan Kılıçlıoğlu ise yeni CV ekleme konusunda kendi sitelerinde yüzde 12’lik bir artışın olduğunu ifade ediyor.
İş arayanlar daha çok satış ve pazarlama odaklı pozisyonlara başvuruda bulunuyor. Gözde sektörler olarak mağazacılık, telekomünikasyon, tekstil, turizm ve sigortacılık öne çıkıyor.
Ancak işe yönelik bu talebin ne kadar karşılık bulduğuna gelince... Bu noktada beklentilere karşılık verecek bir hareketlilikten bahsetmek zor. Kriz nedeniyle üretimin azaldığı bir ortamda işveren şirketler de zorunlu bir durum ya da büyüme planı olmadığı sürece istahdam artırımlarını askıya almış durumda.
Kariyer.net Genel Müdürü Yusuf Azoz, bu durumun kendilerine nasıl yansıdığını “Krizden bu yana sitemizdeki iş ilanlarının sayısında yüzde 40’a varan bir azalma gözlemliyoruz” sözleriyle ifade ediyor.
Dimes Grubu’nun verdiği bilgilere göre yeni açılan Adana Bölge Ofisi için danışmanlık firmasına 10 gün içinde 750 adedin üzerinde CV geldi.
YABANCIYA BÜYÜK TALEP
Çok uluslu şirketler sağladıkları olanaklar nedeniyle her zaman istihdamın gözbebeği oldu. Bu dönem de onlara olan talep artarak sürüyor. Nestle’ye son 1 yılda gelen iş başvurusu oranı yüzde 37 oranında arttı. Nestle’ye 2003 yılında 20 bin CV gelmişti. 2008 yılında bu rakam 22 bin 824’e çıktı. Şirket bu yılın ilk 6 ayında 14 bin 962 CV aldı. ~
Yıl sonunda 25 bin CV’ye ulaşacaklarını öngören Nestle yetkilileri, “CV’leri ağırlıklı olarak www.nestle.com.tr internet sitemiz ve üyesi olduğumuz kariyer siteleri vasıtasıyla topluyoruz. Özgeçmişlerde pazarlama, tedarik zinciri ve satış departmanlarına yönelik talepler daha yüksek bir ağırlığa sahip” diyor.
Bir başka uluslararası dev Reckitt Benckiser’e gelen CV sayısı da yüzde 191’lik artış gösterdi. Reckitt Benckiser’e 2003 yılında gelen CV sayısı 500 iken 2008 yılında 2 bine yükseldi. 2009 yılının ilk 6 ayında ise 3 bin 500’e çıktı. 2009 yılının ilk 6 ayında şirkete ağırlıklı satış ve pazarlama pozisyonları için 3 bin 500 kişi iş başvurusunda bulundu. Yıl sonuna kadar CV sayısının 7 bine ulaşacağını tahmin eden Reckitt Benckiser’in İK Müdürü Nihan Usanmaz, şu değerlendirmeyi yapıyor:
“2008 yılının ilk 6 ayında 1.200 civarında CV elimize ulaşmıştı. Şirketimize iletilen CV sayısındaki artışın ekonomik krizle mutlaka ilgisi var. Tabii ki bu artışı yalnızca krize bağlamak doğru olmaz. İnternet kanalında aday arama sürecini daha etkin hale getirmemiz ve üniversitelerin kariyer etkinliklerine katılıp şirketimizi tanıtmamız gibi aktiviteler de bu artışta rol oynadı.”
Son bir yıl içinde ilaç sektörüne yönelik CV başvuruları da ciddi oranda artmış durumda. Geçtiğimiz yılın ilk 6 ayında 29 bin 840 başvuru alan Sanovel, bu yılın ilk 6 ayında ise 53 bin 624 CV aldı. Sanovel, 2003 yılında 34 bin 363 iken 2008 yılında bu sayı 59 bin 681 oldu.
Pfizer, aynı dönemde CV sayısında yüzde 8’lik bir artış yaşadı. Şirkete, bu yıl ilk 6 ayda 33 bin 957 iş başvurusu yapıldı.  
SİGORTADA REKABET ETKİSİ
Sigorta ve bireysel emeklilik şirketleri arasındaki kıyasıya rekabet, bu şirketlere yönelik ilgiyi de sıcak tutuyor. 2008 yılında Türkiye genelinde satış pozisyonları için toplu ilanlar yayınlayan Axa Sigorta’ya toplam 23 bin 182 CV ulaşmıştı. Axa Sigorta’ya 2003 yılında gelen CV sayısı ise 6 bin 532 idi. Bu yılın ilk 6 ayında ise şirkete 12 bin 540 CV iletildi.
Bu yıl ise genel ilan yayınlamadığı halde şirkete olan başvuru sayısı arttı. Axa Sigorta İnsan Kaynakları Müdürü Esra Güller, bu yılın ilk 6 ayında kendilerine olan başvuru oranının bir önceki yıla göre yüzde 12 artarak 12 bin 54’e ulaştığını söylüyor. Yıl sonuna kadar da 26 binden fazla başvuru almayı beklediklerini belirtiyor.
En çok satış pozisyonları için başvuru aldıklarını ifade eden Güller, başvuruları nasıl topladıklarını da şöyle anlatıyor:
“Çeşitli online kariyer sitelerine üyeliklerimiz bulunuyor. Bu üyeliklerimiz dışında ihtiyaç duyulan pozisyonlar için şirketimizin internet sayfasına gelen CV’ler ve insan kaynaklarına iletilen CV’lerden yararlanıyoruz.”   
Fortis Emeklilik’e bu yılın ilk 6 ayında toplam 12 bin iş başvurusu geldi. Bu sayının geçtiğimiz yılın ilk 6 ayında 8 bin civarında olduğunu hatırlatan Fortis Emeklilik ve Hayat İnsan Kaynakları Yöneticisi Nilgün Atıcı, yaşanan artışın nedenlerini de “Krizin yanı sıra şirketimiz genel çizgisiyle ve performansıyla daha çeşitli sayıda pozisyona ihtiyaç duydu. Böylelikle işe alım yapmaya devam etti” sözleriyle açıklıyor.
BANKACILIKTA SON TABLO
Bankacılık sektörü her zaman en çok iş başvurusu alan sektörlerin başında geliyor. Ancak sektörün en büyük bankalarına gelen iş taleplerine baktığımızda son bir yılda bir azalma gözleniyor.
Yapı Kredi Bankası’na geçtiğimiz yılın ilk 6 ayında 367 bin 559 kişi iş başvurusunda bulunurken, bu yılın ilk 6 ayında 179 bin 125 kişi başvuruda bulundu. ~
Ancak daha 2003 yılı ile kıyaslandığında ise ciddi bir artış var. Yapı Kredi Bankası’na 2003 yılında 56 bin 944 CV gelmişti. 2008 yılında ise CV sayısı 718 bin 405’e çıktı. Finansbank’a geçtiğimiz yılın aynı döneminde gelen CV sayısı 121 bin 907 iken bu yılın ilk 6 ayında gelen toplam CV sayısı 55 bin 44 oldu. Banka, 2003 yılında 53 bin 34 iş başvurusu almıştı. Bu rakam 2008 yılında 205 bin 697’e ulaştı.
Yapı Kredi Bankası yetkilileri başvuru sayısındaki azalmayı birkaç nedene bağlıyor. Bu nedenleri de şöyle sıralıyorlar: “Adaylar kriz sebebiyle iş değişikliğini riskli olarak görüyor. Bankacılığın krizden en çok etkilenen sektör olarak algılanması başvuruları azaltıyor. İlk 6 ayın verilerine bakarak, bu yılın sonunda 358 bin 250 CV’ye ulaşmayı bekliyoruz. 2008 yılına baktığımızda bu sayı yaklaşık 735 bin 118 civarındaydı. 2008 yılıyla karşılaştırdığımızda yüzde 50 oranında bir azalma görüyoruz.”
Finansbank yetkilileri ise başvuru sayısındaki azalmanın büyüme hızlarıyla bağlantılı olduğunu belirtiyor. Ardından da şöyle devam ediyorlar:
“2009 yılının getirdiği koşullar doğrultusunda büyüme hızımıza paralel olarak çıktığımız ilan sayısı azaldı. Bu yüzden de aldığımız başvurularda azalma gerçekleşti.”
Türkiye’nin yaşadığı en sarsıcı kriz olan 2001 krizinden toparlanma sürecinde, yani 2003 yılında ise bankacılık sektörüne olan ilgi bugünkünden daha azdı. 2003 yılında Yapı Kredi 56 bin 944 iş başvurusu alırken, Finansbank 53 bin 34 iş başvurusu almıştı.
PERAKENDEYE AKIN VAR
Son 1 yılda istihdam açısından en hareketli sektörler arasında perakende öne çıkıyor. Teknoloji perakendeciliği ile yapı marketleri zincirleri hızla büyürken istihdama da ciddi katkıda bulunuyor.
Bu yılın ilk 6 ayında teknoloji perakendeciliğinde sektör lideri olan Teknosa’ya 161 bin 213 CV geldi. 2008’in ilk 6 ayında ise bu sayı 163 bin 204 idi. Teknosa İK Direktörü Asena Yalınız, “Yıl sonunda CV sayısının 400 binin üzerinde olmasını bekliyoruz. Geçen yıl 425 binin üzerinde başvuru almıştık” diyor.
Sektörün bir başka güçlü oyuncusu Vatan Bilgisayara olan başvurular ise artmış durumda. Geçtiğimiz yıl toplam 138 bin 137 başvuru alan şirkete bu yılın ilk 6 ayında 75 bin 515 CV geldi. Vatan Bilgisayar İK Müdürü Can Raşit, yıl sonuna kadar ellerine geçen CV sayısının 180 bine ulaşacağını tahmin ettiklerini söylüyor ve ekliyor: “Bu geçen yıla göre yüzde 30’luk bir artış demek. Aslında bu kriz nedeniyle beklenen bir gelişme.”