BT'nin rotası değişti

Dünyanın en büyük telekomünikasyon devlerinden BT Group, son 4 yılda önemli bir değişim yaşadı. Kâr konusunda ciddi sorunları olan ve hisse değeri önemli ölçüde düşen şirket, çözümü yeniden yapılanmada buldu. 4 yıllık sancılı değişimin ardından da grup, tekrar sağlıklı bir finansal yapıya kavuştu. Kârlılığını 2 katına çıkardıklarını belirten BT Group CEO’su MICHAEL RAKE, sonuçtan memnun. “Şimdi BT’de yeni bir dönem başlıyor. Bu kez değişim büyümek üzerine olacak” diyor. BT Group’un hedefi Türkiye’nin de aralarında bulunduğu bölgenin yanı sıra Güneydoğu Asya ve Güney Afrika’da büyümek. Özellikle Türkiye pazarına dair büyük hedefleri olduğunu belirten Rake, “Bugün Türk şirketlerinin her zamankinden daha fazla globalleştiğini görüyoruz. BT’nin burada olma nedeni de bu. BT olarak biz de destek olacağız” diye konuşuyor. BT Group, dünyanın önde gelen telekom şirketlerinden. Bundan 5 yıl öncesine kadar yaşadığı sıkıntılarla gündemdeydi. 4 yıl önce BT’de değişim için düğmeye basıldı. Değişimin nedeni, dünya telekomünikasyon devinin artan maliyetler ve kronikleşen kâr sorunu karşısında artık daha fazla yol alamayacak hale gelmesiydi. Özellikle bir çeyrekte tam 2 milyar sterlin kaybetmesi bardağı taşıran son damla oldu. İlk etapta yönetimde değişikliğe gidildi. Ardından müşteri, sermaye ve maliyet yapısı gözden geçirildi. Acı reçeteler devreye alındı ve BT o süreçte 30 bin çalışanıyla yollarını ayırdı. Global krizin en sancılı dönemlerine denk gelen bu değişimle ilgili olarak “Bu bir ölüm kalım mücadelesiydi” diyen BT Group CEO’su Michael Rake, 4 yıllık yolculukta gelinen noktadan memnun. Güven duyulan bir yönetim oluşturduklarını ve güçlü bir bilanço yarattıklarını söylüyor. “Yapılan bu düzenlemeler, 3 yıl içinde kârlılığımızı 2 katına çıkarmamızı sağladı. Sağlıklı bir nakit akışına kavuştuk. Artık stratejiyi daha az tartışırken, daha çok icraya odaklanıyoruz. Yatırımlarda ana işimizi göz önünde bulunduruyoruz. Her adımda kendimizi daha fazla iyileştirerek rekabet etmeye özen gösteriyoruz” diye konuşuyor. 2007 yılında Türkiye’deki varlığını 3 katına çıkarma hedefi koyan BT, yaşadığı olumsuzluklar ve global kriz nedeniyle bu büyümeyi de gerçekleştirememiş durumda. Bugün Türkiye’deki pozisyonlarından memnun olmadıklarını ifade eden Rake, burada daha iyi bir pozisyonda olmak istediklerini söylüyor. Türkiye hedeflerine ilişkin olarak şöyle konuşuyor: “Şu anda burada takım olarak güçlü bir tabana sahibiz. Önümüzdeki yıllarda Türkiye operasyonu olarak çok daha hızlı büyüyeceğiz. Bugün Türk şirketlerinin her zamankinden daha fazla globalleştiğini görüyoruz. Türk şirketleri için Avrupa, Ortadoğu ve Afrika’da çok fazla fırsat var. Türk holdinglerin orada şirketler satın aldıklarını, operasyonlarını yurtdışına taşıdıklarını görüyoruz. BT’nin Türkiye’de olma nedeni de bu. BT olarak biz de destek olacağız.” BT Group CEO’su Michael Rake, grubun son dönemde yaşadığı kritik değişimi, dünyadaki ve Türkiye’deki büyüme rotalarını Capital’e anlattı...~

Capital: Birkaç yıl önce BT yeniden yapılanma geçirdi. Bu yeniden yapılanmaya neden ihtiyaç duyuldu?
- Çünkü, sadece bir çeyrekte 2 milyar sterlin kaybettik. BT 4 yıl önce gerçek bir krizle karşı karşıya kaldı. Bu nedenle büyük bir değişime ihtiyaç duyuldu. O dönem birçok önemli sorunla yüzleşmek durumundaydık. Sorunların çözümü için ilk etapta yönetimi değiştirdik. Hisse almak yerine gerçek varlıklara yatırım yapmaya karar verdik. Müşteri, sermaye ve maliyet yapımızı yeniden gözden geçirdik. Önemli düzenlemeleri devreye aldık. Tüm bu süreçte yönetim çok iyi bir iş ortaya koydu. Rakamlarla konuşmak gerekirse yapılan bu düzenlemeler, 3 yıl içinde kârlılığımızı 2 katına çıkarmamızı sağladı. Sağlıklı bir nakit akışına kavuştuk. Türkiye’nin de bir parçası olduğu global hizmetler bölümü her zaman müşteriler için çok iyi işler ortaya çıkardı. Ancak yapılan en önemli iş, maliyetleri iyileştirmek oldu. Hissedarlarımız için olduğu kadar müşterilerimiz için de önemli bir değer yarattık. Son 3 yıldır başarmaya çalıştığımız da buydu.

10  başlıkta dönüşümün özeti
1- Global krizin yarattığı zorlukların dışında şirketimiz kârlılık sorunu yaşıyordu, hisse değeri yüzde 75’lere varan oranda düştü.
2- Bu süreçte 30 bin kişiyi işten çıkarmak ve grubun maliyet yapısını değiştirmek hiç kolay olmadı.
3- Sorunların çözümü için ilk etapta yönetimi değiştirdik. Hisse almak yerine gerçek varlıklara yatırım yapmaya karar verdik.
4- Müşteri, sermaye ve maliyet yapımızı yeniden gözden geçirdik. Önemli düzenlemeleri devreye aldık.
5- Rakamlarla konuşmak gerekirse yapılan bu düzenlemeler 3 yıl içinde kârlılığımızı 2 katına çıkarmamızı sağladı. Sağlıklı bir nakit akışına kavuştuk.
6- Türkiye’nin de parçası olduğu global hizmetler bölümü her zaman müşteriler için çok iyi işler ortaya çıkardı.
7- Yapılan en önemli şey, maliyetleri iyileştirmek oldu. Hissedarlarımız için olduğu kadar müşterilerimiz için de önemli bir değer yarattık.
8- Artık stratejiyi daha az tartışırken daha çok icraya odaklanıyoruz. Yatırımlarda ana işimizi göz önünde bulunduruyoruz.
9- Her adımda kendimizi daha fazla iyileştirerek rekabet etmeye özen gösteriyoruz. Şimdi yapmaya çalıştığımız ise oluşturduklarımızı sürdürmek.
10- Sonuçta güçlü bir bilanço yarattık, güven duyulan bir yönetim oluşturduk, sağlam bir nakit akışımız var, emeklilik planına önemli miktarda para koyduk.

Capital: Bu süreç sonrasında şirkette nelerdeğişti? Bugün işe, kârlılığa ve rekabete bakış açınız nasıl?
- Maliyet kontrolünde güçlendik, sermaye harcamalarına daha çok dikkat eder hale geldik. Bugün geldiğimiz noktada daha fazla hesap verme sorumluluğu hissediyoruz. Artık stratejiyi daha az tartışırken daha çok icraya odaklanıyoruz. Yatırımlarda ana işimizi göz önünde bulunduruyoruz. Her adımda kendimizi daha fazla iyileştirerek rekabet etmeye özen gösteriyoruz.~

Capital: Yeniden yapılanmanız global krizin en şiddetli yaşandığı döneme denk geldi. Bunu nasıl başardınız? Ne tür zorluklarla karşılaştınız?
- Global kriz döneminde yeniden yapılandık, çünkü başka şansımız yoktu. Büyük bir krizle karşılaştığınızda tek yapmaya çalıştığınız onunla başa çıkma mücadelesi vermek oluyor. Bizim yaptıklarımız da BT’nin hayatta kalma savaşıydı. Global krizin yarattığı zorluklar bir yana şirket kârlılık sorunu yaşıyordu, hisse değeri yüzde 75’lere varan oranda düştü. Tüm bunlar olurken bir aksiyon almamız gerekiyordu. Tabii tüm bunlar çalışanlar açısından şoktu. Bu süreçte 30 bin kişiyi işten çıkarmak ve grubun maliyet yapısını değiştirmek hiç kolay olmadı. Ancak bir dönem sonra insanlar bunun gerekliliğini anlayabilecek; çünkü bu, bir ölüm kalım mücadelesi. Şimdi yapmaya çalıştığımız oluşturduklarımızı sürdürmek. Güçlü bir bilanço yarattık, güven duyulan bir yönetim oluşturduk, sağlam bir nakit akışımız var, emeklilik planına önemli miktarda para koyduk.

"TÜRKİYE OPERASYONU HIZLI BÜYÜYECEK"
HEDEFLER TUTMADI
2008, kriz yılıydı. O zamandan bu yana çok şey değişti. Belki dünyanın diğer ülkelerindeki diğer şirketlere baktığınızda da hedefler tutmadı. Türkiye her ne kadar çok iyi bir büyüme performansı gösterse de global ekonomi şimdi gerçekten global. Dünyanın diğer bölgelerinde bir şey olunca bu, her yerde hissediliyor.
GÜÇLÜ KONUM
Şu anda burada takım olarak güçlü bir tabana sahibiz. Sahip olduğumuz odaklanma, ürün ve hizmetlerle de güçlü bir konumdayız. Dolayısıyla önümüzdeki yıllarda Türkiye operasyonu olarak çok daha hızlı büyüyeceğiz. Bugün Türk şirketlerinin her zamankinden daha fazla globalleştiğini görüyoruz.
FIRSAT SAYISI FAZLA
Türk şirketleri için Avrupa, Ortadoğu ve Afrika’da çok fazla fırsat var. Türk holdinglerin orada şirketler satın aldığını, operasyonlarını yurtdışına taşıdığını görüyoruz. Bu, her zamankinden daha hızlı bir şekilde gelişiyor. Bu da Türkiye için çok önemli. BT’nin burada olma nedeni de bu. BT olarak biz de destek olacağız.
BİZE İHTİYAÇ VAR
Türk şirketleri büyüdükçe biz de büyüyeceğiz. Türkiye operasyonu Türk iş dünyasını desteklerken Türkiye’ye yatırım yapmak isteyen global şirketlere de destek verecek. Bize ihtiyaçları var. Çünkü altyapı konusunda, bağlantının güvenliği konusunda endişelenmek istemezler. Bu şekilde bu şirketler ana işlerine odaklanarak bütün enerjilerini işlerine verecek. Bu durum da BT’nin Türkiye operasyonu için fırsat olacak.

Capital: Kârlılık geride bıraktığımız dönemde BT’yi en çok zorlayan konuların başında geliyor. Bugün kârlılık stratejiniz nedir?
- Kârlılık stratejimiz çok basit: Geleceğe yatırım yapıyoruz. Nakit akışına önem veriyoruz. Yeteneklerimizi, özellikle global hizmetler alanında büyüme sağlayacak şekilde destekliyoruz. Kârlılık beklentimizde global hizmetler önemli bir rol oynuyor.~
Bu alanda yaptığımız kontratlar 500-600 milyon sterlinlik hacme sahip. Bu kontratları uzun vadeli olarak oldukça zorlu ekonomik koşullarda yönetmek ve daha kârlı hale getirmek en temel hedefimiz. Son birkaç yıldır global hizmetler için pozitif kârlılık yaratmaya çalıştık ve bunu başardık. Şimdi de network verimliliğini daha üst noktaya çıkarmaya çalışıyoruz. Müşteri hizmetleri servislerimizi iyileştiriyoruz. Birleşik Krallık’taki müşteri hizmetlerimizi geliştiriyoruz. Orada büyük bir yayıncılık işimiz var, o noktada da çalışmalarımız hep işi daha da geliştirmek üzerine devam ediyor. Örneğin güçlü ve cazip karma paketlerimiz var. Bu paketler hem televizyon yayıncılığı hem sabit hat çözümlerini bir arada sunuyor. Birleşik Krallık’ta SKY ile lider bir pozisyondayız. Uydu elbette artık eski bir teknoloji, ancak fiber gelecek birkaç yıl içinde daha da ilginç hale gelecek. BT de 2012 yılında fiber alanında çok güçlü olacak. Birleşik Krallık’ta 4 milyon WiFi noktamız var.

Capital: Türkiye’de birçok telekomünikasyon şirketi kârlılığından fedakarlık ediyor... Siz bu duruma ne diyorsunuz?
- Türkiye’deki duruma dair bir şey söyleyemeyeceğim. BT’nin pozisyonunda, biz kârlılık sorunu yaşadığımızda bilançoları daha da güçlendirme ihtiyacı hissettik, kültürümüzü ve tutumumuzu değiştirdik. Maliyetlerimizi düşürdük. Daha hesapverebilir bir konuma ulaştık. Şimdi işimizi büyütebiliriz diyoruz. Geleceğe dönük daha çok yatırım yapma şansımız var. Biz borçlarımızı azalttık, çünkü gelecekte daha rahat ve esnek davranmak istiyoruz. Yatırımlarımızı uzun dönemli kâr yaratan alanlara yapacağız. Yatırım yaparken alacağımız geri dönüşe özellikle önem veriyoruz. İş sonuçta risk demek. Kârlılıktaki düşüşü sadece yatırım dönemlerinde çok kısa süreli olması koşuluyla göze alabiliriz. Bundan sonra da kârlılığa genel bakışımız bu olacak.

"BÜYÜMENİN ROTASI DEĞİŞTİ"
“MÜŞTERİLERİ TAKİP EDİYORUZ”
Büyümenin rotası değişti. Güney Afrika ve Güneydoğu Asya’da birçok fırsat var. Eurosia Bölgesi de önemli. Bu gelişmekte olan pazarlar, açık bir şekilde global servisler için kritik öneme sahip. Bu nedenle biz de global müşterilerimizi takip ediyoruz. Onlar nereye yatırım yaparsa biz de onları takip edeceğiz. Kaçınılmaz olarak onların gideceği yerleri takip edip, oralara gideceğiz.
“ÇÖZÜM ÜRETECEĞİZ”
Örneğin onlar, Türkiye’ye gelip yatırım yaparsa biz de burada olmak zorundayız. Aynı şekilde Çin’de, Endonezya’da ve Brezilya’da yatırım yaparlarsa biz de onları takip edeceğiz. Büyük bir network’ümüz var. Amacımız onlara oralarda da yardım etmek. Örneğin bir Türk şirketi bölgesel ya da global olduğunda, network’ünü global olarak yönetmek istediğinde biz onlara çözüm üreteceğiz.~

Capital: BT mobil kolu olmayan tek büyük oyuncu... Bu bir dezavantaj mı?
- Hayır, bir dezavantaj değil. Mobil alanda kâr marjları düştü. BT daha önce sahip olduğu Cellnet’i satarak bu alanı bıraktı. Bugün ise mobil, ilgi alanımızda değil. Bir noktanın altını çizmek istiyorum: BT dünyadaki herhangi bir şirketten daha çok kendini yeniden keşfetmiş bir şirket. Her ne kadar mobilde olmasak da BT’nin mobilde olması gerektiğine de inanıyoruz. Ancak bu mutlaka bir mobil network’e sahip olmayı gerektirmiyor. Mobiliteyi farklı birçok network üzerinden yaratabileceğimiz çok sayıda çözüm var. Örneğin iş ortaklarımıza mobil çözümleri çok iyi fiyatlarla sağlayabiliyoruz. Ayrıca gelecek bize bakır, fiber ve Wi-Fi bazlı iletişim çözümlerini bir arada sunacak.

Capital: Peki sabit hat için gerçekten bir gelecek var mı?
- Elbette. Evde kullanım için, fiber network üzerinden televizyon izlemek için de sabit hat gerekiyor. Hızlı fiber ile iyi kalitede yayıncılığa ulaşmak mümkün. İngiltere’de son 10 yıldır ilk kez son çeyrekte sabit hat kullanıcı sayısına 70 bin kişi daha eklendi. Çünkü İngiltere’de 4 milyon noktada, kullandığınız cihaz ister Ipad ister Blackberry olsun çok hızlı bir şekilde video ya da bilgi indirebiliyorsunuz. Bu teknoloji 3G’den çok daha iyi. Sabit hatta olanaklar da çok iyi. İnsanlar sabit hattın sunduğu bu olanaklardan dolayı bugün GSM kadar sabit hat kullanmaya başlıyor.

"YENİ BİR DÖNEM BAŞLIYOR"
KRİTİK HİZMET
Şimdi BT’de yeni bir değişim, yeni bir dönem başlıyor. Bu kez değişim büyümek üzerine olacak. Büyümek için global hizmetler önemli. Çünkü global hizmetler dünyanın dört bir yanındaki büyük şirketlere network sunuyor. Bu da kritik bir hizmet.
BÜYÜME ALANLARI
Bunu dünyada sadece 3 şirket yapıyor. Bu şirketlerden biri de biziz. BT olarak önümüzdeki büyüme döneminde Güney ve Latin Amerika, Güneydoğu Afrika ve Güneydoğu Asya ülkelerinde büyüyeceğiz.
TÜRKİYE’NİN POZİSYONU
Büyümeyi planladığımız ülkeler arasında Türkiye de çok önemli bir pozisyonda. Bu ülke büyük nüfusu, doğru demografik yapısı ile bizim için oldukça ideal ve önemli. Şirketi büyütmek için gerekli motivasyonumuz ve azmimiz de var.

Capital: Rekabet son dönemde nasıl değişti? Sektörde son dönemde yaşanan en önemli değişim ne oldu?
- Telekomünikasyon sektöründe fiyatlarda önemli bir düşüş oldu. Eskiden sabit hatla telefon konuşması yapmak, iletişim kurmak oldukça maliyetliydi. Şimdi dünyanın birçok noktasında sabit telefon hattıyla konuşmak neredeyse bedava. Bizim rekabette maliyet yapımızı buna adapte etmemiz gerekiyor.~
Zaten sabit hatları mobil hatlara kaptırdıktan sonra iş yapımızı baştan yeniledik ve deyim yerindeyse işi yeniden icat ettik. Bugün gelinen noktada sabit hat yayıncılığı ve fiber hizmetler başladı. Şimdi de büyümemiz gerekiyor. Gelir bazında büyüme fırsatları peşindeyiz.

Capital: Türkiye’ye getireceğiniz yeni teknolojiler var mı?
- Türkiye’de de Wi-Fi her yerde olacak. Burada operatörler daha fazla hız için çalışıyor. Herkes iyi işler yapıyor. Güvenlik hakkında şu anda çok kaygılı değiliz. Ancak önümüzdeki dönemde güvenlik daha fazla gündemde olacak. Wi-Fi, Birleşik Krallık ve birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de oldukça öne çıkacak ve önemli hale gelecek. Çünkü, Wi-Fi çok daha iyi bir network deneyimi sunuyor. Bu teknoloji çok daha hızlı ve kullanılan akıllı telefon gibi cihazlarda 3G network’ünden çok daha iyi ve fazla olanak sunuyor. Bu nedenle bu trend Türkiye ekonomisinde akıllı telefonlar hızla yayılırken daha da gelişecek.

Capital: BT 2002 yılından itibaren Türkiye’de... Pozisyonunuzdan memnun musunuz?
- Değiliz. Burada daha iyi bir pozisyonda olmak istiyoruz. İşbirlikleriyle ilerliyoruz. Yerel müşterilerimize en iyi network hizmetlerini vermeye çalışıyoruz. Dolayısıyla lokal oyuncular için bir tehdit değiliz. Zaten Türkiye’de perakende ayağında faaliyet göstermiyoruz. Televizyon ya da mobil hizmetler vermeye çalışmıyoruz. Global oyunculara ya da global Türk müşterilerimize hizmet vermek istiyoruz. Yerel telekom şirketleriyle, altyapı şirketleriyle iş ortaklığı yaparak ilerlemek niyetindeyiz. Bu oyuncular işlerini büyütürken ve dünyada yayılırken onların network’lerini yönetebiliriz.

YENİ DÖNEM TRENDLER NELER OLACAK?
“İŞGALE GEREK YOK”
Siber güvenlik her zamankinden daha önemli hale gelmeye başladı. Artık bir ülkeyi işgal etmenize gerek yok, sadece siber bir saldırı düzenlemek yeterli. Bu konular oldukça kritik bir önem taşıyor.
GÜVENLİ ORTAMLAR
Sektör de bu siber saldırılara karşı güvenli ortamlar yaratmak için önemli sorunlarla yüzleşiyor. Yeni teknolojiler hızla gelişiyor.
YENİ TEKNOLOJİLER
4G geliyor, 3G’nin yerini alacak. Analog televizyonlardan dijital televizyonlara doğru bir yöneliş var. İngiltere’de bu yönde bir gelişim söz konusu. Yani güvenlik, hızlı teknoloji gelişimi ve hız trendlerin ana konusu olacak.