Blockchain devrimi

Dünyayı değiştiren teknolojiler dediğimizde, herkesin dilinde üç aşağı beş yukarı aynı liste var. Bulut, büyük veri, nesnelerin interneti, artırılmış gerçeklik, otonom araçlar, yapay zeka ve diğerleri… Bu listeye çok iddialı ama bir o kadar da mütevazı bir başlık daha ekleniyor: Blockchain. İlk defa duymuş olabilirsiniz, üzülmeyin, yalnız değilsiniz. Blockchain an itibariyle daha çok girişimcilerin ve fintech dünyasının gündeminde… Ancak tsunaminin büyüklüğü yeni yeni fark ediliyor. Üstelik bu sefer sadece iş dünyası değil, dünya düzeni de önemli bir dönüşümün eşiğinde... Blockchain’in potansiyelini idrak edebilmek için önemli bir çaba harcamanız gerekiyor. Zira internette sıradan bir araştırma yapacak olursanız blockchain eşittir bitcoin diye algılayacaksınız. Evet, doğrudur bitcoin, blockchain platformu üzerinde çalışıyor. Evet, haklısınız bitcoin enteresan bir vaka. Seveni kadar nefret edeni, inananı kadar saçmalık olarak göreni var. Ancak bu arkada yatan platformun sıra dışı yetenekleri olduğunu değiştirmiyor. Araştırmaya devam ettiniz, yine potansiyel bir tuzakla karşı karşıyasınız. Bu sefer platformun dağıtık bir veritabanı olduğunu öğrenip sıradanlaştıracaksınız. Yılmayın, zorlayın, inceleyin, keşfedin. Zira blockchain interneti yeni baştan tanımlamaya aday. Hazırlanın. 2017 blockchain yılı olacağa benziyor. Gelin 7 maddede blockchain devrimine göz atalım.
#Yeniİnternet: Evet, internet baştan tanımlanıyor. Bu seferki Web 2.0’dan bile daha iddialı bir dönüşüm. Yeni internet “güven” üzerine inşa ediliyor. Ve bu yeni düzen, mevcut sistemde güven sağlamak amacıyla kurulmuş bütün oyuncular için fırsatları ve tehditleri beraberinde getiriyor. Akla gelen ilk isimler bankalar, aracı kurumlar, noterler, takas merkezleri, kredi kartı şirketleri, tapu daireleri… Aracı kurumlar derken her türlü aracıdan bahsediyoruz. Listede Airbnb de var, Uber de… Yıkıcı inovasyonun liderlerini bile tehdit eden bir fırtına söz konusu.
#GüvenEkonomisi: Markete gittiniz. Cebinizden 10 lira çıkardınız. Alışverişinizi yaptınız, çıktınız. İsminizi vermediniz, kimliğinizi göstermediniz, bankanız aranmadı, kredi notunuza bakılmadı, şifreniz sorulmadı. Çünkü market için önemli olan ödemenin yapılmış olması; gerisi hikâye... Diyelim ki aynı ürünü almak için kredi kartınızı çıkardınız. Bu sefer durum farklı. Siz yumurta alacaksınız diye sizin gerçekten 10 liranız olduğunu ya da olabileceğini ispat edebilmek için yer yerinden oynuyor aslında. Market, banka, kredi kartı şirketi arkada konuşuyor. Bu kişi vardır, hesabı mevcuttur, kendisinin yapacağı 10 liralık harcamaya kefiliz diyorlar birbirlerine. Bütün bu dev çaba sizin varlığınızla kimliğinizi, kimliğinizle maddi durumunuzu ilişkilendirebilmek için… Blockchain altyapısı işte bütün bu yapay düzeni ortadan kaldırıyor. Sizin siz olduğunuzu, kimliğinizi, maddi durumunuzu aracılara ihtiyaç duymadan ispat ediyor. Yeni bir güven ekonomisi kuruluyor bu sayede.
#AracısızDüzen: Günümüzde aracılar birbirlerini tanımayan partilere güven sağlamakla yükümlü… Güven ekonomisine geçilmesiyle birlikte çoğu aracıya ihtiyaç kalmıyor. Airbnb’yi düşünün mesela… Ev sahibi karşısındaki kişinin güvenilir biri olduğunu, parasını alacağını, evinin yıpranmayacağını, güvencede olduğunu bilirse neden ekstra komisyon ödesin?
#SanalBen: Güven derken sadece para odaklı işlerden bahsetmiyoruz. Kimliğiniz, varlığınız, özlük bilgileriniz de koruma altına giriyor. İnternette her yere iz bırakmıyor, bilgilerinizi başka kurumların kullanımına sunmuyorsunuz.
#DefteriKebir: Sistem dünya çapında bir defteri kebiri beraberinde getiriyor. Herkesin kendi hesabını ayrı tuttuğu bir düzen yerine bütün hesapların bir zincir halinde eklemlendiği dev bir sistem söz konusu… Şirketlerin mali yapısı da bu minvalde yeniden şekilleniyor.
#YeniPara: İşte bu yeni düzen beraberinde yeni para birimlerinin ortaya çıkmasını da tetikliyor. Ülkelerden, merkez bankalarından bağımsız bu birimler kendi içlerinde oldukça tutarlı bir sistem üzerine inşa ediliyor. Bitcoin bu yoldaki ilk adımlardan biri… Şimdilik en popüleri, en bilineni ama yalnız değil. Pek çok alternatifi bulunuyor.
#YeniBirDüzen: Etkilenebilecek pek çok kurum blockchain’e karşı koymak yerine uyum sağlamaya, yeni iş modelleri oturtmaya, tehdidi fırsata çevirmeye çalışıyor. O yüzden en büyük ilgi finansal kurumlardan ve fintech şirketlerinden geliyor. Airbnb üyelerinin kimlik bilgilerini blockchain’e taşıdı bile… İsveç tapu dairesi blockchain’i test ediyor. Filipinler Merkez Bankası blockchain’i destekleyen yeni bir para birimini sürmeye hazırlanıyor. Müzik piyasası telif haklarını blockchain’e taşıyor. Evet, yeni bir dönemin eşiğindeyiz. Harekete geçmekte fayda var.