Üretken yapay zeka

Yapay zeka (YZ/AI) hiç olmadığı kadar gündemde… Üstelik artık yeni bir unvanı da var; “Generative AI”. Kalıp şimdiden dillere yerleşti. Bu terimi Türkçemize, “üretken yapay zeka” diye taşıyabiliriz. Geçen ay köşemizi üretken yapay zekanın gündeme gelmesini sağlayan ChatGPT’ye ayırmıştık. Çevremde ChatGPT’ye karşı gösterilen tepkiyi üçe ayırabilirim.

• İlgisizler: Tahminlerimin ötesinde bir çoğunluk konuya ilgisiz davranıyor. Duyup geçiyor, denemeye yeltenmiyorlar. Üretken YZ’nin gündelik hayatı, eğitim sistemini ve iş dünyasını nasıl değiştireceğini hissetmiyor, belki de inanmak istemiyorlar.
• Temkinliler: Sayıları az değil… Konunun gereğinden fazla büyütüldüğünü, o kadar da sıra dışı bir durumun olmadığını düşünenler bu grupta yer alıyor. Zira ChatGPT, özellikle Türkçe iletişimde, basit soruları yanlış cevaplayabiliyor. Değerli bir okurumun verdiği örneği paylaşmadan geçmeyeyim. Sisteme, “Zamanya” ve “Saatsiz Ülke” romanlarının yazarı kimdir diye sorunca Yiğit Kulabaş yerine Yakup Kadri Karaosmanoğlu cevabını almış. Yetinmeyip yanlış cevabı olmadık detaylarla süslemiş ChatGPT.
• Coşkulular: Ezber bozan sorularla sistemi zorlayanlar, gelen cevap karşısında hayranlığa kapılıp soru üzerine soru yağdıranlar, ödev yaptıranlar, hemen her gün kullananlar ise bu listede. Bir arkadaşımın İngilizce sorduğu soruya verdiği cevap inanılmaz mesela… Yerimiz kısıtlı olduğu için sadece soruyu paylaşıyorum: “Karamazov Kardeşler’de yazar romanın başında baba Karamazov’un öldürüleceğini yazıyor. Bu konudaki fikrin nedir?”

BİLMEK, ÖĞRENMEK, ÜRETMEK

Benim de dahil olduğum coşkulular grubu, arada bazı cevapların yanlış verildiğinin farkında elbette. Sonuçta zeka, sıra dışı bir alan. Renkli bir anımdır: Ortaokuldayım; coğrafya öğretmenimiz sözlüye kaldırdı. Tek kelime söylüyor, cevap bekliyor bizlerden. Bana “Detroit” diye sordu. Bilmiyordum. “Çin’de bir delta” diye uydurdum ya tutarsa diyerek… Hocamızın kahkahalarını hala hatırlıyorum.

Geçen yazıda da belirtmiştim; ChatGPT’nin beta sürümü internete bağlı değil. 2021 ve öncesindeki verilerle eğitilmiş durumda. Arada yanlış cevap verebileceğini en başta söylüyor zaten. Tüm bunlara rağmen yanlış verdiği cevapta bile benim ortaokul performansıma göre daha başarılı. Michael Jackson yazdı demiyor sonuçta; Türkçe yazılmış bir roman için bir başka Türk yazarın ismini veriyor. Elbette zamanla öğrenecek doğru cevabı…

Google Translate’i düşünün. İlk günlerdeki performansıyla bugünkü arasında nasıl bir fark olduğunu bizzat deneyimlediniz. Öğrenebilen, yorumlayabilen, kendini geliştirebilen bir zekadan bahsediyoruz. Üstelik artık bilmekle yetinmiyor, üretebiliyor da…

ÜRETKEN YAPAY ZEKA

Bugün ‘‘Üretken YZ’’ alanında çalışan 500’e yakın start up var. ChatGPT’yi sunan OpenAI bunlardan yalnızca biri. Geçen yıl piyasaya sundukları DALL-E de kendinden bolca söz ettirmişti. Adıyla hem WALL-E’ye hem de Salvador Dali’ye selam veren çözüm, verdiğiniz tarife uygun görseller üretiyor: “DALL-E, Times Meydanı’nda kaykayla dolaşan bir oyuncak ayı görseli hazırlar mısın?” Benzer yetenekleri olan bir diğer alternatif de MidJourney; Discord kullanıcılarının medar-ı iftiharı…

Geçen aylarda popülerleşen Lensa da üretken YZ alanına güzel bir örnek. Bugün pek çok kişinin profil resminde Lensa tarafından hazırlanmış avatarlar var. Sisteme 20 resminizi yüklüyorsunuz; Lensa size iddialı, çekici ve genç göründüğünüz onlarca çizim sunuyor.

İngilizce metin üretiminde Writesonic, Jasper, Copy.AI, Jarvis, Rytr ve niceleri dikkat çekiyor. Benim için vazgeçilmezlerden biri Grammarly. Yazdığınız metni kontrol etmekle kalmıyor, bazı cümleler için alternatifler de öneriyor.

YAKIN GELECEK 

Microsoft OpenAI’a bugüne kadar 1 milyar dolar yatırım yaptı. 10 milyar dolarlık bir yatırım daha yapması bekleniyor. Şirket şimdiden bulut çözümü Azure’un OpenAI destekli çözümünü piyasaya sunacağını açıkladı. Başta Word, Outlook ve PowerPoint, pek çok ürününün içine Open AI çözümlerinin gireceği söylentiler arasında. Google’ın da DeepMind aracılığıyla alternatif çözümler sürmesi bekleniyor.

Tekrarlayalım: Değişim tahmin ettiğinizden çok daha hızlı gerçekleşecek. Hazır mısınız?