Yarına şekil vermek

Haziran itibarıyla temkinli bir normalleşme sürecine girdik. Ancak salgın dünyanın farklı coğrafyalarında etkisini artırarak sürdürüyor. İkinci bir dalganın başlama ihtimali oldukça yüksek. Uzun bir süre daha salgın gündemimizi meşgul edecek. Pandemide şirketler, ilk haftalarını savunmayla geçirdi. Önce yangın kontrol altına alındı, sonrasında günü kurtarma çalışmalarına geçildi. Savunma ve atak dengelendi. Şimdi ise vakit yarınlara şekil verme, potansiyeli yeniden keşfetme zamanı. 

BEKLENTİYİ DOĞRU OKUMAK Yarına şekil verebilmek için yeni beklentileri doğru okumak gerekiyor. Temkinli normalleşme sürecinde de gördüğümüz üzere başta sosyal mesafe, hijyen ve temassızlık olmak üzere pek çok yeni ve kalıcı alışkanlıklar edindik. Dijitalleştik. Yapılan araştırmalar, büyük çoğunluğun pandemi döneminde yeni deneyimlerle tanıştığını söylüyor. E-ticaret bu deneyimlerin başında geliyor. ABD’de halkın üçte biri pandemi öncesinde e-ticareti hiç denememiş. Pandemiyle birlikte bu kişilerin yüzde 25’i internet üzerinden alışverişle tanışmış. Bu büyük bir oran... Türkiye’de de benzer bir durum var. İnternet şirketlerinin hızlı yükselişi devam ediyor. Beklentiler arasında sağlık güvencesi, hijyen, dijitalleşme ve temassızlık ön planda. Hızlıca göz atalım: -Temassız yetenekler popülerleşti. Çoğu bankanın yıllardır sunduğu ama pek de bilinmeyen ATM’lerden QR kod ile para çekme özelliği buna güzel bir örnek. Keza, kartlı ödemelerde temassız POS kullanımı yoğunlaştı. -Çin’de eve teslim uygulamaları, kuryelerin konum bilgisinin yanı sıra vücut ısısını da paylaşmaya başladı. -Maske ve siperlik kullanımı servis sektöründe hızla yaygınlaştı. -Her türlü tesiste hijyen ve sağlık kontrollerine ekstra önem verilmeye başlandı. -Diyetisyenden psikoloğa pek çok uzmanlık sahibi hizmetlerini internet ortamına taşıdı. 

ÖNE ÇIKANLAR Türkiye’de ve dünyada pek çok firma mevcut altyapısını dönüştürerek yeni ürün ve servisler geliştirdi. Bunların bir kısmı kâr amacı gütmeyen, salgınla mücadeleye destek için atılan adımlar oldu: -Arçelik, Aselsan, Baykar ve Biosys tarafından yürütülen ortak çalışmayla yoğun bakım tipi solunum cihazı üretimine başlandı. -Dyson da yine benzer şekilde solunum cihazı üretimine başladı. İngiltere için 10 bin adet solunum cihazı üreten şirket, cihazları sıfırdan tasarladı. Projeye 20 milyon GBP yatırım yapıldı. -Mercedes ve AMG F1, solunum cihazlarına alternatif bir cihaz (CPAP) geliştirerek tasarımı herkesin erişimine açtı. Normal şartlarda F1 pistonları ve turbo-şarjları üreten makineler bu amaçla kullanılıyor. CPAP sayesinde solunum cihazlarının ağır hastalara ayrılması sağlanıyor. -Tesla vantilatör prototipleri geliştirdi. -Ford Otosan yüz siperliği ve entübasyon kutusu üretimine başladı. -Tekstil ve ayakkabı sektöründeki pek çok firma seri maske üretime başladı. -P&G ve Gillette el dezenfektanı üretmeye başladı. Pek çok şirket COVID ile birlikte yeni servis ve ürünlerini piyasaya sürdü. -Çin’de Lin Qingxuan isimli kozmetik firması pandemi nedeniyle mağazalarını kapatmak zorunda kalınca yüzlerce güzellik danışmanını internet üzerinden servis verecek şekilde dönüştürdü. Wechat üzerinden ilham veren danışmanlar sayesinde satışlar ikiye katlandı. -Formula 1 yarışlarının durmasıyla birlikte F1 bazı ülkelerde gerçek yarışçılarla e-spor’a geçti. -Rezervasyon uygulaması Opentable, restoranların faaliyetlerine ara vermesinin ardından birkaç yeni özellik geliştirdi. Süpermarketlere sınırlı sayıda insan alınmasını fırsat bilen şirket eklediği yeni özellik sayesinde marketlere giriş için rezervasyon yapmaya başladı. -Başta Yemek Sepeti, Getir ve Banabi olmak üzere eve teslim uygulamalarında “siparişi kapıya bırak” seçeneği sunulmaya başlandı. Örnekleri çoğaltmak mümkün. Yarının dünyasında başarılı olmak isteyen şirketler, hem kendilerine hem sektörlerine yeniden şekil vermek durumunda. Yarınlar farklı olacak.