- Anasayfa
- Yazarlar
- Ali Özgenç
- İnovasyonda yapılan hatalar
İnovasyonda yapılan hatalar
İnovatif olmayı başarmış şirketlerin bunu sürdürebilmesi ne kadar hayatiyse inovatif bir şirket haline gelmeyi hedefleyenlerin bazı hatalara düşmemesi de o kadar önemli. İnovasyonda sıklıkla yapılan 6 temel hata var:
1. DELEGASYONLA İNOVASYON
Çalışanların eğitimi bir şirkette inovasyonun yayılması, fark yaratacak fikirlerin ortaya çıkması ve anlamlı projeler yapılabilmesi için gerçekten çok önemli. Ancak inovasyonun alttan gelebilmesi için liderlik tavrı, şirket iklimi gibi unsurların yerli yerinde olması gerekir.
Bunlar, henüz tamam değilse işe tepeden başlamak daha kolay ve hızlı mesafe aldırır. Özetle inovasyon liderliğinin çalışanlara delege edilmeyip şirket tepe yönetimi tarafından üstlenilmesi gerekir. Öte yandan tepe yönetiminin örnekler oluşturarak ikna edilmesi gerekiyorsa inovasyona alttan başlamak da bir yol olabilir.
2. İNOVASYON = YARATICILIK
İnovasyonu yaratıcılıkla eş anlamlı zannetmek, en sık düşülen yanılgılardan biri. Yaratıcılık, yeni ve özgün bir şeyin ortaya çıkarılması. İnovasyon ise ancak yaratıcı fikirlerin uygulanmasıyla mümkün olabilir. Yaratıcılık aşamasında kalıp inovasyona dönüşememiş birçok örnek var. Xerox dünyanın ilk PC’sini, ilk Word programını, CAD/CAM yazılımını ve daha birçok şeyi geliştirdiği halde bunları ticarileştirmedi ve büyük inovasyon fırsatları kaçırdı. Kodak, dünyanın ilk dijital fotoğraf makinesini geliştirdi ama onu piyasaya sürmedi.
3. İNOVASYON = AR-GE
Özellikle teknik inovasyonlar AR-GE’den başlayabiliyor. Bunlar bazen yeni geliştirilen teknolojilerin uygulamaya sokulmasıyla bazen de AR-GE tarafından geliştirilen yeni ürün fikirleriyle oluyor. Ancak AR-GE, inovasyonların başlayabileceği yerlerden yalnızca biri. İnovasyon diğer çalışanlardan, müşterilerden, iş ortaklarından başlayabilir. İnovasyonun AR-GE ile eşanlamlı olmamasının bir nedeni de inovasyonun yalnızca yeni ürün ve süreçlerle sınırlı olmaması. İş modeli, pazarlama, müşteri deneyimi, hizmetler gibi birçok alanda inovasyon yapılabilir.
Maalesef Türkiye’de devlet tarafından da inovasyon değil, yalnızca AR-GE teşvik ediliyor. Bu yeterli değil. Bloomberg’in yayınladığı AR-GE’ye en fazla para harcayan 20 şirket listesi ile her yıl yayımlanan Dünyanın En İnovatif Şirketleri listelerini karşılaştırırsanız birbirlerini tutmadığını göreceksiniz. İnovasyon AR-GE demek değildir.
4. TEŞVİKLE İNOVASYON
İnovasyona yanlış adımla başlamanın en tipik örneği, bir öneri sistemi oluşturup ucuna da bir ödül koymak. “Ne fikriniz varsa söyleyin” şeklinde anons edilen bu girişimler, çok faydalı olamıyor. Dahası, bu şekilde başladığınız zaman ileride doğru bir şekilde başlamanıza da ket vurabiliyor.
Toplam resmi görmeden ve bazı sistemleri yerli yerine oturtmadan fikir toplayarak başlatılan bir girişim, her ne kadar iyi niyetli olsa da işin yaratıcılık aşamasında kalmasına neden olabilir. Bu da bir şirketi inovatif hale getiremeyeceği gibi inovasyon konusunda da hayal kırıklığı yaratır.
5. İNOVASYON = PROJE
İnovasyon proje ekiplerinin de kullandığı belirli inovasyon araçları, proje metodolojileri var. Değer İno-vasyonu metodolojisi bunlardan biri. Bu metodolojiler önemli ve faydalı elbette ama yeterli değil. Ayrıca, her proje metodolojisi her duruma da uymuyor.
Buna karşın özellikle belli bir metodolojinin temsilciliğini almış danışmanlık şirketleri, herkesi aynı şekilde yönlendirmeye çalışıyor. Bu da doğal olarak ideal bir sonuç vermiyor. Bir şirketi inovatif hale getirmek, bir gruba bir proje metodolojisi öğretmek ve bununla proje yürütebilir hale gelmenin ötesinde bir şey.
6. KONTROL LİSTESİYLE İNOVASYON
İş mükemmelliği, kalite yönetimi araçlarının iş yönetimine uygulanmasıyla ortaya çıkan bir model. Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) tarafından şablonlaştırıldı. Bu şablonun gereklerini tam anlamıyla yerine getiren şirketlerin, belli bir iş mükemmelliği düzeyine ulaşabileceği öngörülüyor. EFQM 2010 yılında kullandığı şablonun içine inovasyonu monte etmeye çalıştı.
Ancak mevcut şablonun yapısını değiştirmek istemediği için ino-vasyon modele yamanarak eklendi. İnovasyon bu şekilde çalışan bir şey değil. Her sektör ve her durum için geçerli bir şablonu da yok. Ve yine bu nedenden inovasyon tek fark yaratıcı! Kaliteli olmak önemli ama artık yetmiyor. Farklı olmak, sürüden ayrılmak lazım. Bunun yolu da inovasyon yönetiminden geçiyor.
Çalışanların eğitimi bir şirkette inovasyonun yayılması, fark yaratacak fikirlerin ortaya çıkması ve anlamlı projeler yapılabilmesi için gerçekten çok önemli. Ancak inovasyonun alttan gelebilmesi için liderlik tavrı, şirket iklimi gibi unsurların yerli yerinde olması gerekir.
Bunlar, henüz tamam değilse işe tepeden başlamak daha kolay ve hızlı mesafe aldırır. Özetle inovasyon liderliğinin çalışanlara delege edilmeyip şirket tepe yönetimi tarafından üstlenilmesi gerekir. Öte yandan tepe yönetiminin örnekler oluşturarak ikna edilmesi gerekiyorsa inovasyona alttan başlamak da bir yol olabilir.
2. İNOVASYON = YARATICILIK
İnovasyonu yaratıcılıkla eş anlamlı zannetmek, en sık düşülen yanılgılardan biri. Yaratıcılık, yeni ve özgün bir şeyin ortaya çıkarılması. İnovasyon ise ancak yaratıcı fikirlerin uygulanmasıyla mümkün olabilir. Yaratıcılık aşamasında kalıp inovasyona dönüşememiş birçok örnek var. Xerox dünyanın ilk PC’sini, ilk Word programını, CAD/CAM yazılımını ve daha birçok şeyi geliştirdiği halde bunları ticarileştirmedi ve büyük inovasyon fırsatları kaçırdı. Kodak, dünyanın ilk dijital fotoğraf makinesini geliştirdi ama onu piyasaya sürmedi.
3. İNOVASYON = AR-GE
Özellikle teknik inovasyonlar AR-GE’den başlayabiliyor. Bunlar bazen yeni geliştirilen teknolojilerin uygulamaya sokulmasıyla bazen de AR-GE tarafından geliştirilen yeni ürün fikirleriyle oluyor. Ancak AR-GE, inovasyonların başlayabileceği yerlerden yalnızca biri. İnovasyon diğer çalışanlardan, müşterilerden, iş ortaklarından başlayabilir. İnovasyonun AR-GE ile eşanlamlı olmamasının bir nedeni de inovasyonun yalnızca yeni ürün ve süreçlerle sınırlı olmaması. İş modeli, pazarlama, müşteri deneyimi, hizmetler gibi birçok alanda inovasyon yapılabilir.
Maalesef Türkiye’de devlet tarafından da inovasyon değil, yalnızca AR-GE teşvik ediliyor. Bu yeterli değil. Bloomberg’in yayınladığı AR-GE’ye en fazla para harcayan 20 şirket listesi ile her yıl yayımlanan Dünyanın En İnovatif Şirketleri listelerini karşılaştırırsanız birbirlerini tutmadığını göreceksiniz. İnovasyon AR-GE demek değildir.
4. TEŞVİKLE İNOVASYON
İnovasyona yanlış adımla başlamanın en tipik örneği, bir öneri sistemi oluşturup ucuna da bir ödül koymak. “Ne fikriniz varsa söyleyin” şeklinde anons edilen bu girişimler, çok faydalı olamıyor. Dahası, bu şekilde başladığınız zaman ileride doğru bir şekilde başlamanıza da ket vurabiliyor.
Toplam resmi görmeden ve bazı sistemleri yerli yerine oturtmadan fikir toplayarak başlatılan bir girişim, her ne kadar iyi niyetli olsa da işin yaratıcılık aşamasında kalmasına neden olabilir. Bu da bir şirketi inovatif hale getiremeyeceği gibi inovasyon konusunda da hayal kırıklığı yaratır.
5. İNOVASYON = PROJE
İnovasyon proje ekiplerinin de kullandığı belirli inovasyon araçları, proje metodolojileri var. Değer İno-vasyonu metodolojisi bunlardan biri. Bu metodolojiler önemli ve faydalı elbette ama yeterli değil. Ayrıca, her proje metodolojisi her duruma da uymuyor.
Buna karşın özellikle belli bir metodolojinin temsilciliğini almış danışmanlık şirketleri, herkesi aynı şekilde yönlendirmeye çalışıyor. Bu da doğal olarak ideal bir sonuç vermiyor. Bir şirketi inovatif hale getirmek, bir gruba bir proje metodolojisi öğretmek ve bununla proje yürütebilir hale gelmenin ötesinde bir şey.
6. KONTROL LİSTESİYLE İNOVASYON
İş mükemmelliği, kalite yönetimi araçlarının iş yönetimine uygulanmasıyla ortaya çıkan bir model. Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) tarafından şablonlaştırıldı. Bu şablonun gereklerini tam anlamıyla yerine getiren şirketlerin, belli bir iş mükemmelliği düzeyine ulaşabileceği öngörülüyor. EFQM 2010 yılında kullandığı şablonun içine inovasyonu monte etmeye çalıştı.
Ancak mevcut şablonun yapısını değiştirmek istemediği için ino-vasyon modele yamanarak eklendi. İnovasyon bu şekilde çalışan bir şey değil. Her sektör ve her durum için geçerli bir şablonu da yok. Ve yine bu nedenden inovasyon tek fark yaratıcı! Kaliteli olmak önemli ama artık yetmiyor. Farklı olmak, sürüden ayrılmak lazım. Bunun yolu da inovasyon yönetiminden geçiyor.
