En meydan okuyucu yıl

Donald Trump, 2019’a yeni Meclis Sözcüsü Nancy Pelosi ile kaybedeceği belli olan kıyasıya bir politik kavgaya kilitlenmiş olarak giriyor. Trump, artık Demokratları, ABD ile Meksika arasına çekilecek bir duvar için para tahsis etmeye zorlayamaz. Medyada nüfuz sahibi muhafazakarlar ise geri adım atması halinde onu cezalandırmakla tehdit ediyor. Nihayetinde Trump, teslim olurken yine bir zafer kazandığını ilan etmenin bir yolunu muhakkak bulacaktır. Her şeye rağmen 2019’un onun için çok daha çetrefilli geçeceğine hiç şüphe yok.

Trump’ın 2019 yılı “yapılacaklar” listesindekilerin başkanlık standartlarına göre bile gerçekleştirilmesi çok zor. ABD hisse senedi piyasalarında üst üste yaşanan en kötü üç ayın ardından Trump’ın ABD ekonomisine olan güveni tazelemesi gerekiyor ve bunu global ekonomik büyümenin kırılgan göründüğü bir zamanda başarmak zorunda.

Artık dünyaya ABD ile Çin’in sonsuz bir ticari zıtlaşma veya Soğuk Savaş ölçeğinde bir askeri çatışma yolunda olmadığı yönünde yeniden güvence vermesi gerekiyor. Bu arada aynı zamanda Çin’in ABD’nin, şirketlerinin ve çalışanlarının iyi niyetini suiistimal etmeyi sürdürdüğüne inananların haklı güvenlik endişelerine de çözüm bulmak zorunda.

KUZEY KORE SORUNU

Kuzey Kore lideri Kim Jim-un’u bir şeyler vermeden hiçbir şey alamayacağına ikna ederek Kore Yarımadası’nda nükleer silahların yok edilmesi konusunda gerçek bir ilerleme kaydetmesi de gerekiyor. Ayrıca geçen yıl Singapur’da verilen üstü kapalı vaatlerin Kim’in gizliden gizliye nükleer silahlanmaya devam etmesini engellemediğini iddia eden eleştirmenleri de ikna etmeli.

Orta Doğu’da gücün ve nüfuzun Rusya ile İran’a devredildiği ve Kürtler ile diğer müttefiklerinin insafına bırakıldığı görüntüsünü vermeksizin ABD birliklerini Suriye’den çekeceğine dair verdiği sözü tutması şart. Daha da önemlisi bu geri çekilmeyi ABD Savunma Bakanlığı’na duyulan güveni azaltmaksızın yapmak zorunda olması.

Trump’ın parti içinde yeniden seçime de hazırlanması gerekiyor. Düşük beğeni oranları, en güvenilir destekçileri arasında bile artan şüpheler ve kasım ayındaki ara seçimlerde tarihi oy kaybı yüzünden Trump, Cumhuriyetçi Parti başkanlığına aday olmak isteyen herkesin şevkini kırmak zorunda ve ayrıca Demokratların şu anda keyfini çıkardığı gidişata dur demenin bir yolunu da bulması gerekiyor.

Yüzleştiği engeller iç karartıcı. Çin’in Xi Jinping’inin Trump’ın baskıları altında eğilip bükülmesi mümkün değil. Çin’in politik ve ekonomik sistemi Çin liderinin eline ekonomisine olası bir zararı sınırlandıracak korkunç silahlar veriyor. Putin, Trump’a gerçek yüzü ifşa olmuş bir şahıs muamelesi yapabilir ve uzunca zamandır ABD’nin korumasına bağımlılığını azaltmak isteyen Avrupalıların planlarını gerçekleştirmesi için mükemmel bir ortam var. Trump’ı görmezden gelmeye gücü yetebilen ülkelerin liderleri için Trump’la ortak olmanın maliyeti artıyor ve Trump’ın kaprisli karakterinden kaynaklanan “Önce Amerika” odaklı dış politikası karşılıklı kazançları gölgeliyor.

İÇERİDEKİ ENGELLER

Bir de içeriden kaynaklanan meydan okumalar var. Trump’ın başkan seçilmesinin nedenlerinden biri de hükümette hiç tecrübesinin olmamasıydı. Bu bakımdan değişimin vücut bulmuş hali olarak görülüyordu. Trump’ın zayıflığı, halen hükümetlerin aslında nasıl çalıştığından emin olamaması. Oysa bu başkanın yüzleşmeyi beklediği tecrübeli, bilgili ve insafsız hasmı Nancy Pelosi’nin böyle bir sorunu yok.

Pelosi liderliğindeki parti, ilk defa gerçek gücüne kavuştu ve Demokratlar şimdi bu güçten Trump’ın asla görmediği seviyede bir soruşturmadan geçirilmesi için faydalanmakta kararlı. Pek çok hassas konuda yeminli tanıklık etmeleri için Trump yönetiminin üyelerini belgeleriyle birlikte mahkemeye çağıracaklar ve bu süreçte Trump’ın sabrı, soğukkanlılığı ve öz güveni daha önce hiç olmadığı kadar kapsamlı bir boyutta sınanacak.

Sonra Trump’ın iş hayatı geçmişi, kişisel patavatsızlıkları, başkanlık kampanyası, Beyaz Saray’ı, iş arkadaşları ve hatta ailesine kadar kamusal hayatıyla ilgili nerdeyse her şeye yönelik soruşturmaların sürdürülmesine başkanlık yapacak Özel Danışman Robert Mueller var. Onun raporları Washington’u bizim en azından bir nesildir görmediğimiz kadar allak bullak edecek.

Trump açısından en büyük risk, Cumhuriyetçi seçmenlerin ve meclis üyelerinin Trump’ın artık liderlik etme vasfını yitirdiğine karar vermeleri olacak. Basında sürekli yer alan “ağır kusurlu fiiller” yüzünden Trump, ne en sadık destekçilerini ne de seçilmiş temsilcilerini kaybedecek. Ancak yabancı liderlerin onu görmezden gelmesi, Demokratların planlarını bozması ve ekonominin yön değiştirmesi yüzünden ve bilhassa da anketlerin onun kazanamayacağının sinyallerini vermeye başlaması durumunda şayet Trump artık bir ezikmiş gibi görülmeye başlanırsa destekçilerinin onu terk etme riski de var.

Bugün halen bu noktadan çok uzağız. Donald Trump’ın politik içgüdülerini hafife alan kim varsa büyük bir hata yapıyor demektir. Bugüne kadar Amerikan kamuoyunda ve en sadık yandaşları arasında korkunun ve öfkenin kaynağını ondan daha iyi bilen çok az şahsiyet çıkmıştır. Bu arada Demokratlar da telaşa kapılarak Cumhuriyetçileri tekrar Trump’a yöneltecek türden bir başkan adayı gösterebilirler. Ancak 2019’un Donald Trump’ın hayatının en meydan okuyucu yılı olacağına hiç kuşku yok.